Μεγαλύτερη η ζημιά από το πριμ που πληρώνουν οι δράσεις eco-schemes

Η ζημιά αποδεικνύεται μεγαλύτερη από το πριμ που πληρώνουν οι δράσεις eco-schemes λόγω υπερκάλυψης

Ο λόγος έγκειται, όπως έχει γράψει η Agrenda, στην υπερβάλλουσα ζήτηση που έφτανε, πρωτού ανοίξει ξανά το ΟΣ∆Ε για δηλώσεις στις 15 Φεβρουαρίου, τα 605 εκατ. ευρώ έναντι των 425 εκατ. ευρώ διαθέσιµων. Οι λόγοι που κάποιοι λοιπόν θα βγουν χρεωµένοι συνοψίζονται στους εξής:

Πρώτον, οι παραγωγοί πλήρωσαν για να αιτηθούν τις δράσεις eco-schemes 10% του πριµ, µε βάση την προσδοκώµενη επιδότηση που θα λάβουν όταν πληρωθούν. Ωστόσο ένας αγρότης που προσδοκούσε να λάβει για παράδειγµα 5.000 ευρώ και πλήρωσε ουσιαστικά 500 ευρώ, τελικώς µπορεί να λάβει 2.500 ευρώ, αλλά προφανώς κανείς δεν θα του δώσει πίσω τα παραπάνω 250 ευρώ που κατέβαλαν όπως θα φανεί στην τελική πληρωµή.

∆εύτερον, κάποιοι προσδοκούσαν να λάβουν 60 ευρώ το στρέµµα καθώς ρίσκαραν για να βάλουν στα αγροτεµάχιά τους πρωτάκουστες για τα ελληνικά δεδοµένα και λιγότερο παραγωγικές καλλιέργειες, όπως είναι για παράδειγµα το τεφ, το σιταροκρίθαρο κ.α. Από τα 60 ευρώ όµως κινδυνεύουν να πάρουν τα µισά µε βάση τη ζήτηση που έχει δηµιουργηθεί στις υπόλοιπες υποδράσεις (π.χ σπορά χειµερινών σιτηρών και ψυχανθών) και δράσεις (π.χ κλαδέµµατα κ.α.) των eco-schemes. Άρα  χαµένοι επειδή δεν έβαλαν µια πιο παραγωγική καλλιέργεια , χαµένοι πιθανώς από τυχόν συνδεδεµένη που θα λάµβαναν. Σηµειώνεται ότι τα 60 ευρώ το στρέµµα δεν είναι στον «αέρα» είναι µε βάση µελέτης υπογεγραµµένης από το ΓΠΑ που αναφέρει πόσα χρήµατα χάνει ο παραγωγός όταν βάλει αυτές τις καλλιέργειες.

Τρίτον, αυθεντικοί βιοπαραγωγοί που πράγµατι παράγουν βιολογικό προϊόν, είναι λιγότερο παραγωγικοί από τους συµβατικούς και πληρώνουν ακριβότερα εισροές (π.χ βιολογικές ζωοτροφές) προσδοκούν να λάβουν ατόφια την επιδότηση, ωστόσο κάτι τέτοιο προς το παρόν µοιάζει απίθανο. Πολλοί εξ αυτών λάµβαναν µέχρι και το 2022 τη σχετική ενίσχυση µέσω ΠΑΑ αλλά και το πρασίνισµα. Τώρα θα λάβουν µόνο την επιδότηση των eco-scheme και αυτή «κοµµένη». Οπότε λογίζονται διπλά χαµένοι για να χωρέσουν στις δράσεις τα.... βιολογικά βαµβάκια. Για παράδειγµα:

