Η ολοκληρωµένη και η βιολογική καταπολέµηση των ζιζανίων και η ανθεκτικότητά τους στα ζιζανιοκτόνα, η βιολογία, η φυσιολογία και η οικολογία των ζιζανίων, ο ανταγωνισµός και η αλληλοπάθεια, ήταν ορισµένες από τις θεµατικές ενότητες του Συνεδρίου, που πραγµατοποιήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης στις 3 και τις 4 Μαρτίου στο Συνεδριακό Κέντρο του Εµπορικού και Βιοµηχανικού Επιµελητηρίου Ηρακλείου (αίθουσα Καστελλάκη), στο κέντρο της πόλης.
Η ολοκληρωµένη και η βιολογική καταπολέµηση των ζιζανίων και η ανθεκτικότητά τους στα ζιζανιοκτόνα, η βιολογία, η φυσιολογία και η οικολογία των ζιζανίων, ο ανταγωνισµός και η αλληλοπάθεια, ήταν ορισµένα από τα θέµατα του 18ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ελληνικής Ζιζανιολογικής Εταιρείας που πραγµατοποιήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης στις 3 και τις 4 Μαρτίου. Θέµα του συνεδρίου ήταν «Ζιζανιολογία και αειφορική γεωργία» και οι εργασίες αναπτύχθηκαν σε επτά θεµατικές ενότητες.
Συγχρόνως, η Ελληνική Ζιζανιολογική Εταιρεία ήταν συνδιοργανωτής του Ευρωπαϊκού workshop της European Weed Science Society µέσω του Working Group «Optimization of Herbicide Dose» που διεξήχθη στον ίδιο χώρο στις 5-6 Μαρτίου, µε προαιρετική εκπαιδευτική εκδροµή το Σάββατο στις 7 Μαρτίου σε αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης και σε περιοχές µε αξιοθέατα.
Ευρωπαϊκό workshop Συγχρόνως, η Ελληνική Ζιζανιολογική Εταιρεία ήταν συνδιοργανωτής του Ευρωπαϊκού Workshop της European Weed Science Society µέσω του Working Group «Optimization of Herbicide Dose» που διεξήχθη στον ίδιο χώρο στις 5-6 Μαρτίου, µε προαιρετική εκπαιδευτική εκδροµή το Σάββατο στις 7 Μαρτίου σε αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης και σε περιοχές µε αξιοθέατα.
Από την απλή χημική καταπολέμηση στην ορθολογική διαχείριση των ζιζανίωνΣαφής αλλαγή προσανατολισµού χαρακτηρίζει την επιστήµη της Ζιζανιολογίας τις τελευταίες δεκαετίες, η οποία από µία στρατηγική «χηµικής καταπολέµησης» πέρασε στην επιτυχή «διαχείριση» των ζιζανίων στο πλαίσιο της αειφορικής γεωργίας.
Σύµφωνα µε την εισήγηση του ∆ηµοσθένη Χάχαλη από το Εργαστήριο Ζιζανιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, στο 18ο Πανελλήνιο Συνέδριο, για την επιτυχή εφαρµογή του νέου αυτού περιεχοµένου απαιτείται να ενσωµατωθούν στρατηγικές στη γεωργική πρακτική είτε άµεσες (στο πλαίσιο των υφιστάµενων καλλιεργητικών συστηµάτων), είτε µέσο/µάκρο – πρόθεσµες µε ολοκληρωτικά διαφορετική προσέγγιση των ζιζανίων και των καλλιεργειών.
