Μέχρι σήµερα το ∆ηµόσιο δεν διεκδικούσε την κυριότητα των εκτάσεων αυτών, µόνο εφόσον ιδιώτης προσκόµιζε τίτλο παλαιότερο του 1946. Η ρύθµιση αυτή αφορά ουσιαστικά όλες τις περιοχές στις οποίες ισχύει το τεκµήριο υπέρ του ∆ηµοσίου. Με τη νέα διαδικασία που αφορά περίπου 4,6 εκατ. στρέµµατα το ∆ηµόσιο δεν προβάλλει δικαίωµα κυριότητας όταν οι διεκδικητές των εκτάσεων καταθέτουν νόµιµους τίτλους.
1. Ποιες εκτάσεις αφορά η ρύθμιση;
Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945 ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου. Οι αιτήσεις που έχουν κατατεθεί και θα εξεταστούν το προσεχές διάστημα αφορούν 6,8 εκατ. στρέμματα από 500.000 αιτούντες τίτλο ιδιοκτησίας. Όπως έχει γίνει γνωστό, από τη ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς στην οποία προχώρησε πριν από λίγους μήνες το υπουργείο Περιβάλλοντ ος και Ενέργειας και η οποία διευκολύνει τις διαδικασίες αποχαρακτηρισμού, επηρεάζονται περισσότερα από 1.200.000 οικόπεδα. Ως ποσοστό επί του συνόλου μιας περιφερειακής ενότητας, οι περισσότερες εκτάσεις βρίσκονται στη Λευκάδα και το Μεγανήσι (15%) και την Αρκαδία (12,5%). Ακολουθούν η Μεσσηνία (11,7%), η Καστοριά (11,4%) και η Χαλκιδική (10,1%).
2. Πότε επιτρέπεται η απομάκρυνση της δασικής βλάστησης;
Αγροί που απέκτησαν μορφή δασικής έκτασης δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και επιτρέπεται η απομάκρυνση της φυόμενης δασικής βλάστησης, μετά από άδεια του οικείου δασάρχη ή του διευθυντή Δασών εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στον νομό, κατόπιν αιτήσεως του προσώπου που προβάλλει δικαιώματα κυριότητας στην έκταση. Ο ενδιαφερόμενος, προκειμένου να αποδείξει το έννομο συμφέρον του να αιτηθεί την απομάκρυνση της δασικής βλάστησης, συνυποβάλλει με την αίτησή του:
α) Είτε συμβολαιογραφικούς τίτλους.
β) Είτε δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9).
γ) Είτε ένορκες βεβαιώσεις.
δ) Είτε οποιοδήποτε άλλο στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός του με το ακίνητο.
3. Ποιοι θεωρούνται δασωμένοι αγροί;
Για να θεωρείται μια έκταση ιδιωτική και να αναγνωρίζεται από το κράτος ως παλιός αγρός που έπαψε να καλλιεργείται και δασώθηκε, θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
Οι εκτάσεις να φαίνονται ως αγροτικές στις αεροφωτογραφίες του έτους 1945 ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του έτους 1960, και να δασώθηκαν μεταγενέστερα λόγω εγκατάλειψης. Δηλαδή να έχουν στον αναρτημένο δασικό χάρτη, που είναι ο ορθοφωτοχάρτης του Κτηματολογίου έτους 2007-2009, δασική μορφή.
Να υπάρχουν για τις εκτάσεις αυτές τίτλοι ιδιοκτησίας (συμβόλαια) προγενέστεροι της 23ης Φεβρουαρίου 1946 και να έχουν μεταγραφεί στο υποθηκοφυλακείο.
4. Τι γίνεται σε περίπτωση που έχουν εκδοθεί πρωτόκολλα
διοικητικήςαποβολής;
Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που έχουν εκδοθεί και αφορούν εκτάσεις της παρ. 1 του άρθρου 67, ήτοι δασωμένους αγρούς επί των οποίων προκύπτει από τον κατά τα ανωτέρω έλεγχο ότι το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου ανακαλούνται, ακόμη και αν τελεσιδίκησαν δικαστικά, χωρίς να απαιτείται για την εν λόγω ανάκληση η διακρίβωση του ειδικότερου χαρακτήρα της έκτασης από την οικεία Επιτροπή Δασολογίου.
5. Τι γίνεται αν έχει αναρτηθεί ήδη δασικός χάρτης στην περιοχή μου ή είναι μερικώς κυρωμένος;
Οι δικαιούχοι καλούνται επίσης να καταθέσουν αντίρρηση σε περίπτωση που είναι σε ανάρτηση ο δασικός χάρτης ή εκπρόθεσμο αίτημα προδήλου σφάλματος σε περίπτωση που υπάρχει μερικώς κυρωμένος δασικός χάρτης στην περιοχή.
