Οι τιμές της ενέργειας και κυρίως αυτές του φυσικού αερίου (και μαζί οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος) και λιγότερο αυτές του πετρελαίου και των παραγωγών του, αποκλιμακώθηκαν σημαντικά από τον περασμένο Οκτώβριο, βοηθώντας τον Γενικό Δείκτη Τιμών καταναλωτή να υποχωρήσει από το 12% που ήταν τον Σεπτέμβριο, κάτω από το 7% όπως εκτιμάται για τον Ιανουάριο.
Ωστόσο, το επίπεδο των τιμών συνέχισε να αυξάνεται. Ο δομικός πληθωρισμός, με βάση τα στοιχεία της Eurostat (τα στοιχεία σε εθνικό επίπεδο θα ανακοινωθούν στις 15 του μήνα) αυξήθηκε τον Ιανουάριο στο 6,5% από 5,9% τον Δεκέμβριο. Έκανε δηλαδή αντίθετη πορεία από την πορεία του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ο οποίος ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα στο 7,2% για τον Ιανουάριο από 7,6% τον Δεκέμβριο.
Ο δομικός πληθωρισμός, δηλαδή ο πληθωρισμός αν αφαιρεθούν τα τρόφιμα και καύσιμα, δείχνει ότι πλέον - μετά από 14 μήνες υψηλού πληθωρισμού - οι ανατιμήσεις αφορούν το σύνολο των αγαθών και των υπηρεσιών στο "καλάθι" που μετρά και η ΕΛΣΤΑΤ αλλά και η Eurostat.
Εποχή θετικού πληθωρισμού
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών η σημαντική αύξηση του δομικού πληθωρισμού έρχεται μετά από μια 8ετία αρνητικού πληθωρισμού, λόγω της κρίσης χρέους και στη συνέχεια της κρίσης του κορονοϊού. Όπως εξηγούν, εκτός από τις τιμές σε τρόφιμα και καύσιμα, από τις αρχές του 2022, αυξάνονται οι τιμές σε προϊόντα και υπηρεσίες, οι οποίες ήταν παγωμένες για χρόνια. Ωστόσο, η υποχώρηση του θα σημάνει τη μείωση των τιμών για το σύνολο της οικονομίας.
Τονίζουν επίσης ότι πλέον τα χρόνια του αρνητικού πληθωρισμού, που ήταν αποτέλεσμα της περιορισμένης ιδιωτικής κατανάλωσης, θα πρέπει να θεωρούνται κομμάτι του παρελθόντος. Η οικονομική ανάπτυξη από το 2021 και μετά και η σταδιακή αύξηση των εισοδημάτων θα επαναφέρουν την οικονομία σε τροχιά σταθερά θετικού πληθωρισμού, ο οποίος στα όρια του 2% (που είναι το μέτρο και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) είναι και θεμιτός για μια οικονομία που αυξάνονται τα εισοδήματα.
Πότε θα πέσουν οι τιμές
Ωστόσο, στην παρούσα φάση, οι τιμές λόγω του εισαγόμενου πληθωρισμού έχουν αυξηθεί υπερβολικά. Σημειώνουν ότι παρά τα προβλήματα που υπήρχαν στην εφοδιαστική αλυσίδα από τα μέσα του 2021, μετά το άνοιγμα των οικονομιών από τον κορονοϊό, η ραγδαία άνοδος του πληθωρισμού ήρθε με τις ανατιμήσεις στα καύσιμα τις οποίες ακολούθησαν οι τιμές των τροφίμων. Καταλύτης στην επιτάχυνση των ανατιμήσεων, ήταν τα προβλήματα που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Συνεπώς, η πτώση των τιμών από τα σημερινά επίπεδα έχει δύο προϋποθέσεις.
Η πρώτη είναι να μείνουν για αρκετούς μήνες οι τιμές της ενέργειας στα σημερινά και ίσως χαμηλότερα επίπεδα: Το φυσικό αέριο στην περιοχή των 60 ευρώ / MWH και το πετρέλαιο κάτω από τα 80 δολάρια το βαρέλι. Αυτό θα βοηθήσει ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής πολλών βασικών προϊόντων, αναστρέφοντας την τάση των συνεχών ανατιμήσεων .
Η δεύτερη, είναι με σταθερά χαμηλές τιμές ενέργειας, να περάσει η περίοδος των "ακριβών αποθεμάτων" σε τρόφιμα και μέσα παραγωγής η οποία μπορεί να διαρκέσει από 4 έως και 6 μήνες. Μετά από αυτήν την περίοδο, οι παραγωγοί και οι βιομηχανίες θα αναγκαστούν να μειώσουν τις τιμές χονδρικής και σταδιακά θα μειωθούν οι τιμές στο ράφι και στη λαϊκή για όλους.
Από το ΥΠΟΙΚ τονίζουν ότι όλα θα εξαρτηθούν από τις τιμές ενέργειας. Αν παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα, η αναστροφή των ανατιμήσεων είναι εφικτό να ξεκινήσει ακόμη και μέσα στο 2023.
Πηγή: Capital.gr