Στην παρουσίαση του κ. Χάχαλη, αναπτύχθηκαν οκτώ διαφορετικές ενότητες, στις οποίες περιλαµβάνονται όλες οι τελευταίες εξελίξεις στη Ζιζανιολογία και οι οποίες ουσιαστικά καθορίζουν τις προκλήσεις, τα διαθέσιµα εργαλεία αλλά και την επιτυχία ή όχι της νέας αυτής στρατηγικής
Οι οκτώ συνιστώσες του µέλλοντος της Ζιζανιολογίας έχουν ως εξής: • Η θεωρία και η εφαρµογή της χρήσης των κατωφλίων ζιζανίων, • Η σηµασία και η χρήση των οικολογικών κατωφλίων, • Η χρήση της ανταγωνιστικής ικανότητας των καλλιεργειών, • Η εδαφική τράπεζα σπόρων ζιζανίων, • Οι απόψεις των παραγωγών για την ολοκληρωµένη διαχείριση ζιζανίων, • Η χρήση πρόβλεψης της παρουσίας ζιζανίων στο χωράφι, • Η µακράς διάρκειας εκτίµηση των συστηµάτων διαχείρισης των ζιζανίων και τέλος • Οι στρατηγικές για την αποφυγή ανάπτυξης ανθεκτικότητας
Νέο φυσικό ζιζανιοκτόνο µε δραστική αιθέριο έλαιο ρίγανης από το ΤΕΙ ΘεσσαλίαςΈνα φυσικό ζιζανιοκτόνο, µε δραστική ουσία τα φυσικώς συντιθέµενα αιθέρια έλαια, έχει δηµιουργηθεί στο ΤΕΙ Θεσσαλίας και συγκεκριµένα από την οµάδα των Ι. Βασιλάκογλου, Κ. Πετρωτό, Α. Λαζαρίδου, Α. Συµεωνίδου, Φ. Καρκαντά και Π. Γκουτσίδη από το Τµήµα Τεχνολόγων Γεωπόνων. Μάλιστα όπως αναφέρθηκε στο Συνέδριο, στα πειράµατα φυτοδοχείων, η µεγαλύτερη δόση εφαρµογής επέτυχε άριστο έλεγχο των δύο πλατύφυλλων ζιζανίων και ικανοποιητικό έλεγχο του αγρωστώδους, ενώ στα πειράµατα αγρού, το φυσικό ζιζανιοκτόνο αντιµετώπισε άριστα τα φθινοπωρινά πλατύφυλλα ζιζάνια και το A. retroflexius, ενώ επέτυχε καλό έλεγχο του A. sterilis και µερικό έλεγχο του P. oleracea. Για την παρασκευή του χρησιµοποιούνται νανοτεχνολογία και προηγµένες τεχνικές ενθυλάκωσης µε λυοφιλίωση.
Συνδυασμό δραστικών ουσιών απαιτεί η καλλιέργεια ρυζιούΛανθασµένη πρακτική ψεκασµών στο σταδιακό φύτρωµα των ζιζανίων που απαντώνται στους ορυζώνες, διαφορετική ευαισθησία των διαφόρων ειδών ή βιότυπων αλλά και ανάπτυξη ανθεκτικότητας ορισµένων βιότυπων στα χρησιµοποιούµενα ζιζανιοκτόνα αποτελούν τους βασικούς λόγους για τους οποίους η αποτελεσµατικότητα των ζιζανιοκτόνων ρυζιού εναντίον της µουχρίτσας (Echinochloaspp) και της µοσχοκύπερης (Cyperusdifformis) συχνά δεν είναι η αναµενόµενη, οδηγώντας σε εκδηλώσεις δυσαρέσκειας των καλλιεργητών ρυζιού.
Προκαταρκτικό πείραµα αγρού από τους Ι. Βασιλάκογλου (ΤΕΙ Θεσσαλίας τµήµα Τεχνολόγων Γεωπόνων), Κ. ∆ήµα (ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, τµήµα Τεχνολόγων Γεωπόνων) και Θ. Γιτσόπουλο (ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑ, Ινστιτούτο Προστασίας Φυτών Θεσσαλονίκης) έδειξε ότι η αντιµετώπιση των ζιζανίων στο ρύζι δεν µπορεί να επιτευχθεί µε την εφαρµογή µίας µόνο δραστικής ουσίας ή µε µία εφαρµογή συνδυασµού δραστικών ουσιών.
