
Οι σχεδιασµοί που πηγάζουν από το πρόγραµµα Τραµπ για την οικονοµία αντανακλώνται ήδη στη µείωση τιµών που κατέγραψαν τα αγροτικά εµπορεύµατα την εποµένη των εκλογών στις ΗΠΑ, µε τη σόγια, το σηµαντικότερο εξαγωγικό προϊόν της Αµερικής, να πιέζεται σηµαντικά. Κι αυτό γιατί, πιθανή επιβολή δασµών στα µεταλλεύµατα της Κίνας θα σηµάνει πιθανότατα, αντίποινα των Κινέζων στην αµερικανική σόγια.
Άλλωστε, η διεθνής εµπειρία από την προηγούµενη θητεία Τραµπ σε ότι αφορά γενικότερα την αγορά εµπορευµάτων, παραπέµπει σε χαµηλές πτήσεις των τιµών επί µακρόν.
Στην Ευρώπη, µάλιστα, είναι νωπές οι µνήµες από την περιοριστική πολιτική που επιχείρησε να επιβάλει ο Ντόναλτ Τραµπ σε σειρά προϊόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, µε πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της επιτραπέζιας ελιάς µε χώρα προέλευσης την Ισπανία, αλλά και κάποιες κινήσεις που είχαν δροµολογηθεί, ιδίως προς το τέλος της θητείας του και είχαν βάλει στο… στόχαστρο και την ελληνική φέτα.
Ένα δεύτερο µεγάλο θέµα που ανακύπτει από τις προεκλογικές εξαγγελίες του Ντόναλτ Τραµπ έχει να κάνει µε τις πράσινες πολιτικές της Ε.Ε. και πως αυτές επηρεάζονται από τις επιφυλάξεις που έχει εκφράσει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ ως προς την κλιµατική αλλαγή και τα µέτρα αντιµετώπισής της.
Κι όλα αυτά τη στιγµή που ο ανταγωνισµός από τους Κινέζους παραγωγούς σε πτυχές που άπτονται της βιωσιµότητας είναι ήδη πολύ σκληρός, µε πρώτο παράδειγµα τον τοµέα παραγωγής ηλεκτρικών οχηµάτων.
Οι ευρωπαϊκές πράσινες εξαγωγές, σύµφωνα µε αξιωµατούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βρίσκονται ήδη σε µειονεκτική θέση για πολλά προϊόντα παραγωγής των Ηνωµένων Πολιτειών της Αµερικής, τα οποία επωφελούνται από τεράστιες επιδοτήσεις βάσει του νόµου για τη µείωση του πληθωρισµού (IRA) του προέδρου Τζο Μπάιντεν. Ακολούθως υπάρχει η ανησυχία ότι εάν οι Βρυξέλλες συνεχίσουν να εφαρµόζουν νέες απαιτήσεις βιωσιµότητας στις εταιρείες, µπορεί να στραφούν εναντίον τους.
Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι σε χώρες όπως η Ελλάδα, η δουλειά των αγροτών γίνεται ακόµα πιο δύσκολη. Ο ανταγωνισµός µεγαλώνει, οι πραγµατικές τιµές παραγωγού χαµηλώνουν, οι κοινοτικές ενισχύσεις λιγοστεύουν. Εκτός από γνώση και διάθεση για την ανάληψη επιχειρηµατικού ρίσκου, απαιτείται σαφής και ολοκληρωµένη αντίληψη του περιβάλλοντος εντός του οποίου ασκείται η αγροτική δραστηριότητα και προετοιµασία για συνθήκες οι οποίες µοιάζουν… πολεµικές.