Πρόκειται για µια ποιοτική αλλαγή που, όπως επισηµαίνουν στο Fresher επιχειρηµατίες του κλάδου, συντελείται µε σχετικά αργούς ρυθµούς δεδοµένου ότι οι «ειδικοί» σπόροι, όρος κάτω από τον οποίο «στεγάζονται» oι σπόροι µε µεγαλύτερες αντοχές σε ιώσεις, αυξηµένη ανθεκτικότητα σε δυσµενείς καιρικές συνθήκες και λιγοστές απαιτήσεις σε ψεκασµούς, είναι ακριβότεροι από τους «απλούς» -και η ρευστότητα δεν αποτελεί ακριβώς είδος εν αφθονία στις µέρες µας. Ταυτόχρονα, όµως, συνιστούν µια επένδυση µε σχετικά γρήγορη απόσβεση καθώς µειώνουν το κόστος παραγωγής, προσφέρουν µεγαλύτερη ασφάλεια και εξασφαλίζουν ταχύτερη και σε καλύτερη τιµή απορρόφηση του προϊόντος από την αγορά.
Σε κάθε περίπτωση, η στροφή αυτή προσφέρει νέες ευκαιρίες στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και το εµπόριο αγροτικών εφοδίων και οι οποίες σπεύδουν µε καινούργια προϊόντα να ανταποκριθούν στην τάση της αγοράς.
Σύµφωνα µε εκτιµήσεις, η συνολική αξία της ελληνικής αγοράς σπόρων κηπευτικών (εξαιρουµένης της πατάτας) κυµαίνεται µεταξύ 30-35 εκατ. ευρώ (αναλόγως της χρονιάς και των καλλιεργητικών επιλογών των παραγωγών). Νούµερο που αντιστοιχεί σε ένα χαµηλό ποσοστό της συνολικής αγοράς σπόρων, η οποία υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τα 200 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, παρά το σχετικά µικρό της µέγεθος θεωρείται µια «φορτωµένη» αξιακά κατηγορία.
Σηµαντικό ρόλο σε αυτό διαδραµατίζει, δίχως άλλο, η ισχυρή εσωτερική ζήτηση, έστω κι αν αυτή φαίνεται ότι δοκιµάστηκε αρκετά τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονοµικής κρίσης. Σύµφωνα µε το διευθυντή Πωλήσεων του Αγροτικού Οίκου Σπύρου, ∆ηµήτρη Βασίλα, την τελευταία τετραετία παρατηρήθηκε µια κάµψη 15-20% στην κατανάλωση, κυρίως λόγω της πτώσης των εισοδηµάτων. Ωστόσο, όπως σηµειώνει ο ίδιος, ακόµα κι έτσι ο µέσος Έλληνας εξακολουθεί να καταναλώνει σήµερα περισσότερα από 350 κιλά φρούτων και λαχανικών το χρόνο, νούµερο που τον κατατάσσει στην κορυφή της σχετικής λίστα σε επίπεδο Ε.Ε και λειτουργεί ως ασφαλιστική δικλείδαι για τον κλάδο.
Όπως αναφέρει στο Fresher ο πρόεδρος της Fytro Seeds, Νίκος Σταυριδάκης, η εσωτερική ζήτηση έχει πλέον σταθεροποιηθεί ενώ, κατά τον Μάρκο Κορακίδη, γεωπόνο σπόρων της Άλφα Γεωργικά Εφόδια µπορούµε να µιλάµε και για µιααύξηση που κινείται µεταξύ 5% και 7% για τη φετινή χρονιά.
Την µικρή αλλά πολύτιµη «πίτα» της αγοράς µοιράζονται σχετικά λίγοι µεγάλοι όµιλοι. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις παραγόντων του κλάδου, την πρώτη πεντάδα στους σπόρους και τα υβρίδια κηπευτικών συγκροτούν ο Αγροτικός Οίκος Σπύρου, η Agrosystem, η Syngenta, η Fytro Seeds και η Hazera ενώ στους ιδιαίτερα υπολογίσιµους «παίκτες» κατατάσσεται αναµφισβήτητα και η Άλφα Γεωργικά Εφόδια.
