Αιτία, η πληµµελής προετοιµασία της προκήρυξης, η έλλειψη σαφών κριτηρίων µοριοδότησης και οι παλινωδίες που υπήρξαν µέχρι να δοθούν στη δηµοσιότητα τα αποτελέσµατα της αξιολόγησης των 64.016 αιτήσεων που υποβλήθηκαν για να εγκριθούν µόλις 11.316 εξ αυτών. Είναι σαφές ότι η πολιτική σπέκουλα που αναπτύχθηκε, όταν οι αρµόδιοι «έκλειναν το µάτι» στην κοµµατική τους πελατεία µε την προοπτική ένταξης στο Πρόγραµµα, σε συνδυασµό µε τον υπερβάλλοντα ζήλο των γεωπόνων – µελετητών, να συντάξουν φακέλους, προσβλέποντας µόνο στην αµοιβή, οδήγησαν στη δηµιουργία µιας χαώδους κατάστασης µε δεκάδες χιλιάδες ενδιαφεροµένων και µε έλλειψη κριτηρίων αξιολόγησής τους. Η λύση που εφευρέθηκε, ως η µόνη δυνατή για να µην ακυρωθεί η προκήρυξη, δηλαδή της αξιοποίησης του «φίλτρου 10% Natura», είναι µια επιλογή τύπου… πονάει δόντι κόβει κεφάλι, η οποία αδικεί τόσο τους υποψήφιους βιοκαλλιεργητές και βιοκτηνοτρόφους, όσο και τις υπηρεσίες που διαχειρίστηκαν το Πρόγραµµα
Είναι σαφές ότι η τελική επιλογή, δηλαδή η ένταξη µόνο όσων παραγωγών διατηρούν επαφή µε περιοχές του δικτύου Natura, υπαγορεύτηκε σε µεγάλο βαθµό από τον αναπληρωτή υπουργό Γιάννη Τσιρώνη, ο οποίος, µέσω αυτής της παρέµβασης, έδωσε ξανά τα διαπιστευτήριά του στο χώρο των Οικολόγων Πράσινων και των αντίστοιχων ευρωπαϊκών οργανώσεων απ’ όπου προέρχεται. Πρόκειται ωστόσο για µια επιλογή η οποία, όχι µόνο εγκλωβίζει τη βιολογική παραγωγή σε συγκεκριµένες περιοχές και σε παραγωγούς χωρίς τεχνογνωσία αλλά και αλλοιώνει τον αναπτυξιακό και παραγωγικό χαρακτήρα του µέτρου.
Μια ξεχωριστή δράσηΑν το υπουργείο και η κεντρική διοίκηση ήθελαν να αναδείξουν το ρόλο των περιοχών αυτών στη βιολογική παραγωγή δεν είχαν παρά να προκηρύξουν µια ξεχωριστή δράση µόνο για αυτές τις περιοχές. Ο τρόπος µε τον οποίο τελικά έγινε αυτό είναι ανορθόδοξος, επιβραδύνει την ανάπτυξη, απογοητεύει τους παραδοσιακούς παραγωγούς και συντηρεί σε έναν πειραµατισµό µε αµφίβολα αποτελέσµατα. Τώρα, πολλά θα κριθούν από την επόµενη φάση, δηλαδή τη νέα προκήρυξη που οριοθετείται µέχρι το τέλος του έτους και αναµένεται να βγει µε νέες προϋποθέσεις και αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης
Εκτός οι περισσότεροι Έλληνες βιοκαλλιεργητέςΑποκλείεται από τις επιδοτήσεις της βιολογικής γεωργίας η µεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων βιοκαλλιεργητών σύµφωνα µε τα στοιχεία που προκύπτουν από την ανάρτηση των αποτελεσµάτων της πρόσκλησης του Μέτρου 11, σηµειώνει σε ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ένωση Φορέων Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων. Η οποία συγχρόνως καλεί το υπουργείο να δώσει να δώσει άµεσα λύση, µε συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα για την επαναπροκήρυξη του Μέτρου, ώστε όλοι οι βιοκαλλιεργητές που αιτήθηκαν εµπρόθεσµα τη συµµετοχή τους στο Μέτρο 11 να έχουν πρόσβαση στα χρηµατοδοτικά εργαλεία της ΕΕ.
