Σημαντικές επισημάνσεις και υποχρεώσεις για ελαιοτριβεία και ελαιοπαραγωγούς

Γιώργος Παπαδημητρίου
Φοροτεχνικός - Πρόεδρος Σ.Ε.Ε.Λ.Φ.Ο. (Σύλλογος Ελευθέρων Επαγγελματιών Λογιστών Φοροτεχνικών Οικονομολόγων) Νομού Καρδίτσας


Θέτουµε υπόψη σας τα εξής:

Εφόσον η οντότητα-εκµεταλλευτής ελαιοτριβείου εισπράττει, από τους αγρότες-παραγωγούς, είτε του ειδικού είτε του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ (ν. 2859/2000), την αµοιβή του σε είδος (ποσοστό επί του παραχθέντος ελαιόλαδου) για την παροχή υπηρεσιών προς αυτούς, θεωρείται ότι προβαίνει σε ανταλλαγή υπηρεσιών µε αγαθά. Συγκεκριµένα προσφέρει υπηρεσίες στον αγρότη, για την αµοιβή των οποίων υποχρεούται στην έκδοση τιµολογίου και ταυτόχρονα θεωρείται αγοραστής, για τη λαµβανόµενη, ως αµοιβή από αυτόν, ποσότητα αγροτικού προϊόντος. Οι αγρότες-φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ υποχρεούνται στη τήρηση λογιστικών στοιχείων ακόµα κι αν δεν υποχρεούνται σε ενηµέρωση των λογιστικών τους αρχείων (Α.Γ.Γ.∆.Ε. ΠΟΛ.1007/9.1.2015). Υποχρεούνται, όπως όλες οι οντότητες, σε έκδοση παραστατικού πώλησης (τιµολόγιο) για τις πωλήσεις αγαθών, εν προκειµένω την ποσότητα ελαιολάδου και του ελαιοπυρήνα που πωλούν σε άλλες οντότητες, όπως ο εκµεταλλευτής ελαιοτριβείου».

Παραστατικά ελαιοτριβείου σε αγρότες ειδικού και κανονικού καθεστώτος, ορίζεται: «…αν ο παραγωγός είναι αγρότης κανονικού καθεστώτος, αποδίδει ο ίδιος την εισφορά δακοκτονίας, οπότε αφού το τιµολόγιο εκδίδεται από τον ίδιον, δεν κρίνεται απαραίτητο να αναγράφεται επί αυτού το ποσό της εισφοράς».

Με βάση τα παραπάνω, ο εκµεταλλευτής ελαιοτριβείου:

Για τις υπηρεσίες που παρέχει και αµείβεται σε είδος (ποσοστό επί του παραχθέντος ελαιόλαδου) υποχρεούται σε έκδοση τιµολογίου προς τους αγρότες είτε του ειδικού είτε του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ (ν. 2859/2000). Για την ποσότητα αγροτικού προϊόντος που λαµβάνει για την αµοιβή του σε είδος:

Από αγρότη του ειδικού καθεστώτος (µη υπόχρεο σε έκδοση παραστατικού πώλησης), εκδίδει παραστατικό πώλησης (π.χ. τιµολόγιο αγοράς) της παρ. 10 του άρθρου 8 των Ε.Λ.Π., το οποίο µπορεί να συνενώνεται µε το παραστατικό πώλησης που αφορά την προαναφερόµενη παροχή υπηρεσίας, µε την προϋπόθεση ότι στο συνενωµένο παραστατικό θα είναι διαθέσιµες όλες οι ενδείξεις και πληροφορίες διακριτά (ΠΟΛ.1003/31.12.2014 άρθρο 5.13.1). Από αγρότη του κανονικού καθεστώτος (υπόχρεο σε έκδοση παραστατικού πώλησης) λαµβάνει τιµολόγιο.

Εναλλακτικά, µπορεί να κάνει αυτοτιµολόγηση, και ως εκ τούτου να εκδίδει η οντότητα-εκµεταλλευτής ελαιοτριβείου το παραστατικό πώλησης για λογαριασµό του αγρότη του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ (ΠΟΛ.1003/31.12.2014, άρθρο 5.13.1).

Σχετικά µε την εισφορά δακοκτονίας στην §4 της µε αριθ. πρωτ.: Σ.4309/159/1.12.1983 διάταξης, ορίζεται ότι: §4. Σύµφωνα µε τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 30 του Κ.Φ.Σ. ο ελαιοτριβέας και τα πρόσωπα που από τις διατάξεις του ίδιου Κώδικα υποχρεούνται στην έκδοση στοιχείων (τιµολογίων πώλησης, τιµολογίων αγοράς και εκκαθαρίσεων) οφείλουν να αποδίδουν στο ∆ηµόσιο Ταµείο µέχρι 20 Φεβρουαρίου, 20 Μάιου, 20 Αυγούστου και 20 Νοεµβρίου κάθε χρόνου την εισφορά δακοκτονίας που αναλογεί στο λάδι που παράχθηκε µέσα στο προηγούµενο ηµερολογιακό τρίµηνο και στις ελιές που πωλήθηκαν χονδρικά από τους παραγωγούς αυτών ή τους εντολοδόχους τους µέσα στο προηγούµενο ηµερολογιακό τρίµηνο. Άρα: όσοι έχουν υποχρέωση να εκδίδουν παραστατικά, δηλαδή οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος, έχουν υποχρέωση να αποδίδουν αυτοί τη δακοκτονία (δείτε σχετικά και στην εφαρµογή του TAXISnet περί απόδοσης δακοκτονίας). Όταν δεν υποβάλλεις χρεωστική περιοδική δήλωση ΦΠΑ, το αυτοτελές πρόστιµο είναι 250 ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση που κάποιος έχει υποχρέωση να υποβάλλει τρµηνιαία δήλωση απόδοσης δακοκτονίας και δεν το κάνει.

Πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους τους εµπλεκόµενους ότι η απόδοση της δακοκτονίας δεν είναι µία διαδικασία την οποία επιλέγει ο καθένας πώς θα την υλοποιήσει. Αλλά για φορολογική διαδικασία που έχει επιπτώσεις όταν δεν εφαρµόζεται σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα.

∆εν µπορεί να καθορίζει ο πελάτης πώς θα λειτουργήσει η επιχείρηση

Σε πολλές περιπτώσεις, έχει παρακρατηθεί η δακοκτονία από τα ελαιοτριβεία και αποδόθηκε στο ∆ηµόσιο. Καλώς αποδόθηκε αφού για τον λόγο αυτό κρατήθηκε, όµως δεν σηµαίνει ότι πρέπει να συνεχίσει να γίνεται. Η επιµονή κάποιων να παρακρατούν τη δακοκτονία µε σκοπό την απόδοση στο ∆ηµόσιο χωρίς καµία αµοιβή, µε κάνει ιδιαίτερα επιφυλακτικό. Και φυσικά, η αιτιολογία «το ζητάει ο παραγωγός», δεν µπορεί να ακούγεται από σοβαρούς ανθρώπους γιατί είναι τουλάχιστον για γέλια.