Χειρότερη δεν θα µπορούσε να είναι συνολικά η κατάσταση για τους Έλληνες αγρότες, κάτι που θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά την επόµενη κυβέρνηση αν δεν θέλει να χάσει το παιχνίδι από τα... αποδυτήρια. Οι λίγες εξαιρέσεις ενός µικρού ποσοστού καλά οργανωµένων αγροτών και εκµεταλλεύσεων δεν αντιπροσωπεύουν γενικότερα την κατάσταση στην ελληνική γεωργία και το πρώτο δίλληµα της νέας διακυβέρνησης θα είναι µε ποιους να πας και ποιους ν’ αφήσεις. Αν η χώρα έχει την πολυτέλεια να περιορίσει τους δραστηριοποιούµενους στην αγροτική παραγωγή σε ποσοστά της τάξεως του 2-3%, όπως συµβαίνει π.χ. στη Μεγάλη Βρετανία, είναι κι αυτό ένας δρόµος. Αν όχι, τότε οι ιθύνοντες θα πρέπει να αναζητήσουν ένα σύνθετο µοντέλο. Τέτοιο που να επιτρέπει ενδεχοµένως µεγαλύτερη συγκέντρωση στις εκτατικές καλλιέργειες, να διαµορφώνει όµως και προϋποθέσεις βιωσιµότητας και σε µικρότερες εκµεταλλεύσεις, οι οποίες βέβαια θα οφείλουν να προσανατολισθούν σε καλλιεργητικές επιλογές µεγαλύτερης εντάσειως, όπως π.χ. σε δένδρα και κηπευτικά, ανοιχτά ή καλυµµένα.
Αυτό το δεύτερο σενάριο πάντως, µάλλον δεν θα είχε καµιά τύχη, αν το όλο πλέγµα δεν προέβλεπε µικρά ή και µεγαλύτερα συλλογικά σχήµατα, τόσο για την καλύτερη οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας, όσο και για την καθοδήγηση της διαδικασίας διάθεσης των παραγόµενων προϊόντων.
Η δυνατότητα που έχει η χώρα, λόγω των ιδιαιτεροτήτων στο φυσικό περιβάλλον και της βιοποικιλότητας που υπάρχει, να παράγει δηλαδή ξεχωριστά προϊόντα ιδιαίτερης ταυτότητας και πάλι δεν θα µπορούσε να λειτουργήσει µε τους αγρότες κατά µόνας.
Το θέµα είναι τι είδους συλλογικά σχήµατα θα µπορούσαν να δηµιουργηθούν ή τέλος πάντων τι είδους συνεργασίες θα µπορούσαν να προκύψουν. Στο ελαιόλαδο για παράδειγµα, εκτός από τις κλασικές µορφές µικρών κατά βάση συνεταιρισµών που έχουν επιβιώσει, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια µια τάση συνεργασίας παραγωγών µε συγκεκριµένες ιδιωτικές κυρίως επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τοµέα π.χ. του branding. Η ανάγκη των τελευταίων για προϊόν µε συγκεκριµένα χαρακτηριστικά και ταυτότητα, ωθεί τους συνεργαζόµενους παραγωγούς στην υιοθέτηση αυστηρών προδιαγραφών καλλιεργητικής φροντίδας, προσπάθεια η οποία σε αρκετές περιπτώσεις αποζηµιώνεται. Είναι λοιπόν κι αυτό µια επιλογή.
Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφορεί εκτάκτως την Παρασκευή 14 Ιουνίου, μαζί με το περιοδικό Ελαίας Καρπός