Επειδή πολλά αγροτεμάχια είναι κληρονομικά και οι αρχικοί ιδιοκτήτες απεβίωσαν θα πρέπει να ζητήσουν οι νέοι κάτοχοι από το αρχείο της παλιάς Κοινότητας ή Δήμου, τυχόν βεβαίωση που έχει εκδοθεί από τον κοινοτάρχη ή δήμαρχο, για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου. Σε περίπτωση μη ύπαρξης τίτλου ιδιοκτησίας, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συντάξουν ενώπιον συμβολαιογράφου δύο ένορκες βεβαιώσεις μαρτύρων που να βεβαιώνουν ότι η έκταση είναι καλλιεργήσιμη.
6. Ποιοι έχουν δικαίωμα αλλαγής χρήσης για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση;
Δικαίωμα να ζητήσουν την αλλαγή της χρήσης για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση έχουν όσοι αξιώνουν δικαιώματα κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων, δυνάμει τίτλων νόμιμα μεταγεγραμμένων. Η αλλαγή της χρήσης επιτρέπεται κατόπιν άδειας που χορηγείται από τον γενικό διευθυντή Δασών στον οποίο υπάγεται η αρμόδια Δασική Υπηρεσία, μετά από εισήγηση του οικείου δασάρχη ή του διευθυντή Δασών εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στον νομό.
Ειδικά για εκτάσεις μεγαλύτερες των 5 στρεμμάτων, προκειμένου να χορηγηθεί άδεια, διαπιστώνεται με βάση σχετική οικονομοτεχνική μελέτη, η οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης και συντάσσεται από ιδιώτη γεωτεχνικό επιστήμονα.
7. Ποια η διαφορά του δασωµένου αγρού εντός δάσους ή εντός δασικής έκτασης;
Η νοµοθετική ρύθµιση προβλέπει διαφορετική µεταχείριση για τους δασωθέντες αγρούς, ανάλογα µε τη µορφή που απέκτησαν αργότερα (δάσος ή δασική έκταση). Ο ειδικότερος χαρακτηρισµός της έκτασης ως δάσους ή δασικής διενεργείται
- Από την Επιτροπή ∆ασολογίου Περιφερειακής Ενότητας, για τις περιοχές που υπάρχει αναρτηµένος δασικός χάρτης, ακόµη και αν η συγκεκριµένη έκταση έχει κηρυχθεί αναδασωτέα.
- Με την έκδοση πράξης χαρακτηρισµού στις περιοχές που δεν καλύπτονται από αναρτηµένο δασικό χάρτη.
8. Τι γίνεται με τα κληρονομικά αγροτεμάχια;
Επειδή πολλά αγροτεμάχια είναι κληρονομικά και οι αρχικοί ιδιοκτήτες απεβίωσαν θα πρέπει να ζητήσουν οι νέοι κάτοχοι από το αρχείο της παλιάς Κοινότητας ή Δήμου, τυχόν βεβαίωση για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου. Καλό θα ήταν να αναζητηθεί κάθε στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός του ιδιοκτήτη με το ακίνητο.
9. Πώς ξεκινά ο αποχαρακτηρισμός;
Το πρώτο βήμα για τον αποχαρακτηρισμό των εκτάσεων ξεκινά με τη σύνταξη τοπογραφικού όπου θα αποτυπώνονται οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες επί αυτών των εκτάσεων. Οι ιδιοκτήτες μπορούν να καταγράψουν με φωτογραφίες όλα τα ίχνη και τα παλιά δέντρα και να αναζητήσουν συνεχόμενους τίτλους ιδιοκτησίας. Τη διαδικασία διευκολύνει η ύπαρξη παλιών χειρόγραφων μισθωτήριων ή επιδοτήσεων. Κάθε στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός του ιδιοκτήτη με την έκταση βοηθά τη διαδικασία.
10. Τι γίνεται με τις μεταβιβάσεις;
Σε όσες εκτάσεις το ∆ηµόσιο δεν θεµελιώνει δικαιώµατα κυριότητας βάσει τίτλου, τότε η ∆ασική Υπηρεσία θα χορηγεί στον ιδιοκτήτη βεβαίωση ώστε να µπορεί να µεταβιβάσει την έκταση, σύµφωνα µε τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος. Στην ίδια διαδικασία υπάγονται και τα ακίνητα δασικού χαρακτήρα που διατέθηκαν ως κληροτεµάχια, τα οποία εµφανίζονται στις πλησιέστερες στον χρόνο της παραχώρησης αεροφωτογραφίες µε αγροτική µορφή και δασώθηκαν µεταγενέστερα.