Άλλωστε, όπως αναφέρουν, πρέπει να ληφθεί υπόψη µεταξύ άλλων ότι όλα τα εµπλεκόµενα µέρη (παραγωγοί, µελετητές, φορείς πιστοποίησης) έχουν δαπανήσει ανθρώπινους και χρηµατικούς πόρους για την υλοποίηση του Μέτρου 11 χωρίς το προσδοκώµενο οικονοµικό αποτέλεσµα
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση: «Ως Πανελλήνια Ένωση Φορέων Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων επισηµαίνουµε ότι οι χειρισµοί του ΥΠΑΑΤ για την υλοποίηση του Μέτρου 11, από τον αρχικό σχεδιασµό του προγράµµατος, τις αλλεπάλληλες και άσκοπες παρατάσεις που δόθηκαν, η αβεβαιότητα για τον τρόπο επιλογής των τελικών δικαιούχων αλλά και η καθυστέρηση ανακοίνωσης των αποτελεσµάτων, αποδεικνύονται επιζήµιοι για τον κλάδο της βιολογικής γεωργίας καθώς µένει εκτός ένα σηµαντικό ποσοστό παραγωγών, αλλά και ολόκληρων γεωγραφικών περιοχών της χώρας µας που συνέβαλλαν εποικοδοµητικά στην ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας στην Ελλάδα. Πολλοί από αυτούς τους παραγωγούς εδώ και δεκαετίες συµµετέχουν στις υπαίθριες αγορές βιολογικών προϊόντων, παράγουν βιολογικά τρόφιµα που διατίθενται τυποποιηµένα στις αγορές σε Ελλάδα και εξωτερικό, δίνοντας την πολυπόθητη προστιθέµενη αξία για την τοπική αλλά και εθνική οικονοµία
Τα ερωτήµατα που θέτουµε είναι τα παρακάτω
1. Γιατί δεν καθορίστηκαν κατά το σχεδιασµό του Μέτρου περισσότερα κριτήρια αξιολόγησης όπως σε προηγούµενα προγράµµατα;
2. Γιατί ενώ είχε κατατεθεί επαρκής αριθµός αιτήσεων από ενδιαφερόµενους (πριν τις 22/2/2017) και φαινόταν ότι καλύπτεται ο προϋπολογισµός του έργου δόθηκαν παρατάσεις έως και 13/3/2017 µε αποτέλεσµα να διπλασιαστεί ο αριθµός των αιτήσεων;».
Είναι σαφές ότι η τελική επιλογή, δηλαδή η ένταξη µόνο όσων παραγωγών διατηρούν επαφή µε περιοχές του δικτύου Natura, υπαγορεύτηκε σε µεγάλο βαθµό από τον αναπληρωτή υπουργό Γιάννη Τσιρώνη, ο οποίος, µέσω αυτής της παρέµβασης, έδωσε ξανά τα διαπιστευτήριά του στο χώρο των Οικολόγων Πράσινων και των αντίστοιχων ευρωπαϊκών οργανώσεων απ’ όπου προέρχεται. Πρόκειται ωστόσο για µια επιλογή η οποία, όχι µόνο εγκλωβίζει τη βιολογική παραγωγή σε συγκεκριµένες περιοχές και σε παραγωγούς χωρίς τεχνογνωσία αλλά και αλλοιώνει τον αναπτυξιακό και παραγωγικό χαρακτήρα του µέτρου.
Μια ξεχωριστή δράσηΑν το υπουργείο και η κεντρική διοίκηση ήθελαν να αναδείξουν το ρόλο των περιοχών αυτών στη βιολογική παραγωγή δεν είχαν παρά να προκηρύξουν µια ξεχωριστή δράση µόνο για αυτές τις περιοχές. Ο τρόπος µε τον οποίο τελικά έγινε αυτό είναι ανορθόδοξος, επιβραδύνει την ανάπτυξη, απογοητεύει τους παραδοσιακούς παραγωγούς και συντηρεί σε έναν πειραµατισµό µε αµφίβολα αποτελέσµατα. Τώρα, πολλά θα κριθούν από την επόµενη φάση, δηλαδή τη νέα προκήρυξη που οριοθετείται µέχρι το τέλος του έτους και αναµένεται να βγει µε νέες προϋποθέσεις και αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης
Εκτός οι περισσότεροι Έλληνες βιοκαλλιεργητέςΑποκλείεται από τις επιδοτήσεις της βιολογικής γεωργίας η µεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων βιοκαλλιεργητών σύµφωνα µε τα στοιχεία που προκύπτουν από την ανάρτηση των αποτελεσµάτων της πρόσκλησης του Μέτρου 11, σηµειώνει σε ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ένωση Φορέων Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων. Η οποία συγχρόνως καλεί το υπουργείο να δώσει να δώσει άµεσα λύση, µε συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα για την επαναπροκήρυξη του Μέτρου, ώστε όλοι οι βιοκαλλιεργητές που αιτήθηκαν εµπρόθεσµα τη συµµετοχή τους στο Μέτρο 11 να έχουν πρόσβαση στα χρηµατοδοτικά εργαλεία της ΕΕ.
