Στελέχη του αρμόδιου υπουργείου μιλώντας σε ΜΜΕ, αλλά και η υπουργός Έφη Αχτσιόγλου, με δηλώσεις της τη Δευτέρα 8 Μαΐου σε ραδιοφωνικό σταθμό επιβεβαίωσαν ότι η αλλαγή της βάσης υπολογισμού των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών (και των αγροτών) συμπεριλαμβάνεται στα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί να ψηφιστούν, ωστόσο μένει να αποδειχθεί στην πράξη, αν θα θεσμοθετηθεί το νέο αυτό επώδυνο μέτρο για τους συντελεστές της αγροτικής παραγωγής.
Σημειωτέον πως για να αποφευχθεί η απότομη επιβάρυνση που θα προκύψει, το υπουργείο Εργασίας προσανατολίζεται, το 2018 να λαμβάνεται υπόψη για την επιβολή των ασφαλίστρων στον ΕΦΚΑ το 85% του φορολογητέου εισοδήματος μαζί με τις αναλογούσες εισφορές (θα γίνεται έκπτωση 15%).
Από το 2019, όμως θα ισχύσει το νέο μέτρο πλήρως για το 100% του καθαρού εισοδήματος συμπεριλαμβανομένων των εισφορών.
Την είδηση ότι επίκειται αλλαγή στον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών έδωσε το μεσημέρι της Παρασκευής Ευρωπαίος αξιωματούχος ο οποίος μίλησε για μια μεταβατική λύση.
Το τελικό κείμενο του Μνημονίου
Η επίμαχη παράγραφος που βρίσκεται στην σελ. 16 και αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές αναφέρει αναλυτικά:
«Contribution base for self-employed. As a prior action, the authorities amend the pension law so that, starting from 1 January 2018, the contribution base for the self-employed is defined as gross earnings before social security contribution obligations of the previous year. The contribution base is temporarily reduced by 15 percent in 2018, with no reductions thereafter».
«Βάση εισφοράς για αυτοαπασχολούμενους. Ως προαπαιτούμενη δράση, οι αρχές τροποποιούν τον νόμο περί συντάξεων έτσι ώστε, από την 1η Ιανουαρίου 2018, η βάση εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους να ορίζεται ως τα ακαθάριστα κέρδη πριν από τις υποχρεώσεις εισφοράς κοινωνικής ασφάλισης του προηγούμενου έτους. Η βάση εισφορών μειώνεται προσωρινά κατά 15% το 2018, χωρίς περαιτέρω μειώσεις εφεξής».
Σημειώνεται πως το συγκεκριμένο προσχέδιο έχει ημερομηνία δημοσίευσης την 2α Μαΐου και είναι πιθανό να υπάρξουν αλλαγές ή τροποποιήσεις.
Στα 1.044 ευρώ το χρόνο σήμερα η ελάχιστη εισφορά αγροτών
Από τα 87 ευρώ το µήνα ξεκινούν για το 2017 οι ασφαλιστικές εισφορές υπέρ Σύνταξης, Υγείας και Αγροτικής Εστίας, που πληρώνουν οι αγρότες, οι οποίοι δήλωσαν στην εφορία το 2015 εισοδήµατα από 1 έως 4.923 ευρώ, ακόµη και ζηµία.
Η ελάχιστη σε κάθε περίπτωση ετήσια ασφαλιστική εισφορά, είναι 1.044 ευρώ, ενώ ο υπολογισµός των ασφαλιστικών εισφορών που αφορά τα ειδοποιητήρια που σταδιακά λαµβάνουν οι συντελεστές της αγροτικής παραγωγής, γίνεται µε βάσει τα εισοδήµατα του έτους 2015 (φορολογικές δηλώσεις του 2016) και είναι προσωρινός.
Συγκεκριµένα, µετά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων 2017 (εισοδήµατα 2016 ), θα γίνει επανυπολογισµός των εισφορών και η διαφορά θα πρέπει να πληρωθεί αν είναι εις βάρος του αγρότη ή να συµψηφιστεί, µε επόµενες εισφορές, αν είναι υπέρ του παραγωγού.
