Οι προσδοκίες εντοπίζονται και στους άμεσους, αλλά και τους έμμεσους φόρους. Κατ' αρχάς το Υπουργείο θα περιμένει μέχρι και την Παρασκευή την ανταπόκριση των πολιτών στη δόση εισοδήματος και στην τριπλή δόση ΕΝΦΙΑ που πρέπει να καταβάλλουν ως το τέλος του μήνα. Από τις πληρωμές Οκτωβρίου, αναμένονται έσοδα ύψους 2,2-2,3 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής στο εννεάμηνο οι φόροι εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων καταγράφουν υπέρβαση έναντι των στόχων κατά 615 εκατ. ευρώ.
Αντιστοίχως, σε ό,τι αφορά στα έσοδα από έμμεσους φόρους, μετά τα μέσα του χρόνου, η πορεία είναι ανοδική. Σε αυτό βοήθησε η πορεία του τουρισμού, ο οποίος -εκτός από την ανάκαμψη κατά τουλάχιστον 60% που παρουσιάζει σε σχέση με το 2019- έχει και μεγαλύτερη διάρκεια που θα επεκταθεί ως και τον Νοέμβριο. Σε μια δεύτερη ανάγνωση η επέκταση της σεζόν μετέφερε για πρώτη χρονιά τους μήνες του φθινοπώρου. Τη διαφορά σε σχέση με πέρσι αναμένεται ότι θα κάνει και η επανεκκίνηση του χειμερινού τουρισμού.
Ακόμη η δυσάρεστη εξέλιξη των διαδοχικών ανατιμήσεων κυρίως στα ενεργειακά προϊόντα (φυσικό αέριο, πετρέλαια θέρμανσης, ηλεκτρικό ρεύμα) αναμένεται από εδώ και πέρα να φέρει πρόσθετα έσοδα στα κρατικά ταμεία. Στο εννεάμηνο ο ΦΠΑ πετρελαιοειδών καταγράφει οριακή υπέρβαση κατά 19 εκατ. ευρώ ενώ ο ΕΦΚ ενεργειακών καταγράφει μείωση κατά 77 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον στόχο του ΜΠΔΣ. Η κατάσταση θα αλλάξει το επόμενο διάστημα με βοηθό και τον χειμώνα, αφού τα νοικοκυριά θα αναγκαστούν να αυξήσουν την κατανάλωση φυσικού αερίου και πετρελαίου θέρμανσης (άρχισε να διατίθεται από τα μέσα του μήνα) για τις ανάγκες θέρμανσης των σπιτιών αλλά και των καταστημάτων.
Οι δαπάνες
Οι δημόσιες δαπάνες για το εννεάμηνο είναι αυξημένες κατά 4,8 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2020. Ωστόσο καταγράφεται μια υποεκτέλεση του σκέλους των δαπανών κατά περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Η υστέρηση οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των επιχορηγήσεων προς ασφαλιστικά ταμεία κατά 506 εκατ. ευρώ τα οποία αναμένεται να αποδοθούν μέχρι και το τέλος του χρόνου. Επιπρόσθετα υπάρχει υστέρηση ύψους 409 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των λοιπών επιχορηγήσεων. Η αναβολή των υποχρεώσεων αυτών μπορεί να οδηγήσει σε δημοσιονομικές πιέσεις αν η εκκαθάρισή τους συμπέσει με την έναρξη των μέτρων για την ανάσχεση των ανατιμήσεων των ενεργειακών προϊόντων, τα οποία αναμένεται να ξεπεράσουν τελικά τα 500 εκατ. ευρώ που έχουν ανακοινωθεί ειδικά αν οι ανατιμήσεις συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό.
Το κακό σενάριο
Απέναντι στο καλό σενάριο για τα έσοδα, υπάρχει και το κακό. Λόγω των πιέσεων από τις ανατιμήσεις, μπορεί αντί για αύξηση των εσόδων να έχουμε αύξηση των ληξιπρόθεσμών οφειλών με τους πολίτες να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Η λύση σε αυτό θα δοθεί με την ένταξη των νέων χρεών, έστω και εκ των υστέρων, στην ρύθμιση των 24/48 δόσεων, που θα ξεκινήσει από την 1/1/2022 για όλα τα χρέη της πανδημίας.
Ένας δεύτερος φόβος είναι αν οι ανατιμήσεις οδηγήσουν σε περιορισμό της ιδιωτικής κατανάλωσης, που είναι από τα βασικά συστατικά του ΑΕΠ αντιπροσωπεύοντας το 67% του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος. Στην κατεύθυνση συνέχισης της κατανάλωσης το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να επεκτείνει τα μέτρα στήριξης τόσο χρονικά με την επέκταση της διάρκειάς τους έως και το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2022 όσο και σε ό,τι αφορά την περίμετρο των δικαιούχων και το ύψος τους.
Πηγή: Capital.gr
