Πιο αναλυτικά, ως μέγιστος όγκος εφαρμογής διασποράς/υδρολίπανσης ορίζονται τα 8 κυβικά μέτρα ανά στρέμμα το έτος για τους ελαιώνες και για τις λοιπές δενδροκαλλιέργειες.
Αυτό ορίζει η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των υπουργείων Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, σχετικά με τον καθορισµό Πρότυπων Περιβαλλοντικών ∆εσµεύσεων στα ελαιουργεία.
Υπενθυμίζεται πως η ΚΥΑ προβλέπει πως τα υγρά απόβλητα της παραγωγικής διαδικασίας, ο κατσίγαρος δηλαδή, έπειτα από καθορισμένη επεξεργασία, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για εφαρμογές υδρολίπανση ελαιώνων, αλλά και των υπόλοιπων δενδρωδών καλλιεργειών.
Να σημειωθεί πως για την εφαρµογή της µεθόδου, το εκάστοτε ελαιοτριβείο υποχρεούται να γνωστοποιήσει στην Αδειοδοτούσα Αρχή, τεχνική έκθεση, σε τρία αντίτυπα, η οποία συντάσσεται και υπογράφεται από κατάλληλο τεχνικό εµπειρογνώµονα (γεωπόνο ή γεωλόγο) εγγεγραµµένο στα αντίστοιχα επαγγελµατικά µητρώα.
Η Αδειοδοτούσα Αρχή κοινοποιεί την έκθεση στη ∆ιεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης και στη ∆ιεύθυνση Αγροτικής Οικονοµίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας.
Αναλυτικά η ΚΥΑ
Το ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Λύση για εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων ελαιοτριβείωνΜε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που αφορά μέτρα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ελαιοτριβείων αντιμετωπίζεται ένα χρόνιο πρόβλημα για την ποιότητα ζωής στην ελληνική περιφέρεια και τις επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας.
Η ΚΥΑ «Καθορισμός Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ)», την οποία υπογράφουν οι Αναπληρωτές Υπουργοί, Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξης Χαρίτσης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιάννης Τσιρώνης. περιλαμβάνει αλλαγές ειδικά για τα ελαιουργεία, δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ (3924/Β/7-12-2016) και ήδη ισχύει.
Η συγκεκριμένη ΚΥΑ αποτελεί την πρώτη σοβαρή και συντονισμένη προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος διαχείρισης των αποβλήτων ελαιουργείων, με προσανατολισμό στην ανάπτυξη και εξέταση εναλλακτικών προσεγγίσεων που είναι τεχνικά ορθές και βιώσιμες.
Σημαντικό όφελος από την εφαρμογή της ΚΥΑ θα έχουν πολλές περιοχές της χώρας με σημαντική ελαιουργική παραγωγή όπως οι νομοί Μεσσηνίας, Ηρακλείου, Λακωνίας, Λέσβου, Χανίων, Ηλείας, Φθιώτιδας, Ευβοίας, Μαγνησίας, Αιτωλοακαρνανίας, Κέρκυρας, Αχαΐας, Σάμου, Δωδεκανήσου, Χαλκιδικής.
Με τη συγκεκριμένη απόφαση, δίνονται νέες δυνατότητες απλοποιημένης αδειοδότησης περιβαλλοντικών όρων και λειτουργίας. Έτσι, με την υπαγωγή τους στην απλοποιημένη διαδικασία των ΠΠΔ, οι ελαιουργοί θα μπορούν πλέον:
α) να διαθέσουν τα απόβλητα των ελαιουργείων τους ως υδρολίπανση των ελαιώνων, που αποτελεί μια καλή περιβαλλοντική πρακτική που εφαρμόζεται εδώ και 15 χρόνια σε χώρες όπως η Ιταλία, η Πορτογαλία κ.ά.