Για το σκοπό αυτό, σε ορυζώνες της περιοχής Αγ. Αθανασίου Θεσσαλονίκης εγκαταστάθηκαν δύο πειράµατα αγρού (2013 και 2014) προκειµένου να αξιολογηθεί η αποτελεσµατικότητα διαφόρων συνδυασµένων (σε µονή ή σε διπλή εφαρµογή) επεµβάσεων ζιζανιοκτόνων ρυζιού εναντίον της µουχρίτσας και της µοσχοκύπερης.
Τα αποτελέσµατα έδειξαν ότι ικανοποιητική αντιµετώπιση ζιζανίων, δίχως σηµαντική φυτοτοξικότητα στο ρύζι επιτεύχθηκε µε διπλές εφαρµογές δραστικών ουσιών µε διαφορετικό µηχανισµό δράσης, εξαιτίας του σταδιακού φυτρώµατος των διαφόρων βιότυπων στον αγρό. Ειδικότερα, οι διπλές εφαρµογές των penoxsulam ή bispyribac (16 – 18 ΗΜΣ, 4,08 ή 3gδ.ο./στρ.) µε profoxydim και halosulfuron (32 – 35 ΗΜΣ, 22 + 5.3gδ.ο./στρ.) ή profoxydim και imazamox (32 – 35 ΗΜΣ, 22 + 5 gδ.ο./στρ) επέτυχαν τη µεγαλύτερη (µεγαλύτερο του 90%) καταπολέµηση των δύο ζιζανίων, καθώς και τη µεγαλύτερη απόδοση (άνω των 830 κιλών/στρ.) του ρυζιού.
Έλεγχος της κατάστασης βέλιουρα στον αραβόσιτοΣε δύο πειράµατα αγρού (Θεσσαλονίκη και Ορεστιάδα) µελετήθηκε η εκλεκτικότητα των µειγµάτων ζιζανιοκτόνων tembotrione +rimsulfuron, tembotrione + nicosulfurom και tembotrione + foramsulfuron σε καλλιέργεια αραβόσιτου. Παράλληλα, µελετήθηκε η αποτελεσµατικότητα των µειγµάτων στον αγρό και σε φυτοδοχεία από τους Χ.Α.∆αµαλά, Σ.∆. Κουτρούµπα, Χ. Αλεξούδη (τµήµα Αγροτικής Ανάπτυξης ∆ηµοκρίτειο), Θ.Κ. Γιτσόπουλο (ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑ). Κανένα µείγµα δεν προκάλεσε ορατά συµπτώµατα φυτοτοξικότητας στον αραβόσιτο. Επίσης κανένα µείγµα δεν επηρέασε το ύψος σπάδικα στην ωρίµανση συγκριτικά µε την απλή εφαρµογή του tembotrione και µε το µάρτυρα χωρίς ζιζάνια. Στα πειράµατα αγρού η εφαρµογή αύξησε τον έλεγχο του βέλιουρα (από ριζώµατα) συγκριτικά µε την απλή εφαρµογή του tembotrione από 60% σε 82% στην Ορεστιάδα και από 62% σε 86% στη Θεσσαλονίκη. Ο έλεγχος των πλατύφυλλων ζιζανίων Xanthium, strumarium, Amaranthus retrofles, Datura stramonium και Chenopodium album ήταν άριστος, τόσο µε τα µείγµατα όσο και µε το tembotrione µόνο του.
Όλες οι χηµικές επεµβάσεις έδωσαν αποδόσεις µεγαλύτερες από τον αψέκαστο µάρτυρα (µε ζιζάνια) και εφάµιλλες µε εκείνες του σκαλισµένου µάρτυρα. Στα φυτοδοχεία, τα µείγµατα ζιζανιοκτόνων έδειξαν παρόµοια ή ελαφρώς αυξηµένη αποτελεσµατικότητα εναντίον των αγρωστωδών ειδών Setaria viridis, Echinochloa crus –galli, E.phyllopogon και Phalaris canariensis συγκριτικά µε την απλή εφαρµογή tembotrione.