Όσον αφορά στην κατανοµή της πίτας σε επίπεδο προϊόντων, η θερµοκηπιακή ντοµάτα κατέχει τη µερίδα του λέοντος µε τις πωλήσεις των σπόρων της να φτάνουν, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του κ. Βασίλα, ετησίως τα 6 εκατ. ευρώ και την τάση να είναι αυξητική. Αυτό αποδίδεται κυρίως στην αυξανόµενη τα τελευταία χρόνια διείσδυση των µεγάλων λιανεµπορικών αλυσίδων στο χλωρι της µαναβικής, κλέβοντας µάλιστα σηµαντικά µερίδια από τις παραδοσιακές λαϊκές αγορές.
Όπως είναι γνωστό, τα σούπερ-µάρκετ ζητούν τροφοδοσία όλο το χρόνο µε προϊόν αλλά και µεγαλύτερη οµοιοµορφία και συγκεκριµένες, ελάχιστα διαφοροποιηµένες προδιαγραφές στην εµφάνιση, απαιτήσεις τις οποίες καλύπτουν ευκολότερα τα θερµοκηπιακά προϊόντα. Έµπειροι παρατηρητές της αγοράς σηµειώνουν επίσης την προτίµηση που δείχνουν οι νεότεροι ηλικιακά καταναλωτές στις µεγάλες αλυσίδες για την αγορά των φρούτων και λαχανικών της, στοιχείο που αναµένεται να παίξει το ρόλο του στο εγγύς µέλλον.
Σύµφωνα µε την γεωπόνο της Hazera Hellas, Μαρία Αγριογιάννη, το 85% της θερµοκηπιακής αγοράς κατέχουν οι µεγαλόκαρπες ντοµάτες ενώ οι µικρότερου µεγέθους ( π.χ. σε τσαµπί ή µπουτίκ) παρά τη δυναµική είσοδο των τελευταίων ετών εµφανίζουν µια στασιµότητα.
Με αρκετά µεγάλη απόσταση από τη θερµοκηπιακή ακολουθεί η υπαίθρια ντοµάτα µε τις πωλήσεις των σπόρων της ετησίως να φτάνουν τα 2 εκατ. ευρώ.
Στην τρίτη θέση, µε σχετικά µικρή απόσταση, βρίσκουµε το αγγούρι όπου η αξία των σπόρων που πωλούνται κάθε χρόνο υπολογίζεται στα 1,65 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, πέρα από τη ντοµάτα και το αγγούρι τα πρωτεία των οποίων δεν αµφισβητούνται, υπάρχουν κι αρκετές ανερχόµενες «δυνάµεις» στην αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγµα τα φυλλοειδή λαχανικά και ιδίως εκείνα που χρησιµοποιούνται για την παρασκευή έτοιµης, κοµµένης σαλάτας η ζήτηση για την οποία, µετά από µερικά χρόνια κάµψης, φαίνεται ότι έχει αναζωπυρωθεί . Σύµφωνα µε τον γεωπόνο της Syngenta Hellas, Bαγγέλη Πελεκάνη, «η αγορά έτοιµης σαλάτας έχει επανέλθει σε θετική τροχιά τα τελευταία χρόνια».
Ενισχυµένη είναι η ζήτηση και για το µαρούλι και το µπρόκολο που έχουν ανεβάσει το µερίδιό τους στο σύνολο της αγοράς κηπευτικών στο 5% έκαστο. Ο κ. Βασίλας προσθέτει ότι µεγάλες προοπτικές παρουσιάζουν το iceberg αλλά και το σπανάκι όπου πλέον η αγορά µετατοπίζεται προς το υβρίδια. Ζωηρό ενδιαφέρουν παρατηρείται και για το κολοκύθι το οποίο έχει ανεβάσει το ποσοστό του στο 7% - 8% της αγοράς, παίρνοντας ώθηση από το κολοκυθάκι µε ανθό αλλά και µια σχετικά αινούργια ποικιλία στρογγυλού κολοκυθιού.
