Το διήμερο 8 και 9 Φεβρουαρίου οι υπουργού Γεωργίας της ΕΕ, φιλοξενούμενοι της Γαλλικής προεδρίας του μπλοκ, βρέθηκαν στο Στρασβούργο για ένα άτυπο συμβούλιο αφιερωμένο στη γεωργία χαμηλού ή μηδενικού άνθρακα. Την Ελλάδα εκπροσώπησε τελικά ο Κωσταντίνος Μπαγινέτας, αφού μεσολάβισε η καρατόμηση του Σπήλιου Λιβανού, ο οποίος το απόγευμα της 8ης Φεβρουαρίου, βρέθηκε χωρίς ρόλο μεταξύ των Ευρωπαίων υπουργών.
Σχετική ανακοίνωση του υπουργείου αναφέρει:
Γεωργία χαμηλού άνθρακα: χρειαζόμαστε ένα ελκυστικό και βιώσιμο σύστημα για τους αγρότες μας που θα είναι εύκολο στην εφαρμογή και επικερδές
Στις 8 Φεβρουαρίου 2022 πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο της Γαλλίας, η άτυπη σύνοδος του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας στο πλαίσιο της Γαλλικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης κατά το 1ο εξάμηνο 2022. Της συνόδου προήδρευσε εκ μέρους της Γαλλικής Προεδρίας ο Υπουργός Γεωργίας και Τροφίμων, κ. Julien Denormandie, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπροσωπήθηκε από τον Επίτροπο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Janusz Wojciechowski. Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων κ. Κωνσταντίνος Μπαγινέτας.
Στην άτυπη σύνοδο συμμετείχαν, επίσης, ο Πρόεδρος της Επιτροπής AGRI του Ευρ. Κοινοβουλίου κ. Norbert Lins, η Πρόεδρος της Copa κα. Christiane Lambert, ο Πρόεδρος της Cogeca κ. Ramon Armengol, η Πρόεδρος των Νέων Αγροτών (CEJA) κα. Diana Lenzi, εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος (ΕΕΒ) και του Γαλλικού Εθνικού Ινστιτούτου Έρευνας (INRAE).
Η υπουργική συζήτηση ήταν αφιερωμένη στην γεωργία χαμηλού άνθρακα και στον σημαντικό ρόλο της γεωργίας και δασοκομίας στη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή και στην κλιματική ουδετερότητα της Ευρώπης μέχρι το 2050, εξαιτίας της φυσικής ικανότητας του εδάφους και των οικοσυστημάτων να δεσμεύουν άνθρακα. Οι υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με τις πρακτικές μείωσης των εκπομπών και αποθήκευσης άνθρακα, τις δυνατότητες ιδιωτικής χρηματοδότησης και τα συστήματα πιστοποίησης, καθώς επίσης και στην παροχή κινήτρων στους αγρότες για τη χρήση τέτοιων συστημάτων πιστοποίησης, ως βασικό παράγοντα επιτυχίας της όλης προσπάθειας.
Από ελληνικής πλευράς επισημάνθηκε ότι ένα σύστημα πιστοποίησης δέσμευσης άνθρακα πρέπει να είναι απλό, διαφανές και εύκολα εφαρμόσιμο, ώστε να είναι ισότιμο για όλους τους αγρότες της Ένωσης, και πρωτίστως επικερδές για τους αγρότες. Αναφέρθηκαν πρακτικές αποθήκευσης άνθρακα που εφαρμόζονται ήδη στην Ελλάδα, σημειώνοντας ότι έχουν προβλεφθεί και στο Στρατηγικό μας Σχέδιο. Επισημάνθηκε, επιπλέον, ότι η επισιτιστική ασφάλεια στην Ένωση αποτελεί βασική μας προτεραιότητα, και ως εκ τούτου πρέπει να σχεδιάσουμε ένα ελκυστικό και βιώσιμο σύστημα για τους αγρότες μας που όχι μόνο θα αποζημιώνει τις επιπλέον προσπάθειες των αγροτών, αλλά θα τους εξασφαλίζει και επιπρόσθετο εισόδημα μέσω της πώλησης δικαιωμάτων εκπομπών άνθρακα. Κύριο μέλημά μας είναι να διατηρήσουμε την αγροτική δραστηριότητα στην ύπαιθρο και να μη διαταραχθεί η ισορροπία στην παραγωγή τροφίμων στην Ένωση.