Η οργανική λίπανση δεν επηρεάζει τη χλωρίδα στη βιομηχανική τομάτα Η διερεύνηση της επίδρασης της οργανικής και της ανόργανης λίπανσης στα ζιζάνια στη βιοµηχανική τοµάτα αποτέλεσε το αντικείµενο της παρούσας µελέτης. Για το λόγο αυτό εγκαταστάθηκε πείραµα στον αγρό του Εργαστηρίου Γεωργίας του ΓΠΑ από τον Απρίλιο µέχρι τον Αύγουστο του 2014. Οι διαφορετικές επεµβάσεις αφορούσαν δύο είδη οργανικής λίπανσης (κοπριά, κοµπόστ), ανόργανη λίπανση και το µάρτυρα (χωρίς λίπασµα). Ο πλούτος των ειδών ήταν παρόµοιος για όλες τις επεµβάσεις, ενώ η αφθονία ήταν µεγαλύτερη κατά 44% στο κοµπόστ σε σχέση µε το µάρτυρα και κατά 19% σε σχέση µε την κοπριά και την ανόργανη λίπανση. Ως κυρίαρχο είδος καταγράφηκε το βλήτο (Amaranhtus retroflexus). Ως δεύτερο κυρίαρχο καταγράφηκε ο βέλιουρας (Sogrum halepense) µε µεγαλύτερη συχνότητα εµφάνισης στα πειραµατικά τεµάχια στα οποία έγινε ανόργανη λίπανση (υψηλότερη κατά 33, 66 και 66% σε σχέση µε την κοπριά, το κοµπόστ και το µάρτυρα αντίστοιχα).
Η ολοκληρωµένη και η βιολογική καταπολέµηση των ζιζανίων και η ανθεκτικότητά τους στα ζιζανιοκτόνα, η βιολογία, η φυσιολογία και η οικολογία των ζιζανίων, ο ανταγωνισµός και η αλληλοπάθεια, ήταν ορισµένα από τα θέµατα του 18ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ελληνικής Ζιζανιολογικής Εταιρείας που πραγµατοποιήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης στις 3 και τις 4 Μαρτίου. Θέµα του συνεδρίου ήταν «Ζιζανιολογία και αειφορική γεωργία» και οι εργασίες αναπτύχθηκαν σε επτά θεµατικές ενότητες.
Συγχρόνως, η Ελληνική Ζιζανιολογική Εταιρεία ήταν συνδιοργανωτής του Ευρωπαϊκού workshop της European Weed Science Society µέσω του Working Group «Optimization of Herbicide Dose» που διεξήχθη στον ίδιο χώρο στις 5-6 Μαρτίου, µε προαιρετική εκπαιδευτική εκδροµή το Σάββατο στις 7 Μαρτίου σε αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης και σε περιοχές µε αξιοθέατα.
Από την απλή χημική καταπολέμηση στην ορθολογική διαχείριση των ζιζανίωνΣαφής αλλαγή προσανατολισµού χαρακτηρίζει την επιστήµη της Ζιζανιολογίας τις τελευταίες δεκαετίες, η οποία από µία στρατηγική «χηµικής καταπολέµησης» πέρασε στην επιτυχή «διαχείριση» των ζιζανίων στο πλαίσιο της αειφορικής γεωργίας.
Σύµφωνα µε την εισήγηση του ∆ηµοσθένη Χάχαλη από το Εργαστήριο Ζιζανιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, στο 18ο Πανελλήνιο Συνέδριο, για την επιτυχή εφαρµογή του νέου αυτού περιεχοµένου απαιτείται να ενσωµατωθούν στρατηγικές στη γεωργική πρακτική είτε άµεσες (στο πλαίσιο των υφιστάµενων καλλιεργητικών συστηµάτων), είτε µέσο/µάκρο – πρόθεσµες µε ολοκληρωτικά διαφορετική προσέγγιση των ζιζανίων και των καλλιεργειών.