Ελαιοπαραγωγός είχε εντάξει στο πρόγραµµα βιολογικών του ΠΑΑ καλλιέργεια 50 στρεµµάτων και διατηρούσε δεσµεύσεις το 2022. Έχοντας µέση αξία δικαιώµατος 40 ευρώ το στρέµµα, λάµβανε 20 ευρώ επιδότηση πρασινίσµατος συν 45,5 ευρώ το στρέµµα ενίσχυση ΠΑΑ βιολογικών, άρα σύνολο από πρασίνισµα και ΠΑΑ, 3.275 ευρώ. Τώρα, διεκδικεί µόνο τα 45,5 ευρώ το στρέµµα και αυτά κατά πάσα πιθανότητα µειωµένα επειδή πρέπει να καλυφθεί η υπερβάλλουσα ζήτηση. Άρα χάνει ήδη 1.000 ευρώ και απλά περιµένει να δει πόσο θα πληρωθεί µέσω των eco-schemes για τα βιολογικά που µπορεί να είναι λιγότερα ακόµα και από 2.000 ευρώ. Και όλα αυτά και µε µείωση των δικαιωµάτων του λόγω του προϋπολογισµού της βασικής. Επίσης αυτός ο παραγωγός δεν δικαιούται αναδιανεµητική ενίσχυση για να βγάλει κάπως τη χασούρα.

Τέταρτον, αγρότες που έκοψαν τιµολόγια και εφάρµοσαν προϊόντα ειδικής θρέψης στο αγροτεµάχιά τους πληρώνοντας παραπάνω κινδυνεύουν τώρα να λάβουν κάποια λεπτά του ευρώ και όχι τα 3,5 και 6 ευρώ το στρέµµα που θα τους αντιστοιχούσαν αν είχαν µπει φίλτρα. Αντίστοιχα το ίδιο ισχύει για το Κοµφούζιο τηρουµένων των αναλογιών, ωστόσο όπως αναφέρουν οι πληροφορίες σε όσες δράσεις έχουν να κάνουν µε τιµολόγια και ειδικά για το Κοµφούζιο, θα υπάρξει µέριµνα ώστε να µην περικοπεί η επιδότηση.

Πέµπτον, οι εφαρµοστικές αποφάσεις για τα eco-scheme αναφέρουν ανά δράση πως: «Σε περίπτωση υπερβάλλουσας ζήτησης, το ύψος ενίσχυσης, ανά εκτάριο και έτος, δύναται να µειωθεί, έτσι ώστε να αποφευχθεί η υπέρβαση των ετήσιων χρηµατοδοτικών κονδυλιών των ειδών παρέµβασης υπό µορφή άµεσων ενισχύσεων, βάσει του άρθρου 102 του Καν. (ΕΕ) 2021/2115».

Η παράγραφος αυτή διαµορφώνει ένα θολό τοπίο, αφήνοντας από τη µία να φανεί πως µόνο η υπερκάλυψη σε επίπεδο δράσης θα φέρει µείωση. Και από την άλλη, χωρίς αφήνει περιθώρια για αναδιανοµή ποσών αν υπάρχει υπερκάλυψη σε άλλες δράσεις. Με λίγα λόγια: Για να µην µειωθεί πολύ η επιδότηση σε ορισµένες δράσεις θα υπάρξει µείωση σε κάποιες άλλες παρά το γεγονός ότι δεν έχει υπερκαλυφθεί ο προϋπολογισµός τους. Αξίζει να αναφερθεί εδώ το σχετικό αίτηµα του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης την περασµένη βδοµάδα στο Συµβούλιο Υπουργών Γεωργίας ο οποίος ζήτησε «ευελιξία για ανακατανοµή αχρησιµοποίητων κονδυλίων, µεταξύ παρεµβάσεων µε σωστή αιτιολόγηση» καθώς «πρέπει να µειωθεί ο κίνδυνος απώλειας πόρων, ειδικά από τα οικολογικά προγράµµατα». Προφανώς για να ανησυχεί ο υπουργός για κίνδυνο απώλειας πόρων την ώρα που η ζήτηση στα eco-schemes ξεπερνά τα 435 εκατ. ευρώ διαθέσιµα των eco-schemes και φτάνει τα 605 εκατ. ευρώ, αυτό ίσως δίνει κάποια απάντηση αν επιτρέπεται τελικώς να πάρει λεφτά από τις αναβαθµίδες και να τα δώσει στις σπορές κ.ο.κ.