Βγήκαν μόνοι τους οφ-σάιντ για την πυκνή φύτευση ελιάς

Όπως παρουσιάζει το σχετικό άρθρο της εφημερίδας Agrenda, εδώ και πάνω από έναν μήνα έχει διεξαχθεί ένα τρομερό παρασκήνιο μεταξύ των «παλιών» ελαιοπαραγωγικών περιοχών της Ελλάδας και των νέων. Οι μεν παλιοί στρουθοκαμηλίζουν μπροστά στις νέες μαζικές φυτεύσεις που εξαπλώνονται σε όλη τη Μεσόγειο, ενώ οι νέοι είναι αποφασισμένοι να μεταφέρουν το κέντρο βάρους της ελαιοκαλλιέργειας σε πιο βόρειες… συντεταγμένες.

Στο θρίλερ έχουν εμπλακεί και πολιτικοί, περιφερειάρχες, δήμαρχοι και άλλα πολιτικά στελέχη, αλλά φαίνεται - προς στιγμήν - να έχει επικρατήσει η γραμμή των Νοτίων, που επιβάλει την ενίσχυση μόνο της ελιάς κανονικής φύτευσης και των ελληνικών ποικιλιών.

Ουσιαστικά το θέμα δεν είναι εάν θα επικρατήσουν οι Βόρειοι ή οι Νότιοι, αλλά το εάν η Ελλάδα θα προλάβει το τρένο της εξέλιξης της ελαιοκαλλιέργειας που κατευθύνεται προς την πυκνή φύτευση και τη μηχανική συγκομιδή με ταχύτερους ρυθμούς από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην περίπτωση που η Ελλάδα μείνει πίσω, παρά την αδιαμφισβήτητη ποιότητα του ελαιολάδου της, είτε κανονικής είτε πυκνής φύτευσης, είναι πολύ πιθανόν να χάσει κι άλλα ποσοστά από τις διεθνείς αγορές.

Οι υποστηρικτές της παραδοσιακής φύτευσης είναι κυρίως στη Μεσσηνία και την Κρήτη, όπου βρίσκονται και οι ζώνες των κατοχυρωμένων ελαιολάδων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Στην προσπάθειά του σαν ανακόψουν το κύμα επέκτασης της ελιάς πυκνής φύτευσης προβάλουν το επιχείρημα του αφελληνισμού του ελαιολάδου και της χαμηλότερης ποιότητας.

Οι υποστηρικτές της πυκνής φύτευσης μοιράζονται μεταξύ δυτικής Ελλάδας (Ηλεία και Αιτωλοακαρνανία), Θεσσαλίας και Μακεδονίας. Έχουν με το μέρος τους το γεγονός ότι ανάμεσα στις ποικιλίες πυκνής φύτευσης συμπεριλαμβάνεται και ένας τύπος Κορωνέικης, καθώς και το ότι η τιμή του ελαιολάδου έχει πέσει σε τόσο χαμηλά επίπεδα που δεν συμφέρει πλέον η παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια. Τέλος, έχουν γίνει οργανοληπτικές μετρήσεις για το προϊόν της μηχανικής συγκομιδής που το κατατάσσουν στην υψηλότερη κλίμακα από άποψη ποιότητας (οξύτητα χαμηλότερη του 0,3).

Τώρα οι τρικλοποδιές ορισμένων παραγόντων έχουν μπερδέψει ακόμα και τους ίδιους για το τι τελικά ισχύει. Αρχικά στο ρεαλιστικό κόστος για την ενίσχυση Σχεδίου Βελτίωσης με στόχο την εγκατάσταση πολυετούς φυτείας ελιάς πυκνής φύτευσης οριζόταν το ποσό των 135 ευρώ ανά στρέμμα και για κανονικές φυτείες τα 99 ευρώ ανά στρέμμα. Στη συνέχεια, στην υπουργική απόφαση για τις προωθούμενες ποικιλίες δενδροκηπευτικών που δημοσίευσε η Agrenda αποκλείστηκαν οι ποικιλίες πυκνής φύτευσης της ελιάς, ενώ παρέμειναν ως προωθούμενες σχεδόν όλες οι ποικιλίες (ξενικές και εγχώριες) των οπωροφόρων.

Θολή η τροποποίηση της υπουργικής απόφασης

Στην τροποποίηση της υπουργικής απόφασης για το ρεαλιστικό κόστος (ΦΕΚ Β΄ 454/2011) των Σχεδίων Βελτίωσης αναφέρονται πλέον τα εξής:

Άρθρο 8: Τροποποίηση του κεφαλαίου Α΄ «Κατά κατηγορία επενδύσεων» του Παραρτήματος 9 της ΥΑ 11308/16−11−2010 (ΦΕΚ 1964/Β/2010).

1. Τροποποιούμε τον πίνακα 13: «Πολυετείς φυτείες (ρεαλιστικό κόστος)» της παραγράφου 9.6 «Ρεαλιστικό κόστος εγκατάστασης υλοποίησης επενδυτικών δαπανών εγκατάστασης πολυετών φυτειών», διαγράφοντας όλες τις περιπτώσεις ρεαλιστικού κόστους που αναφέρονται στην εγκατάσταση πολυετών φυτειών με την μέθοδο της πυκνής φύτευσης. Συνεπάγεται ότι στις περιπτώσεις εγκατάστασης φυτειών που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα διάθεσης στην αγορά βάσει της με αριθ. πρτ. 269135/24−03−2010 (ΦΕΚ 388/Β/2010), όπως ισχύει κάθε φορά, με την μέθοδο της πυκνής φύτευσης η τεκμηρίωση του ρεαλιστικού κόστους επιτυγχάνεται με την προσκόμιση των δικαιολογητικών της παραγράφου 3 του άρθρου 21 «Προϋποθέσεις, περιορισμοί και όροι για τις δαπάνες αγοράς, μεταφοράς και εγκατάστασης πολυετών φυτειών».»

Δεν αναφέρεται μεν ξεκάθαρα ότι αποκλείεται η ενίσχυση του νέου σχήματος φυτειών, αλλά αρμόδιες πηγές από το υπουργείο αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο είτε των απορρίψεων, εφόσον δεν ληφθεί πολιτική απόφαση από την ηγεσία, είτε της προσμέτρησης του ρεαλιστικού κόστους με βάση τα 99 ευρώ ανά στρέμμα της κανονικής φύτευσης.

Πέτρος Αλεξανδρής