Η ιδέα ότι τα πάντα µπορούν να συµβούν στον πολιτικό χώρο υποστηρίζεται από την επιστήµη - τη λογική, τα µαθηµατικά, τα οικονοµικά καθώς και από ορισµένες ιστορικές και εµπειρικές επιβεβαιώσεις του πολιτικού χάους. Στο επιδραστικό του βιβλίο του 1982 µε τίτλο Liberalism Against Populism (Ο φιλελευθερισµός ενάντια στον λαϊκισµό), ο πολιτικός επιστήµονας William Riker συνόψισε όσα ήταν ήδη γνωστά:
«Σε µια αξιοσηµείωτη ανακάλυψη του, [ο αείµνηστος οικονοµολόγος του MIT Richard D.] McKelvey έδειξε ότι, για µια ευρεία κατηγορία διαφοροποιήσιµων συναρτήσεων χρησιµότητας, εφόσον «η µεταβατικότητα διασπαστεί, καταρρέει εντελώς, καταπίνοντας ολόκληρο τον χώρο σε ενιαίο κυκλικό σύνολο. Η παραµικρή απόκλιση από ένα σηµείο Κοντορσέ για παράδειγµα, µια ελαφριά µετακίνηση του ιδανικού σηµείου ενός ψηφοφόρου) προκαλεί αυτή τη δυνατότητα». Ως εκ τούτου, όχι µόνο είναι απίθανο να προκύψει ένας κατά Condorcet νικητής, αλλά και όταν δεν υπάρχει, τα πάντα µπορούν να συµβούν. ∆εν υπάρχει κάποιο «µικρό» σύνολο πιθανών αποτελεσµάτων».[…]
Μια κατάρρευση του κράτους δικαίου, ένας εµφύλιος πόλεµος, η αργεντινοποίηση της Αµερικής ή κάτι κοινότοπο όπως η εκλογή του Τζο Μπάιντεν ή του Μάικ Πενς - οτιδήποτε µπορεί να συµβεί[…]. Στο βαθµό που ορισµένα θεσµικά όργανα -δικαστήρια, συντάγµατα ή θεµελιώδεις νόµοι, πολιτικά κόµµατα, κρατικά κοινοβούλια, γραφειοκρατίες, αποκεντρωµένα κέντρα εξουσίας, ελεύθερος Τύπος- περιορίζουν την ψηφοφορία και τις συνέπειές της, σε κανονικές περιόδους θα εµφανίζονται πιο τυπικά και προβλέψιµα αποτελέσµατα, τα οποία έχει εξηγήσει η ανάλυση της δηµόσιας επιλογής.
Σε περιόδους που η θεσµική δοµή µιας κοινωνίας βρίσκεται υπό µεγάλη πίεση, όπως στις ΗΠΑ σήµερα, οι πολιτικές διαδικασίες µοιάζουν µε έναν τροχό ρουλέτας. Και δεν µπορούµε να αναζητήσουµε καταφύγιο στην «διατεταγµένη αναρχία» (µια έκφραση του Buchanan), καθώς δεν βρισκόµαστε σε αυτή την κατάσταση τώρα και είναι ελάχιστα πιθανό να βρεθούµε εκεί αφού γυρίσει ο πολιτικός τροχός.
* Oικονοµολόγου το Τµήµα ∆ιοικητικών Επιστηµών του Πανεπιστηµίου του Κεµπέκ στο Outaouais