Οι χαµηλές απαιτήσεις σε ψεκασµούς µειώνουν το κόστος Στις ανερχόµενες δυνάµεις των κηπευτικών ανήκουν, σύµφωνα µε τον κ. Σταυριδάκη, και οι πιπεριές: Τόσο οι κόκκινες τύπου Φλωρίνης οι οποίες είναι εξαγώγιµο προϊόν και, επιπλέον, επιδεικνύουν τα τελευταία χρόνια µια σταθερότητα στις τιµές αφήνοντας ένα ικανοποιητικό εισόδηµα στον παραγωγό όσο και οι παραδοσιακές («κέρατο») οι οποίες έχουν αποκτήσει πολλούς «πιστούς» καλλιεργητές.
Ως µικρογραφία των νέων τάσεων στο σύνολο της αγοράς µπορούν να θεωρηθούν οι εξελίξεις στο µαρούλι: Όπως µας εξηγεί ο κ. Σταυριδάκης, ο Έλληνας παραγωγός έχει αρχίσει πλέον να ξεφεύγει από τις «συµβατικές» και φθηνότερες ποικιλίες και να στρέφεται προς τις ακριβότερες, ειδικού τύπου όπως είναι το iceberg, το butterhead κ.α. οι οποίες είτε διοχετεύονται απευθείας στη νωπή κατανάλωση, είτε απορροφώνται από τις βιοµηχανίες για την παραγωγή έτοιµης σαλάτας. Ο ίδιος σχολιάζει ότι είναι «είναι φανερή η στροφή των παραγωγών στους βελτιωµένους σπόρους, ιδίως αυτούς µε µε ανθεκτικότητα σε αρκετές ασθένειες («multivirus») και λιγότερες απαιτήσεις σε εισροές (ψεκασµοί). Πρόκειται για τάση που «σιγοντάρουν» οι µεγάλες λιανεµπορικές αλυσίδες ενώ πέρα από τα οφέλη στην υγεία παραγωγού και καταναλωτή (λιγότερα υπολείµµατα) προσφέρουν και χαµηλότερο κόστος παραγωγής
Από το περιοδικό Fresher μηνός Μαρτίου 2015
Σε κάθε περίπτωση, η στροφή αυτή προσφέρει νέες ευκαιρίες στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και το εµπόριο αγροτικών εφοδίων και οι οποίες σπεύδουν µε καινούργια προϊόντα να ανταποκριθούν στην τάση της αγοράς.
Σύµφωνα µε εκτιµήσεις, η συνολική αξία της ελληνικής αγοράς σπόρων κηπευτικών (εξαιρουµένης της πατάτας) κυµαίνεται µεταξύ 30-35 εκατ. ευρώ (αναλόγως της χρονιάς και των καλλιεργητικών επιλογών των παραγωγών). Νούµερο που αντιστοιχεί σε ένα χαµηλό ποσοστό της συνολικής αγοράς σπόρων, η οποία υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τα 200 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, παρά το σχετικά µικρό της µέγεθος θεωρείται µια «φορτωµένη» αξιακά κατηγορία.