β) να μεταφέρουν τα απόβλητα των ελαιουργείων τους, ανά περιοχή ενδιαφέροντος, σε κεντρικούς βιομηχανικούς φορείς επεξεργασίας αποβλήτων, δημιουργώντας τελικά παραγόμενα προϊόντα υψηλής ζήτησης, με μεγάλη προστιθέμενη αξία
γ) να αποθηκεύουν τα απόβλητα των ελαιουργείων τους σε εδαφοδεξαμενές, όπου μέσω κατάλληλης διεργασίας να εξατμίζονται χωρίς άλλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Επιπλέον, το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης θα προχωρήσει στο επόμενο διάστημα στην έκδοση προσκλήσεων μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ) του νέου ΕΣΠΑ, στις οποίες θα μπορούν να υποβληθούν, μεταξύ άλλων, προτάσεις για επενδυτικά σχέδια που θα αφορούν τη διαχείριση των αποβλήτων ελαιοτριβείων. Πρόκειται για τις εξής δράσεις:
1) «Ενίσχυση Περιβαλλοντικής Βιομηχανίας» με συνολικό προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ. Η δράση επιδιώκει να καλύψει την ανάγκη για πρωτοβουλίες που αφορούν στην παραγωγική και ανταποδοτική αξιοποίηση του τομέα περιβάλλοντος και ειδικότερα των πάσης φύσεως αποβλήτων (συμπεριλαμβανομένων των αποβλήτων ελαιουργείων) υπό το πρίσμα της κυκλικής οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα στοχεύει στην ενίσχυση επιχειρηματικών πρωτοβουλιών στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων.
2) «Ενίσχυση Αλυσίδων Προστιθέμενης Αξίας» με συνολικό προϋπολογισμό 80 εκατ. ευρώ. Η δράση αποσκοπεί στην ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων λειτουργίας που θα επιτρέψουν την επίτευξη καθετοποιημένων και συμπληρωματικών οικονομιών κλίμακας καθώς και τη βελτίωση της δυνατότητας διεθνοποίησης των επιχειρήσεων. Η στοχευμένη εφαρμογή της στον κλάδο των ελαιουργείων προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες δημιουργίας καθετοποιημένων αλυσίδων προστιθέμενης αξίας, συνδέοντας τον τομέα προώθησης και εμπορίας καινοτόμων προϊόντων με την έρευνα που πραγματοποιείται στα ερευνητικά κέντρα.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξης Χαρίτσης, δήλωσε:
«Τα παραπροϊόντα των ελαιουργείων αποτελούν ένα σημαντικό παράγοντα ρύπανσης στις ελαιοκομικές περιοχές. Η υπογραφή της εν λόγω ΚΥΑ αποτελεί καθοριστικό βήμα ώστε να υπάρξει μια βιώσιμη λύση στο σύνθετο πρόβλημα της διαχείρισης των αποβλήτων ελαιοτριβείων. Παράλληλα, προωθεί τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας με περαιτέρω χρήση των υποπροϊόντων της παραγωγικής διαδικασίας του αγροδιατροφικού τομέα. Οι δυο προσκλήσεις του ΕΠΑνΕΚ, που θα ανακοινωθούν σύντομα, έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να συμβάλουν σε αυτή την κατεύθυνση. Συνολικότερα, πρόκειται για δυο δράσεις που μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό μοχλό ανάπτυξης, καθώς συντελούν στη σύσταση και ανάπτυξη δυναμικών μεταποιητικών σχημάτων με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, ενίσχυση της οικονομίας της ελληνικής περιφέρειας, με σεβασμό στο περιβάλλον».
