Κίνδυνος παραγωγικού εμφράγματος

• Φωνές εσείς, µασάζ εµείς!

Ωστόσο, µάλλον θα ήταν υπερβολή να πούµε ότι αυτές οι συναντήσεις κινήθηκαν σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο ή ότι γράφουν µια παρακαταθήκη για τη συνέχεια. Κινήθηκαν περισσότερο στη λογική, φωνές εσείς, µασάζ εµείς! Ωστόσο, µε το πες - πες, κάτι µένει. Πρώτα απ’ όλα, έχει καταστεί σαφές ότι η αγροτική παραγωγή κινδυνεύει µε «έµφραγµα». Τέτοιο, που δεν αντιµετωπίζεται µε «µισή ασπιρίνη», όπως είναι π.χ. το «αγροτικό πετρέλαιο».

• Για να βγει η υποχρέωση

Παλιά µυαλά, γερασµένες υποδοµές, κατακερµατισµένες εκµεταλλεύσεις και έλλειµµα συνεργατισµού, κάνουν πολύ δύσκολη και την πρόσβαση σε χρηµατοδοτικούς πόρους για επενδύσεις, µε αποτέλεσµα να διευρύνεται συνεχώς το έλλειµµα ανταγωνιστικότητας. Τα προβλήµατα ποικίλουν και οι λύσεις θα πρέπει να είναι ανάλογες και να έρχονται σαν αποτέλεσµα βαθιάς µελέτης. Όχι χάριν εντυπωσιασµού, ούτε… για να βγάλουµε το βάρος από πάνω µας.

• Κάντο όπως στην Αττάλεια

Οφείλω να οµολογήσω πως η µελέτη των Ολλανδών για τη Θεσσαλία, έχει ένα ενδιαφέρον. ∆εν ξέρω πόσο κόστισε και αν την πλήρωσε η Τράπεζα της Ελλάδος, ωστόσο συνιστά µια ενδιαφέρουσα βάση για περαιτέρω συζήτηση και κυρίως για κρίσιµες αποφάσεις. Θυµάµαι, από τα πρώτα φύλλα της Agrenda, προ 20ετίας περίπου, γράφαµε σε πρωτοσέλιδο άρθρο ότι η Θεσσαλία θα µπορούσε να γίνει ένα απέραντο θερµοκήπιο. Όπως έχει γίνει ο κάµπος της Αττάλεια στην Τουρκία. Σχεδόν 20 χρόνια µετά, έρχονται οι Ολλανδοί και λένε το ίδιο.    

• Τεράστιο, σπάνιο οικόπεδο

«Αυτό που προτείνεται ως λύση ώστε να διασφαλιστεί το εισόδηµα των αγροτών και παράλληλα να προστατευτεί ο υδροφόρος ορίζοντας της περιοχής», αναφέρεται µεταξύ άλλων στην έκθεση των Ολλανδών, «είναι να υλοποιηθεί µια σταδιακή, πολυετής και συντονισµένη µετάβαση στις καλλιέργειες, από χαµηλής αξίας και υψηλών απαιτήσεων σε νερό (π.χ. βαµβάκι και καλαµπόκι) σε καλλιέργειες κηπευτικών και φρούτων που απαιτούν (τις περισσότερες φορές) λιγότερο νερό και χώρο, ενώ παράλληλα έχουν υψηλότερη αξία παράγοντας µεγαλύτερο εισόδηµα για τους παραγωγούς». Αυτή είναι η σηµαντικότερη παράγραφος στη µελέτη της HVA, δηλαδή των Ολλανδών. Αξιοποιείται µε τον καλύτερο τρόπο το τεράστιο και σπάνιο «οικόπεδο» του θεσσαλικού κάµπου, περιορίζεται η κατανάλωση νερού και η εξάντληση του υδροφόρου ορίζοντα, διευθετούνται οι λεκάνες απορροής και τα διαθέσιµα επιφανειακά ύδατα, ζωντανεύει οικονοµικά η ύπαιθρος, δηµιουργείται µια τεράστια βιοµηχανία παραγωγής φρούτων και λαχανικών διεθνούς εµβέλειας, µε αµέτρητα οφέλη και για την εθνική οικονοµία.

• ΑΠΕ, µια αγιάτρευτη πληγή

Το θέµα είναι η ενεργός συµµετοχή των αγροτών σε ένα τέτοιο εγχείρηµα. Όχι να έρθουν πέντε funds και να εξαγοράσουν τα πάντα, αλλά να δηµιουργηθούν ισχυρά πολυµετοχικά σχήµατα µε τη συµµετοχή αγροτών και ντόπιων κατόχων αγροτικής γης. Σχήµατα που θα µπορούσαν µε κατάλληλους χειρισµούς να προσελκύσουν επενδυτικά κεφάλαια και να προβούν σε µόχλευση πόρων, διατηρώντας τον έλεγχο των πραγµάτων και εξασφαλίζοντας µερίδιο στην αναπτυξιακή προοπτική. Τέτοιου είδους πλάνα χρειάζεται η Ελλάδα και όχι τις «αυτοκρατορίες των ΑΠΕ» που κυριάρχησαν την τελευταία δεκαετία και εξελίσσονται στην «αγιάτρευτη πληγή» του περιβάλλοντος και της κοινωνίας.