Υπενθυµίζεται πως όσο ανεβαίνει το δηλωτέο καθαρό εισόδηµα, καθότι οι εισφορές συνδέονται µε αυτό βάσει του νόµου 4387/2016, η επιβάρυνση µεγαλώνει. Για να φτάσει έτσι κατ’ ανώτατο όριο τα 1.242 ευρώ το µήνα (για τους κλάδους Σύνταξης, περίθαλψης και Αγροτικής Εστίας) όσον αφορά στο 2017, εφόσον πρόκειται για παραγωγούς µε φορολογητέο εισόδηµα της τάξης των 70.330 ευρώ και άνω.
Υπενθυμίζεται ότι οι επτά ασφαλιστικές κατηγορίες στον ΟΓΑ καταργήθηκαν και το ποσοστό της µηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς υπολογίζεται πλέον ως ποσοστό επί του φορολογητέου εισοδήµατος, αναγόµενο σε µηνιαία βάση δηλαδή επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήµατος από την ασκούµενη αγροτική δραστηριότητα, καθώς και κάθε άλλη δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ κατά το προηγούµενο οικονοµικό έτος δια του 12.
Βάση υπολογισµού
Αξίζει να σημειωθεί πως βάση υπολογισµού των ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/2017 αποτελεί το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσµα κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος.
Συνεπώς, για τις ασφαλιστικές εισφορές του 2017 λαµβάνεται το εισόδηµα που αποκτήθηκε από τον ασφαλισµένο κατά το έτος 2016.
Έως ότου καταστεί ευχερής η έγκαιρη χρήση των εισοδηµάτων του προηγούµενου φορολογικού έτους, η βάση υπολογισµού των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών προκύπτει από το πιο πρόσφατο εκκαθαρισµένο φορολογικό έτος (2015).
Σηµειώνεται ότι µε τις διατάξεις του άρθρου 59 του ν.4445/2016, δίνεται η δυνατότητα στους αγρότες να προχωρήσουν από 1/1/2017 σε µερική καταβολή του ποσού των ασφαλιστικών τους εισφορών.
Σε αυτή την περίπτωση, το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών που δεν καταβάλλεται βάσει των άρθρων 39 και 40 του νόμου 4387/2016, κατά το χρόνο λήξης της προθεσµίας πληρωµής των µηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών, επιβαρύνεται µε τις νόµιµες προσαυξήσεις και τόκους.
Εργασίας: Παρά τις αλλαγές μικρότερες εισφορές για αγρότες με κέρδη ως 12.000
Η πλειονότητα των αυτοαπασχολούμενων (και αγροτών) θα συνεχίσει να καταβάλλει χαμηλότερες εισφορές σε σχέση με το 2016 (προ ισχύος του ασφαλιστικού νόμου 4387/2016) ακόμα και μετά τις μεταβολές που θα επέλθουν το 2018 και το 2019 στη βάση υπολογισμού των εισφορών, ισχυρίζεται το υπουργείο Εργασίας, σε νεότερη ανακοίνωσή του.
Η αλλαγή που συμφωνήθηκε δεν ανατρέπει την πραγματικότητα της ελάφρυνσης της συντριπτικής πλειονότητας των ελευθέρων επαγγελματιών, επιστημόνων και αγροτών σε σχέση με το καθεστώς προ του ν. 4387/2016, επεξηγεί το υπουργείο, παραθέτοντας και σχετικό παράδειγμα ασφαλισμένου στον ΟΓΑ:
- Ασφαλισμένος με 9 έτη ασφάλισης (τρίτη ασφαλιστική κατηγορία) με ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ, το 2018 θα πληρώσει 17% λιγότερο απ’ ότι το 2016.