Άλλωστε, όπως αναφέρουν, πρέπει να ληφθεί υπόψη µεταξύ άλλων ότι όλα τα εµπλεκόµενα µέρη (παραγωγοί, µελετητές, φορείς πιστοποίησης) έχουν δαπανήσει ανθρώπινους και χρηµατικούς πόρους για την υλοποίηση του Μέτρου 11 χωρίς το προσδοκώµενο οικονοµικό αποτέλεσµα
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση: «Ως Πανελλήνια Ένωση Φορέων Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων επισηµαίνουµε ότι οι χειρισµοί του ΥΠΑΑΤ για την υλοποίηση του Μέτρου 11, από τον αρχικό σχεδιασµό του προγράµµατος, τις αλλεπάλληλες και άσκοπες παρατάσεις που δόθηκαν, η αβεβαιότητα για τον τρόπο επιλογής των τελικών δικαιούχων αλλά και η καθυστέρηση ανακοίνωσης των αποτελεσµάτων, αποδεικνύονται επιζήµιοι για τον κλάδο της βιολογικής γεωργίας καθώς µένει εκτός ένα σηµαντικό ποσοστό παραγωγών, αλλά και ολόκληρων γεωγραφικών περιοχών της χώρας µας που συνέβαλλαν εποικοδοµητικά στην ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας στην Ελλάδα. Πολλοί από αυτούς τους παραγωγούς εδώ και δεκαετίες συµµετέχουν στις υπαίθριες αγορές βιολογικών προϊόντων, παράγουν βιολογικά τρόφιµα που διατίθενται τυποποιηµένα στις αγορές σε Ελλάδα και εξωτερικό, δίνοντας την πολυπόθητη προστιθέµενη αξία για την τοπική αλλά και εθνική οικονοµία
Τα ερωτήµατα που θέτουµε είναι τα παρακάτω
1. Γιατί δεν καθορίστηκαν κατά το σχεδιασµό του Μέτρου περισσότερα κριτήρια αξιολόγησης όπως σε προηγούµενα προγράµµατα;
2. Γιατί ενώ είχε κατατεθεί επαρκής αριθµός αιτήσεων από ενδιαφερόµενους (πριν τις 22/2/2017) και φαινόταν ότι καλύπτεται ο προϋπολογισµός του έργου δόθηκαν παρατάσεις έως και 13/3/2017 µε αποτέλεσµα να διπλασιαστεί ο αριθµός των αιτήσεων;».
Ένα από τα πιο φιλόδοξα ευρωπαϊκά προγράµµατα
- Το δίκτυο Natura 2000 (Φύση 2000) ιδρύθηκε τον Μάιο του 1992 µε την υιοθέτηση της Οδηγίας για τη δηµιουργία Ειδικών Ζωνών Προστασίας Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ), η οποία συµπληρώνει την Οδηγία για τις Ειδικές Ζώνες Ορνιθοπανίδας (79/409/ΕΟΚ) .
- Το δίκτυο περιλαµβάνει περισσότερες από 15.000 τοποθεσίες, συνολικής έκτασης 420.000 τ.χλµ., το 15% του εδάφους της Ε.Ε.
- Κάθε χώρα µέλος της ΕΕ συντάσσει διαχειριστικά σχέδια για τις περιοχές που εντάσσονται, τα οποία να συνδυάζουν αρµονικά τη διατήρηση της άγριας πανίδας και χλωρίδας µε τις οικονοµικές και κοινωνικές δραστηριότητες.
- ∆εν υπάρχει ενιαίος κατάλογος δράσεων που απαγορεύονται για τις Natura. ∆ραστηριότητες όπως η γεωργία, η θήρα ή ο τουρισµός, µπορούν να πραγµατοποιούνται εντός των ορίων, αλλά στο µέτρο που δεν θίγουν τις ανάγκες διατήρησης της φύσης.