Στην παρουσίαση του κ. Χάχαλη, αναπτύχθηκαν οκτώ διαφορετικές ενότητες, στις οποίες περιλαµβάνονται όλες οι τελευταίες εξελίξεις στη Ζιζανιολογία και οι οποίες ουσιαστικά καθορίζουν τις προκλήσεις, τα διαθέσιµα εργαλεία αλλά και την επιτυχία ή όχι της νέας αυτής στρατηγικής
Οι οκτώ συνιστώσες του µέλλοντος της Ζιζανιολογίας έχουν ως εξής: • Η θεωρία και η εφαρµογή της χρήσης των κατωφλίων ζιζανίων, • Η σηµασία και η χρήση των οικολογικών κατωφλίων, • Η χρήση της ανταγωνιστικής ικανότητας των καλλιεργειών, • Η εδαφική τράπεζα σπόρων ζιζανίων, • Οι απόψεις των παραγωγών για την ολοκληρωµένη διαχείριση ζιζανίων, • Η χρήση πρόβλεψης της παρουσίας ζιζανίων στο χωράφι, • Η µακράς διάρκειας εκτίµηση των συστηµάτων διαχείρισης των ζιζανίων και τέλος • Οι στρατηγικές για την αποφυγή ανάπτυξης ανθεκτικότητας
Νέο φυσικό ζιζανιοκτόνο µε δραστική αιθέριο έλαιο ρίγανης από το ΤΕΙ ΘεσσαλίαςΈνα φυσικό ζιζανιοκτόνο, µε δραστική ουσία τα φυσικώς συντιθέµενα αιθέρια έλαια, έχει δηµιουργηθεί στο ΤΕΙ Θεσσαλίας και συγκεκριµένα από την οµάδα των Ι. Βασιλάκογλου, Κ. Πετρωτό, Α. Λαζαρίδου, Α. Συµεωνίδου, Φ. Καρκαντά και Π. Γκουτσίδη από το Τµήµα Τεχνολόγων Γεωπόνων. Μάλιστα όπως αναφέρθηκε στο Συνέδριο, στα πειράµατα φυτοδοχείων, η µεγαλύτερη δόση εφαρµογής επέτυχε άριστο έλεγχο των δύο πλατύφυλλων ζιζανίων και ικανοποιητικό έλεγχο του αγρωστώδους, ενώ στα πειράµατα αγρού, το φυσικό ζιζανιοκτόνο αντιµετώπισε άριστα τα φθινοπωρινά πλατύφυλλα ζιζάνια και το A. retroflexius, ενώ επέτυχε καλό έλεγχο του A. sterilis και µερικό έλεγχο του P. oleracea. Για την παρασκευή του χρησιµοποιούνται νανοτεχνολογία και προηγµένες τεχνικές ενθυλάκωσης µε λυοφιλίωση.
Συνδυασμό δραστικών ουσιών απαιτεί η καλλιέργεια ρυζιούΛανθασµένη πρακτική ψεκασµών στο σταδιακό φύτρωµα των ζιζανίων που απαντώνται στους ορυζώνες, διαφορετική ευαισθησία των διαφόρων ειδών ή βιότυπων αλλά και ανάπτυξη ανθεκτικότητας ορισµένων βιότυπων στα χρησιµοποιούµενα ζιζανιοκτόνα αποτελούν τους βασικούς λόγους για τους οποίους η αποτελεσµατικότητα των ζιζανιοκτόνων ρυζιού εναντίον της µουχρίτσας (Echinochloaspp) και της µοσχοκύπερης (Cyperusdifformis) συχνά δεν είναι η αναµενόµενη, οδηγώντας σε εκδηλώσεις δυσαρέσκειας των καλλιεργητών ρυζιού.
Προκαταρκτικό πείραµα αγρού από τους Ι. Βασιλάκογλου (ΤΕΙ Θεσσαλίας τµήµα Τεχνολόγων Γεωπόνων), Κ. ∆ήµα (ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, τµήµα Τεχνολόγων Γεωπόνων) και Θ. Γιτσόπουλο (ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑ, Ινστιτούτο Προστασίας Φυτών Θεσσαλονίκης) έδειξε ότι η αντιµετώπιση των ζιζανίων στο ρύζι δεν µπορεί να επιτευχθεί µε την εφαρµογή µίας µόνο δραστικής ουσίας ή µε µία εφαρµογή συνδυασµού δραστικών ουσιών.