Αναλυτικά το Υπ. Εργασίας με ενημέρωσή του σημειώνει τα εξής:
1. Από 01.01.2017 καταργήθηκαν οι ασφαλιστικές κατηγορίες των ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών. Οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται, πλέον, βάσει του πραγματικού εισοδήματος με την καταβολή να είναι για όλους μηνιαία ώστε να διευκολύνονται οι ασφαλισμένοι και να μην σωρεύονται χρέη. Για πρώτη φορά, μάλιστα, δόθηκε η δυνατότητα μερικής καταβολής ώστε να διευκολύνονται όλοι να πληρώνουν. Μέχρι σήμερα το σύστημα πληρωμών των ασφαλιστικών ταμείων έκανε δεκτό μόνο το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών, με αποτέλεσμα οι πολίτες που δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν να επιβαρύνονται με προσαυξήσεις για το σύνολο των οφειλών.
2. Με το ν. 4387/2016 το 80% των αυτοαπασχολούμενων και το 90% των αγροτών πληρώνουν λιγότερα απ’ ότι πριν!
3. Με τις αλλαγές του ν. 4387/2016 που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης το μόνο που διαφοροποιείται για τις ασφαλιστικές εισφορές είναι ο τρόπος καθορισμού της βάσης για τον υπολογισμό τους από το 2018. Με το ισχύον πλαίσιο, η βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών είναι το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του προηγούμενου έτους. Δηλαδή: Έσοδα μείον έξοδα, μείον ασφαλιστικές εισφορές προηγούμενου χρόνου. Η αλλαγή που συμφωνήθηκε προβλέπει την εναρμόνιση με ό,τι ισχύει στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες: από τη βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών δεν θα αφαιρούνται οι ασφαλιστικές εισφορές του προηγούμενου έτους. Παράλληλα όμως θα εφαρμόζεται ουσιαστική έκπτωση 15% στη βάση υπολογισμού των εισφορών.
Επομένως:
- Για το 2017 δεν υπάρχει καμία αλλαγή
- Για το 2018 η βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών θα είναι έσοδα μείον έξοδα, μείον 15% επί του συνόλου.
5. Προφανώς θα εξακολουθήσει να ισχύει η κλίμακα των εκπτώσεων για τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες (άρθρο 98, ν. 4387/2016), ενώ θα εξακολουθήσουν να ισχύουν και οι μειωμένες εισφορές για τους νεοεισερχόμενους στην ασφάλιση νέους επιστήμονες. Θυμίζουμε ότι ελάχιστη βάση υπολογισμού για τα πέντε πρώτα χρόνια ασφάλισης είναι το 70% Χ 586 = 410,26 ευρώ. Ταυτόχρονα, το ποσοστό της εισφοράς για την κύρια ασφάλιση ανέρχεται στο 14% για τα πρώτα δυο έτη και στο 17% για τα τρία επόμενα.
6. Εάν η σύγκριση για το 2018 γίνει με το ισχύον σήμερα καθεστώς, οι εισφορές του 80% των ασφαλισμένων αυτοαπασχολούμενων και αγροτών θα βρίσκονται στα ίδια περίπου επίπεδα που θα βρίσκονταν ακόμα και αν δεν άλλαζε ο τρόπος υπολογισμού.
7. Και από το 2019 και μετά, όμως, το 70% των ασφαλισμένων αυτοαπασχολούμενων και αγροτών δεν επιβαρύνεται ούτε ένα ευρώ. Τρεις στους τέσσερις ασφαλισμένους, δηλαδή, δεν επιβαρύνονται καθόλου.
8. Η αλλαγή που συμφωνήθηκε δεν ανατρέπει την πραγματικότητα της ελάφρυνσης της συντριπτικής πλειονότητας των ελευθέρων επαγγελματιών, επιστημόνων και αγροτών σε σχέση με το καθεστώς προ του ν. 4387/2016.
Μερικά ενδεικτικά παραδείγματα:
ΟΑΕΕ:
- Ασφαλισμένος με 9 έτη ασφάλισης (τρίτη ασφαλιστική κατηγορία) με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ, το 2018 θα πληρώσει 38% λιγότερο απ’ ότι το 2016.