Σηµαντικό ρόλο σε αυτό διαδραµατίζει, δίχως άλλο, η ισχυρή εσωτερική ζήτηση, έστω κι αν αυτή φαίνεται ότι δοκιµάστηκε αρκετά τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονοµικής κρίσης. Σύµφωνα µε το διευθυντή Πωλήσεων του Αγροτικού Οίκου Σπύρου, ∆ηµήτρη Βασίλα, την τελευταία τετραετία παρατηρήθηκε µια κάµψη 15-20% στην κατανάλωση, κυρίως λόγω της πτώσης των εισοδηµάτων. Ωστόσο, όπως σηµειώνει ο ίδιος, ακόµα κι έτσι ο µέσος Έλληνας εξακολουθεί να καταναλώνει σήµερα περισσότερα από 350 κιλά φρούτων και λαχανικών το χρόνο, νούµερο που τον κατατάσσει στην κορυφή της σχετικής λίστα σε επίπεδο Ε.Ε και λειτουργεί ως ασφαλιστική δικλείδαι για τον κλάδο.
Όπως αναφέρει στο Fresher ο πρόεδρος της Fytro Seeds, Νίκος Σταυριδάκης, η εσωτερική ζήτηση έχει πλέον σταθεροποιηθεί ενώ, κατά τον Μάρκο Κορακίδη, γεωπόνο σπόρων της Άλφα Γεωργικά Εφόδια µπορούµε να µιλάµε και για µιααύξηση που κινείται µεταξύ 5% και 7% για τη φετινή χρονιά.
Την µικρή αλλά πολύτιµη «πίτα» της αγοράς µοιράζονται σχετικά λίγοι µεγάλοι όµιλοι. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις παραγόντων του κλάδου, την πρώτη πεντάδα στους σπόρους και τα υβρίδια κηπευτικών συγκροτούν ο Αγροτικός Οίκος Σπύρου, η Agrosystem, η Syngenta, η Fytro Seeds και η Hazera ενώ στους ιδιαίτερα υπολογίσιµους «παίκτες» κατατάσσεται αναµφισβήτητα και η Άλφα Γεωργικά Εφόδια.
Όσον αφορά στην κατανοµή της πίτας σε επίπεδο προϊόντων, η θερµοκηπιακή ντοµάτα κατέχει τη µερίδα του λέοντος µε τις πωλήσεις των σπόρων της να φτάνουν, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του κ. Βασίλα, ετησίως τα 6 εκατ. ευρώ και την τάση να είναι αυξητική. Αυτό αποδίδεται κυρίως στην αυξανόµενη τα τελευταία χρόνια διείσδυση των µεγάλων λιανεµπορικών αλυσίδων στο χλωρι της µαναβικής, κλέβοντας µάλιστα σηµαντικά µερίδια από τις παραδοσιακές λαϊκές αγορές.
Όπως είναι γνωστό, τα σούπερ-µάρκετ ζητούν τροφοδοσία όλο το χρόνο µε προϊόν αλλά και µεγαλύτερη οµοιοµορφία και συγκεκριµένες, ελάχιστα διαφοροποιηµένες προδιαγραφές στην εµφάνιση, απαιτήσεις τις οποίες καλύπτουν ευκολότερα τα θερµοκηπιακά προϊόντα. Έµπειροι παρατηρητές της αγοράς σηµειώνουν επίσης την προτίµηση που δείχνουν οι νεότεροι ηλικιακά καταναλωτές στις µεγάλες αλυσίδες για την αγορά των φρούτων και λαχανικών της, στοιχείο που αναµένεται να παίξει το ρόλο του στο εγγύς µέλλον.
Σύµφωνα µε την γεωπόνο της Hazera Hellas, Μαρία Αγριογιάννη, το 85% της θερµοκηπιακής αγοράς κατέχουν οι µεγαλόκαρπες ντοµάτες ενώ οι µικρότερου µεγέθους ( π.χ. σε τσαµπί ή µπουτίκ) παρά τη δυναµική είσοδο των τελευταίων ετών εµφανίζουν µια στασιµότητα.
Με αρκετά µεγάλη απόσταση από τη θερµοκηπιακή ακολουθεί η υπαίθρια ντοµάτα µε τις πωλήσεις των σπόρων της ετησίως να φτάνουν τα 2 εκατ. ευρώ.