Για το σκοπό αυτό, σε ορυζώνες της περιοχής Αγ. Αθανασίου Θεσσαλονίκης εγκαταστάθηκαν δύο πειράµατα αγρού (2013 και 2014) προκειµένου να αξιολογηθεί η αποτελεσµατικότητα διαφόρων συνδυασµένων (σε µονή ή σε διπλή εφαρµογή) επεµβάσεων ζιζανιοκτόνων ρυζιού εναντίον της µουχρίτσας και της µοσχοκύπερης.
Τα αποτελέσµατα έδειξαν ότι ικανοποιητική αντιµετώπιση ζιζανίων, δίχως σηµαντική φυτοτοξικότητα στο ρύζι επιτεύχθηκε µε διπλές εφαρµογές δραστικών ουσιών µε διαφορετικό µηχανισµό δράσης, εξαιτίας του σταδιακού φυτρώµατος των διαφόρων βιότυπων στον αγρό. Ειδικότερα, οι διπλές εφαρµογές των penoxsulam ή bispyribac (16 – 18 ΗΜΣ, 4,08 ή 3gδ.ο./στρ.) µε profoxydim και halosulfuron (32 – 35 ΗΜΣ, 22 + 5.3gδ.ο./στρ.) ή profoxydim και imazamox (32 – 35 ΗΜΣ, 22 + 5 gδ.ο./στρ) επέτυχαν τη µεγαλύτερη (µεγαλύτερο του 90%) καταπολέµηση των δύο ζιζανίων, καθώς και τη µεγαλύτερη απόδοση (άνω των 830 κιλών/στρ.) του ρυζιού.
Έλεγχος της κατάστασης βέλιουρα στον αραβόσιτοΣε δύο πειράµατα αγρού (Θεσσαλονίκη και Ορεστιάδα) µελετήθηκε η εκλεκτικότητα των µειγµάτων ζιζανιοκτόνων tembotrione +rimsulfuron, tembotrione + nicosulfurom και tembotrione + foramsulfuron σε καλλιέργεια αραβόσιτου. Παράλληλα, µελετήθηκε η αποτελεσµατικότητα των µειγµάτων στον αγρό και σε φυτοδοχεία από τους Χ.Α.∆αµαλά, Σ.∆. Κουτρούµπα, Χ. Αλεξούδη (τµήµα Αγροτικής Ανάπτυξης ∆ηµοκρίτειο), Θ.Κ. Γιτσόπουλο (ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑ). Κανένα µείγµα δεν προκάλεσε ορατά συµπτώµατα φυτοτοξικότητας στον αραβόσιτο. Επίσης κανένα µείγµα δεν επηρέασε το ύψος σπάδικα στην ωρίµανση συγκριτικά µε την απλή εφαρµογή του tembotrione και µε το µάρτυρα χωρίς ζιζάνια. Στα πειράµατα αγρού η εφαρµογή αύξησε τον έλεγχο του βέλιουρα (από ριζώµατα) συγκριτικά µε την απλή εφαρµογή του tembotrione από 60% σε 82% στην Ορεστιάδα και από 62% σε 86% στη Θεσσαλονίκη. Ο έλεγχος των πλατύφυλλων ζιζανίων Xanthium, strumarium, Amaranthus retrofles, Datura stramonium και Chenopodium album ήταν άριστος, τόσο µε τα µείγµατα όσο και µε το tembotrione µόνο του.
Όλες οι χηµικές επεµβάσεις έδωσαν αποδόσεις µεγαλύτερες από τον αψέκαστο µάρτυρα (µε ζιζάνια) και εφάµιλλες µε εκείνες του σκαλισµένου µάρτυρα. Στα φυτοδοχεία, τα µείγµατα ζιζανιοκτόνων έδειξαν παρόµοια ή ελαφρώς αυξηµένη αποτελεσµατικότητα εναντίον των αγρωστωδών ειδών Setaria viridis, Echinochloa crus –galli, E.phyllopogon και Phalaris canariensis συγκριτικά µε την απλή εφαρµογή tembotrione.