- Ασφαλισμένος με 9 έτη ασφάλισης (τρίτη ασφαλιστική κατηγορία) με ετήσιο εισόδημα 12.000 ευρώ, το 2018 θα πληρώσει 25% λιγότερο απ’ ότι το 2016.
ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ:
- Ασφαλισμένος με 7 έως 9 έτη ασφάλισης (τρίτη ασφαλιστική κατηγορία) με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ, το 2018 θα πληρώσει 35% λιγότερο απ’ ότι το 2016.
- Ασφαλισμένος με 7 έως 9 έτη ασφάλισης (τρίτη ασφαλιστική κατηγορία) με ετήσιο εισόδημα 12.000 ευρώ, το 2018 θα πληρώσει 28% λιγότερο απ' ότι το 2016.
ΟΓΑ:
- Ασφαλισμένος με 9 έτη ασφάλισης (τρίτη ασφαλιστική κατηγορία) με ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ, το 2018 θα πληρώσει 17% λιγότερο απ’ ότι το 2016.
Τα παραπάνω παραδείγματα είναι τα πλέον αντιπροσωπευτικά καθώς βάσει των ειδοποιητηρίων του έτους 2017 αφορούν το 80% των ασφαλισμένων.
Η Π.Ο.Φ.Ε.Ε. λέει ΟΧΙ στη νέα αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών
Η αλλαγή θα οδηγήσει τους μη-μισθωτούς ασφαλισμένους σε επιπλέον δημευτικές επιβαρύνσεις, οι οποίες θα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο για όσους έχουν υψηλότερα εισοδήματα, τονίζει σε ανακοίνωσή της η πανελλήνια ομοσπονδία φοροτεχνικών, η οποία επισημαίνει ότι: «Για τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ το 26,95% επί του 26,95% του ΕΦΚΑ καταλήγει σε πρόσθετη επιβάρυνση 7,26% που σημαίνει συνολική επιβάρυνση της τάξεως του 34,21% ή αύξηση 26,94% των ασφαλιστικών εισφορών. Θα ακολουθήσουν εκτενέστερα παραδείγματα και με αποφορολόγηση των επιβαρύνσεων».
Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΠΟΕΦΕΕ έχει ως εξής:
Χωρίς τέλος φαίνεται ότι είναι οι ασφαλιστικές επιβαρύνσεις για τον κλάδο μας αλλά και για όλο τον επιχειρηματικό κόσμο.
Το καινούργιο δυσβάσταχτο βάρος προέρχεται από την αλλαγή της βάσης υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών η οποία διέρρευσε στα ΜΜΕ και επιβεβαιώθηκε από το Δελτίο Τύπου του Υπουργείου στις 08/05/2017 αλλά και από την σχετική παράγραφο του μνημονίου που κυκλοφόρησε στα ΜΜΕ.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, από το 2018 οι ασφαλιστικές εισφορές αντί να υπολογίζονται επί του φορολογητέου εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών ή των επιτηδευματιών, θα υπολογίζονται επί του φορολογητέου εισοδήματος προσαυξημένου κατά το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που καταβλήθηκαν την προηγούμενη χρονιά.
Η αλλαγή αυτή θα οδηγήσει τους μη-μισθωτούς ασφαλισμένους σε επιπλέον δημευτικές επιβαρύνσεις, οι οποίες θα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο για όσους έχουν υψηλότερα εισοδήματα. Για τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ το 26,95% επί του 26,95% του ΕΦΚΑ καταλήγει σε πρόσθετη επιβάρυνση 7,26% που σημαίνει συνολική επιβάρυνση της τάξεως του 34,21% ή αύξηση 26,94% των ασφαλιστικών εισφορών. Θα ακολουθήσουν εκτενέστερα παραδείγματα και με αποφορολόγηση των επιβαρύνσεων.