Στο αμπέλι και στο μηδενικό άνθρακα αφιερωμένο το Άτυπο του Στρασβγούργου
Καινοτομίες στο αμπέλι και παρουσίαση μοντέλου εφαρμογής της στρατηγικής για μειωμένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην αγροτική παραγωγή, τα ερεθίσματα στα οποία θα εκθέσει η γαλλική προεδρία της ΕΕ τους υπουργούς Γεωργίας της ΕΕ το διήμερο 7 και 8 Φεβρουαρίου στο άτυπο του Στρασβούργου.
Η επίσκεψη των υπουργών γεωργίας της ΕΕ στη Γαλλία στο πλαίσιο του άτυπου συμβουλίου που γίνεται κάθε έξι μήνες, περιλαμβάνει την παρουσίαση μιας νέας ετικέτας σήμανσης των τροφίμων που αφορά στη μηδενική εκπομπή βαπτικών για το περιβάλλων αερίων, ενώ οι υπουργοί θα επισκεφτούν και αγροτική μονάδα παραγωγής προϊόντων στην οποία ήδη εφαρμόζονται σχετικές πρακτικές, τις οποίες η γραμμή Βρυξελλών προσδοκά να επεκτείνει σε ολόκληρη την επικράτεια του μπλοκ.
Οι νέες εξελίξεις στον αγροτικό τομέα, με έμφαση στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η γεωργία στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, θα συζητηθούν στην άτυπη συνάντηση των υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα πραγματοποιηθεί στις 7 και 8 Φεβρουαρίου.
Η ΕΕ έχει αναλάβει έναν φιλόδοξο στόχο: την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και, κατά συνέπεια, την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού. Η ουδετερότητα άνθρακα ορίζεται ως η ικανότητα αντιστάθμισης του άνθρακα που εκπέμπουμε, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη όλα τα αέρια του θερμοκηπίου που ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή. Δύο μοχλοί δράσης θα το καταστήσουν δυνατό: μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη μία πλευρά και, αφετέρου, αύξηση του αριθμού των καταβόθρων άνθρακα για τη δέσμευση άνθρακα για την αντιστάθμιση των αναπόφευκτων εκπομπών. Με αυτόν τον στόχο, τον Ιούλιο του 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τη νομοθετική πρόταση «Fit for 55», η οποία εγείρει τις φιλοδοξίες της ΕΕ με στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών άνθρακα κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990.
Ο ρόλος της γεωργίας και της δασοκομίας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Αυτή η νομοθετική πρόταση αναθέτει στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών τους, ενώ αναγνωρίζει τον μοναδικό ρόλο τους στις χερσαίες δραστηριότητες λόγω των ιδιοτήτων αποθήκευσης άνθρακα του εδάφους και της βιομάζας.
Αυτό το μείζον θέμα του ρόλου της γεωργίας και της δασοκομίας στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής έχει ήδη αποτελέσει αντικείμενο εργασιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο στο Συμβούλιο και την Επιτροπή. Στην πρόσφατη ανακοίνωση της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τους βιώσιμους κύκλους άνθρακα, η Επιτροπή παρουσιάζει συγκεκριμένες ενέργειες για την επίτευξη προόδου στο θέμα. Προτείνει την ανάπτυξη ενός νέου πράσινου οικονομικού μοντέλου βασισμένου στη γεωργία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, που αντικατοπτρίζεται συγκεκριμένα στην εφαρμογή ενός πλαισίου πιστοποίησης που βασίζεται στη δέσμευση άνθρακα.
Προς αγροτικά συστήματα που παράγουν λύσεις
Η επείγουσα ανάγκη για το κλίμα επιβάλλει πλέον την ενίσχυση των φιλικών προς το περιβάλλον γεωργικών μοντέλων. Η έννοια της γεωργίας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, βασισμένη σε πρωτοβουλίες που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή, στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στην αύξηση της αποθήκευσης άνθρακα στο έδαφος μέσω υπεύθυνων γεωργικών πρακτικών (διαχείριση βοοειδών και απορροή, διαχείριση καλλιεργήσιμων εκτάσεων (ιδίως αζωτούχα λίπανση), φράκτες, διατήρηση μόνιμων λιβαδιών και υγροτόπων κ.λπ.).
