Λιγότερο προφανείς, αν και ίσως πιο σηµαντικές για την κοινωνία ως σύνολο, είναι οι εξουθενωτικές επιπτώσεις τους στα συνταξιοδοτικά προγράµµατα. Κι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ηµέρες του κόστους δανεισµού… υπό το µηδέν ενδέχεται να φθάνουν στο τέλος τους […].
Η µείωση των επιτοκίων κατά 1% αυξάνει τις υπολογιζόµενες συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις κατά περίπου 20% […]. Στο σύνολό τους, τα ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά προγράµµατα αντιµετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες από ποτέ. Σχεδόν το 1/4 έχει επίπεδα χρηµατοδότησης 90% ή λιγότερο, µε λιγότερα από το 1/3 να καλύπτουν πάνω από το 100% των µελλοντικών τους υποχρεώσεων. Επιπλέον, το 40% υποφέρει από αρνητικές καθαρές ταµειακές ροές, σε σύγκριση µε το 33%, που έχει θετικές […]. Οι χαµηλές αποδόσεις σωρεύουν προβλήµατα για το µέλλον. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς η ευθύνη για την αποταµίευση χρηµάτων για τη ζωή µετά την αποχώρηση από την αγορά εργασίας µεταφέρεται όλο και περισσότερο στους ίδιους τους ιδιώτες, αποµακρυνόµενη από εταιρείες και κράτη. Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της ∆ανίας, Lars Rhode, έφτασε να χαρακτηρίσει το βάρος µιας τέτοιας προοπτικής ασήκωτο! [...]
Η Pacific Investment Management προσχώρησε στη χορωδία των επικριτών τον περασµένο µήνα, ενώ οι Nicola Mai και Peder Beck-Friis ανέφεραν σε έκθεσή τους ότι τα αρνητικά επιτόκια «δηµιουργούν σηµαντικές προκλήσεις» για τη βιοµηχανία των συνταξιοδοτικών υπηρεσιών. Στην έκθεση σηµειώνουν ότι η επικρατούσα «πολιτική αρνητικών επιτοκίων δεν έχει πολλά περιθώρια συνέχισης», καθώς οι αθέλητες συνέπειές της γίνονται όλο και πιο εµφανείς.
Αν ο νεόκοπος σκεπτικισµός της σουηδικής κεντρικής τράπεζας σχετικά µε την αποτελεσµατικότητα των αρνητικών επιτοκίων καταστεί τόσο διαδεδοµένος όσο ο προηγούµενος ενθουσιασµός για κόστος δανεισµού υπό το µηδέν, η ανακούφιση θα βρίσκεται επί θύραις για τους παρόχους συνταξιοδοτικών προγραµµάτων, καθώς και για τους εργαζόµενους που εξαρτώνται από την «ασφαλή φωλιά» που χτίζουν για µια άνετη ζωή µετά τη συνταξιοδότησή τους.
*Αρθρογράφου Βloomberg