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, δήλωσε:
«H βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας, μπορεί να επιτευχθεί με την εξοικονόμηση πόρων στο πλαίσιο μιας Κυκλικής Οικονομίας, αξιοποιώντας τα απόβλητα, μέσω της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης και της ανάκτησης. Η επαναχρησιμοποίηση των ωφέλιμων αποβλήτων των ελαιοτριβείων ως λιπάσματος και εδαφοβελτιωτικού δίνει διέξοδο σε χρόνια προβλήματα της ελαιοπαραγωγής και των καλλιεργητών, με τρόπο φθηνό και περιβαλλοντικά ορθό. Προάγει την ολοκληρωμένη παραγωγή της ελιάς, χωρίς τις ανεπιθύμητες παρενέργειες από τη χρήση αγροχημικών, αναβαθμίζοντας την προστασία του περιβάλλοντος και την δημόσια υγεία. Είναι μια σύγχρονη επιλογή βασισμένη στη γνώση και στην εξέλιξη της επιστήμης, που στηρίζεται στην ορθή καλλιεργητική πρακτική. Επιπλέον, υποστηρίζει την ανταγωνιστικότητα ενός ελληνικού εξαγώγιμου προϊόντος με ταυτότητα, βελτιώνοντας την ποιότητά του, αλλά και το εισόδημα αγροτών και ελαιουργείων, ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των νησιωτικών περιοχών».
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιάννης Τσιρώνης, δήλωσε:
«Σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, μετατρέπουμε ένα υποπροϊόν της ελαιουργίας, το οποίο μέχρι σήμερα θεωρούταν επικίνδυνο απόβλητο, σε πολύτιμο λίπασμα. Ας καταλάβουμε ότι σε όλη την σφαίρα της οικονομίας, αυτά τα οποία σήμερα αποκαλούνται απόβλητα μπορούν να μετατραπούν σε πολύτιμα συστατικά για την υπόλοιπη παραγωγική διαδικασία. Παράλληλα, αυξάνονται οι θέσεις εργασίας τόσο στην παραγωγή, όσο και στον τομέα ανάπτυξης νέων τεχνολογιών υποστήριξης αυτής της διαδικασίας, με μεθόδους που εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα και το σεβασμό στο περιβάλλον».
Δείτε το σχετικό δημοσίευμα της Agrenda
Φερτάρδευση σε όλα τα δένδρα φέρνει νέα Απόφαση
Μια βασική αλλαγή της τελευταίας στιγµής, την επέκταση της δυνατότητας λίπανσης µε υγρά απόβλητα ελαιουργείων, όχι µόνο των ελαιώνων, αλλά και των υπόλοιπων δενδρωδών καλλιεργειών περιλαµβάνει το σχέδιο Κοινής Απόφασης των υπουργείων Ανάπτυξης, Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης, για τον καθορισµό Πρότυπων Περιβαλλοντικών ∆εσµεύσεων στα ελαιουργεία, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της Agrenda.
Πιο αναλυτικά, στο σχέδιο, που εισάγει τη δυνατότητα της φερτάρδευσης, µιας αµφιλεγόµενης µεθόδου που όµως εφαρµόζεται χρόνια τώρα στην Ιταλία, προβλέπεται ότι τα υγρά απόβλητα της παραγωγικής διαδικασίας διατίθενται για υδρολίπανση δενδρωδών καλλιεργειών. Πρωτύτερα, ωστόσο, απαιτείται να γίνει προ-επεξεργασία, η οποία περιλαµβάνει λιποσυλλογή και καθίζηση. Σηµειωτέον, πως ο µέγιστος όγκος της ετήσιας εφαρµογής καθορίζονται τα 8 m3 ανά στρέµµα.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην Απόφαση: «Τα υγρά απόβλητα που προκύπτουν από την παραγωγική διαδικασία υφίστανται προεπεξεργασία που περιλαµβάνει: 1) λιποσυλλογή και καθίζηση (να προβλέπεται τουλάχιστον 3ωρη παραµονή) σε στεγανή δεξαµενή και 2) εξουδετέρωση (προσθήκη τουλάχιστον 5 κιλών ασβέστη ανά τόνο ελαιοκάρπου ή 2 % ανά µονάδα όγκου των υγρών αποβλήτων) στην ανωτέρω στεγανή δεξαµενή ή στην εδαφοδεξαµενή.Αντί των ανωτέρω δύναται να ακολουθείται άλλη ισοδύναµη προεπεξεργασία.
