Οι παραγωγοί πλέον χρειάζονται μια ποικίλη εργαλειοθήκη διαθέσιμων προϊόντων και πρακτικών για την καταπολέμηση της συσσώρευσης της ανθεκτικότητας. Αυτός ο στόχος είναι δύσκολο να επιτευχθεί στην καθημερινότητα, επειδή όταν μια πρακτική διαχείρισης ζιζανίων λειτουργεί καλά και είναι και οικονομικά ελκυστική είναι δελεαστικό να συνεχίσουμε να την εφαρμόζουμε επανειλημμένα, παρά το ότι γνωρίζουμε ότι η υπερβολική εξάρτηση από ένα μόνο μέτρο μπορεί να αυξήσει σημαντικά την πίεση επιλογής και να οδηγήσει σε ανθεκτικότητα.
Τι είναι η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Ζιζανίων (ΟΔΖ)
Η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Ζιζανίων (ΟΔΖ) είναι ένα θεμελιώδες πρόγραμμα καταπολέμησης ζιζανίων στα συστήματα παραγωγής, που επιτρέπει τον βιώσιμο έλεγχο και διαχείριση αυτών, χρησιμοποιώντας ποικιλομορφία μεθόδων εφαρμογής, σχεδιασμένων να αλληλοσυμπληρώνονται.
Περιλαμβάνει τη χρήση μιας σειράς διαφοροποιημένων τεχνικών ελέγχου ζιζανίων που ενσωματώνουν φυσικές, χημικές και βιολογικές μεθόδους με ολοκληρωμένο τρόπο και χωρίς υπερβολική εξάρτηση από μία από τις εφαρμόσιμες μεθόδους.
Για να επωφεληθούμε πλήρως από όλες τις πτυχές της εφαρμοζόμενης ποικιλομορφίας δράσεων που εμπεριέχονται στην ΟΔΖ, θα πρέπει το πλάνο να εφαρμοστεί τουλάχιστον σε μία ετήσια καλλιεργητική χρονιά και να περιλαμβάνει εναλλαγή καλλιεργειών στο ίδιο χωράφι.
Λόγω της αύξησης της ανθεκτικότητας των ζιζανίων την τελευταία δεκαετία, η ΟΔΖ έχει υιοθετηθεί όλο και περισσότερο ως εργαλείο για τη διαχείριση ζιζανίων ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα με απώτερο σκοπό να μειώσει την πίεση αυτών και να διατηρήσει σε χαμηλά επίπεδα τον πληθυσμό τους.
Το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι να θέσουμε τα ζιζάνια σε έκθεση εκτός των «συνηθισμένων» για αυτά πρακτικών και καταστάσεων ώστε να χάσουν την «ισορροπία τους» και να διευκολύνει έτσι ένα ζιζανιοκτόνο να κάνει τη δουλειά του - δηλαδή να προστατεύσει με αποτελεσματικό τρόπο το δυναμικό απόδοσης της εκάστοτε καλλιέργειας.
Οι στόχοι ενός εφαρμοζόμενου σχεδίου ΟΔΖ μπορούν περιληπτικά να είναι :
- Η καταστολή της ανάπτυξης ζιζανίων και της συσσώρευσης βιομάζας αυτών ώστε να περιοριστεί η ικανότητά τους να ανταγωνιστούν και να μειώσουν την απόδοση της καλλιέργειας
- Η ελαχιστοποίηση της παραγωγής σπόρων ζιζανίων για να περιοριστεί η επιστροφή και εναπόθεση αυτών στην τράπεζα σπόρων στο καλλιεργούμενο έδαφος
- Η μείωση των αποθεμάτων σπόρων ζιζανίων στο έδαφος για να ελαχιστοποιήσουμε τη δυνατότητα και πυκνότητα βλάστησης τα επόμενα χρόνια
- Η αποτροπή ή μείωση της εξάπλωσης των ζιζανίων για να κρατήσουμε την εξάπλωση του φαινομένου μακριά από μη προβληματικές περιοχές/αγρούς
Η χρήση τέτοιων μεθόδων είναι πάντα ευθυγραμμισμένη με τις καλές γεωργικές πρακτικές και τη βιώσιμη γεωργία και στην πραγματικότητα ανάμεσα σε άλλα μπορεί να αποφέρει θετικά περιβαλλοντικά αποτελέσματα βοηθώντας στη μείωση της διάβρωσης του εδάφους και αυξάνοντας τα επίπεδα οργανικής ύλης αυτού. Μπορεί επίσης να δικαιολογεί την επένδυση σε χρόνο και προσπάθεια μια και επιφέρει τον οικονομικό έλεγχο ζιζανίων με βιώσιμο τρόπο.
Σίγουρα η απαίτηση να κάνουμε κάποια πράγματα διαφορετικά από ό, τι έχουμε συνηθίσει μέχρι τώρα δημιουργεί ένα περιβάλλον για διαφορετικό τρόπο σκέψης και την ανάγκη εφαρμογής μιας αλληλουχίας δράσεων, αλλά η ΟΔΖ είναι ένα δυναμικό πρόγραμμα και μπορεί να ρυθμιστεί και να εφαρμοστεί από οποιοδήποτε παραγωγό σχεδόν σε οποιοδήποτε σύστημα γεωργικής παραγωγής επιφέροντας δραστικά αποτελέσματα-ωφέλειες.
1.3 Τι προσφέρει
Η πρόκληση της διατροφής ενός αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού - υπολογιζόμενο σε άνω των 9 δισεκατομμυρίων έως το 2050 - καθίσταται δυσκολότερη από την εξάπλωση ζιζανίων ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα που επηρεάζουν αρνητικά τη γεωργική παραγωγικότητα. Ήδη σύμφωνα με τη γνώση που έχουμε ως τώρα, κάθε χρόνο τα ζιζάνια καταστρέφουν γεωργική παραγωγή που δυνητικά θα παρείχε τρόφιμα για να τραφούν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι. Με την ανθεκτικότητα σε συνεχή άνοδο, η απώλεια τροφής μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη στο μέλλον.
Η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Ζιζανίων (ΟΔΖ) είναι μια παγκόσμια «ανάγκη» και μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της πυκνότητας του πληθυσμού των ανθεκτικών ζιζανίων. Ως αποτέλεσμα η ενσωμάτωση τέτοιων στρατηγικών επιδρά δραστικά στην ενίσχυση της γεωργικής παραγωγικότητας και την ασφαλή προμήθεια τροφίμων μακροπρόθεσμα, προσφέροντας προσαρμοσμένες λύσεις για τον έλεγχο των ζιζανίων και προωθώντας έντονα τις βέλτιστες γεωργικές πρακτικές διαχείρισης. Αυτό απαιτεί, φυσικά, πρώτα να αναγνωριστεί το πρόβλημα και να αναδειχτεί η σημαντικότητά του, να μελετηθεί λεπτομερώς και να αντιμετωπιστεί με ένα ειδικό στρατηγικό πρόγραμμα σε ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο εφαρμογής.
Μοσχόπουλος Γρηγόρης
Head οf Field Activation & Marketing Operations
Bayer Ελλάς
Τομέας Επιστήμης Γεωργίας