Το ότι θα υπάρξει από το 2018 συνολική έκπτωση 15% στη βάση του υπολογισμού με αποτέλεσμα οι εισφορές τελικά να παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα και να μην αυξηθούν, ενώ στην συνέχεια για το 2019 δεν θα υπάρχει καμία έκπτωση, αυτό είναι ένα θέμα που απομένει να φανεί εάν τελικά θα συμβεί και σε κάθε περίπτωση μεταθέτει το πρόβλημα στο μέλλον.
Η Π.Ο.Φ.Ε.Ε. πιστεύει ότι η νομοθέτηση μιας τέτοιας αλλαγής από την κυβέρνηση, θα προκαλέσει μία ακόμη ανοδική αναθεώρηση των ασφαλιστικών εισφορών από το 2018 ή το 2019 η οποία θα εξαφανίσει οποιοδήποτε θετικό αντίμετρο μείωσης των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις και θα οδηγήσει σε περαιτέρω φτωχοποίηση τον κλάδο μας αλλά και το πλήθος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της χώρας.
Επιστολή ΣΑΣΟΕΕ σε πρωθυπουργό και κόμματα
Τις δυσμενέστατες συνέπειες για το σύνολο της ελληνικής αγροτικής οικονομίας και των Ελλήνων αγροτών σχετικά με την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών καταγράφει σε επιστολή του προς τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τους αρχηγούς των κομμάτων της Βουλής ο πρόεδρος του Συνδέσμου Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΑΣΟΕΕ), Αλέξανδρος Κοντός.
Αναλυτικά η επιστολή της ΣΑΣΟΕΕ έχει ως εξής:
Πληροφορηθήκαμε από στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας ότι στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές με στόχο την οριστικοποίηση της τελευταίας αξιολόγησης πρόκειται από το 2019 να αλλάξει η βάση του υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για τους Έλληνες αγρότες.
Σχετικά δημοσιεύματα αναφέρουν, μάλιστα, ότι οι αυξήσεις των νέων εισφορών ενδέχεται να ανέλθουν, σε αρκετές περιπτώσεις σε ποσοστό που προσεγγίζει το 30%.
Στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι σχετικές πληροφορίες, οι επιπτώσεις θα είναι δυσμενέστατες για το σύνολο της ελληνικής αγροτικής οικονομίας και των Ελλήνων αγροτών, οι οποίοι ήδη τη χρονιά που διανύουμε καλούνται να πληρώσουν αυξημένες – και για πολλούς εξοντωτικές – εισφορές.
Ειδικότερα:
Α. Σημαντικό μέρος των μικρών αγροτών εκτιμάται ότι θα εγκαταλείψουν τη δραστηριότητά τους, δεδομένου ότι το ήδη σημαντικά συρρικνωμένο καθαρό εισόδημά τους δε θα μπορεί να καλύψει την φορολογία και τις ασφαλιστικές εισφορές που τους αναλογούν. Για δε τους παραγωγούς των μεσαίων αγροτικών εκμεταλλεύσεων που ανήκει η πλειοψηφία των αγροτών, η αύξηση θα είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική και εξοντωτική.
Β. Η παράνομη διακίνηση αγροτικών προϊόντων και κατά συνέπεια η φοροδιαφυγή και η εισφοροδιαφυγή αναμένεται να αυξηθούν, γεγονός που θα οδηγήσει στα ακριβώς αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Γ. Οι Συνεταιριστικές Οργανώσεις της χώρας μας θα πληγούν ανεπανόρθωτα, δεδομένου ότι διακινούν προϊόντα αποκλειστικά με νόμιμο τρόπο (χορηγώντας τα απαραίτητα νόμιμα παραστατικά στη διακίνηση των προϊόντων τους), γεγονός το οποίο ήδη σε αρκετές περιπτώσεις τις φέρνει αντιμέτωπές με φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού.
Κατόπιν τούτων, σας παρακαλούμε όπως καταβάλετε κάθε προσπάθεια έτσι ώστε να μην κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή η σχετική διάταξη.
Με εκτίμηση,
Ο πρόεδρος του ΣΑΣΟΕΕ
Αλέξανδρος Κοντός