Στην τρίτη θέση, µε σχετικά µικρή απόσταση, βρίσκουµε το αγγούρι όπου η αξία των σπόρων που πωλούνται κάθε χρόνο υπολογίζεται στα 1,65 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, πέρα από τη ντοµάτα και το αγγούρι τα πρωτεία των οποίων δεν αµφισβητούνται, υπάρχουν κι αρκετές ανερχόµενες «δυνάµεις» στην αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγµα τα φυλλοειδή λαχανικά και ιδίως εκείνα που χρησιµοποιούνται για την παρασκευή έτοιµης, κοµµένης σαλάτας η ζήτηση για την οποία, µετά από µερικά χρόνια κάµψης, φαίνεται ότι έχει αναζωπυρωθεί . Σύµφωνα µε τον γεωπόνο της Syngenta Hellas, Bαγγέλη Πελεκάνη, «η αγορά έτοιµης σαλάτας έχει επανέλθει σε θετική τροχιά τα τελευταία χρόνια».
Ενισχυµένη είναι η ζήτηση και για το µαρούλι και το µπρόκολο που έχουν ανεβάσει το µερίδιό τους στο σύνολο της αγοράς κηπευτικών στο 5% έκαστο. Ο κ. Βασίλας προσθέτει ότι µεγάλες προοπτικές παρουσιάζουν το iceberg αλλά και το σπανάκι όπου πλέον η αγορά µετατοπίζεται προς το υβρίδια. Ζωηρό ενδιαφέρουν παρατηρείται και για το κολοκύθι το οποίο έχει ανεβάσει το ποσοστό του στο 7% - 8% της αγοράς, παίρνοντας ώθηση από το κολοκυθάκι µε ανθό αλλά και µια σχετικά αινούργια ποικιλία στρογγυλού κολοκυθιού.
Οι χαµηλές απαιτήσεις σε ψεκασµούς µειώνουν το κόστος Στις ανερχόµενες δυνάµεις των κηπευτικών ανήκουν, σύµφωνα µε τον κ. Σταυριδάκη, και οι πιπεριές: Τόσο οι κόκκινες τύπου Φλωρίνης οι οποίες είναι εξαγώγιµο προϊόν και, επιπλέον, επιδεικνύουν τα τελευταία χρόνια µια σταθερότητα στις τιµές αφήνοντας ένα ικανοποιητικό εισόδηµα στον παραγωγό όσο και οι παραδοσιακές («κέρατο») οι οποίες έχουν αποκτήσει πολλούς «πιστούς» καλλιεργητές.
Ως µικρογραφία των νέων τάσεων στο σύνολο της αγοράς µπορούν να θεωρηθούν οι εξελίξεις στο µαρούλι: Όπως µας εξηγεί ο κ. Σταυριδάκης, ο Έλληνας παραγωγός έχει αρχίσει πλέον να ξεφεύγει από τις «συµβατικές» και φθηνότερες ποικιλίες και να στρέφεται προς τις ακριβότερες, ειδικού τύπου όπως είναι το iceberg, το butterhead κ.α. οι οποίες είτε διοχετεύονται απευθείας στη νωπή κατανάλωση, είτε απορροφώνται από τις βιοµηχανίες για την παραγωγή έτοιµης σαλάτας. Ο ίδιος σχολιάζει ότι είναι «είναι φανερή η στροφή των παραγωγών στους βελτιωµένους σπόρους, ιδίως αυτούς µε µε ανθεκτικότητα σε αρκετές ασθένειες («multivirus») και λιγότερες απαιτήσεις σε εισροές (ψεκασµοί). Πρόκειται για τάση που «σιγοντάρουν» οι µεγάλες λιανεµπορικές αλυσίδες ενώ πέρα από τα οφέλη στην υγεία παραγωγού και καταναλωτή (λιγότερα υπολείµµατα) προσφέρουν και χαµηλότερο κόστος παραγωγής
Από το περιοδικό Fresher μηνός Μαρτίου 2015