Πιο συγκεκριμένα, η εδαφοδεξαµενή θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 300µ. από το όριο των οικισµών, από παρακείµενες οικίες, από τουριστικές ζώνες, από εθνικές οδούς ή από άλλες θεσµοθετηµένες περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος. Η εδαφοδεξαµενή θα πρέπει να χωροθετείται σε απόσταση τουλάχιστον 100µ. από επαρχιακούς δρόµους και από το όριο της παραλίας.
Η εδαφοδεξαµενή θα πρέπει να διαθέτει περίφραξη ελάχιστου ύψους 1,5µ., περιµετρική δενδροφύτευση και ανάχωµα για την αποφυγή υπερχειλίσεων, το οποίο θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 5µ. από το όριο του γειτονικού οικοπέδου. Η εδαφοδεξαµενή πρέπει να είναι απολύτως στεγανή και να απέχει απόσταση τουλάχιστον 200µ. από πηγές υδροληψίας πόσιµου νερού και απόσταση τουλάχιστον 100µ. από πηγές υδροληψίας νερού άρδευσης και υδατορέµατα».
Μπορεί να συντάξει µελέτη και γεωλόγος
Για την εφαρµογή της µεθόδου, ο φορέας της δραστηριότητας υποβάλλει προς γνωστοποίηση στην Αδειοδοτούσα Αρχή τεχνική έκθεση, σε τρία αντίτυπα, η οποία συντάσσεται και υπογράφεται από κατάλληλο τεχνικό εµπειρογνώµονα (γεωπόνο ή γεωλόγο) εγγεγραµµένο στα αντίστοιχα επαγγελµατικά µητρώα.
«Η Αδειοδοτούσα Αρχή κοινοποιεί την έκθεση στη ∆ιεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης και στη ∆ιεύθυνση Αγροτικής Οικονοµίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας.
Ειδικά για την ελαιοκοµική περίοδο 2016-2017 ο φορέας δύναται να υποβάλει την τεχνική έκθεση έως 30 Ιουνίου 2017. Στην περίπτωση αυτή υποχρεούται να µεριµνήσει για την διεξαγωγή των αναλύσεων της παραγράφου ∆3, πριν την εφαρµογή της υδρολίπανσης», τονίζεται χαρακτηριστικά στο σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Να σηµειωθεί πως στην πρώτη εκδοχή της Απόφασης, την απαραίτητη για τα ελαιουργεία, τεχνική έκθεση είχε τη δυνατότητα να συντάξει και να υποβάλλει αποκλειστικά και µόνον γεωπόνος Πανεπιστηµιακής Εκπαίδευσης (Π.Ε.), ο οποίος είναι εγγεγραµµένος στο Γεωτεχνικό Επιµελητήριο (ΓΕΩΤΕΕ).
Αναλυτικά το σχέδιο της Απόφασης
ΘΕΜΑ: Τροποποίηση της υπ’ αρ. Φ.15/4187/266/2012 (Β΄ 1275) Κοινής Απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας & Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής “Καθορισμός Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ), κατά κλάδο δραστηριότητας στην Άδεια Εγκατάστασης-Λειτουργίας, για τις δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν.3982/2011 και κατατάσσονται στην Β κατηγορία του Άρθρου 1 του Ν.4014/11”
Άρθρο 1Τροποποιούμε την υπ’ αρ. Φ.15/4187/266/2012 (Β΄ 1275) Κοινή Απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας & Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής “Καθορισμός Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ), κατά κλάδο δραστηριότητας στην Άδεια Εγκατάστασης-Λειτουργίας, για τις δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν.3982/2011 και κατατάσσονται στην Β κατηγορία του Άρθρου 1 του Ν.4014/11”, ως εξής:
1.Η δέσμευση Ε2-2 του πίνακα 1 του Παραρτήματος Ι αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Ε2-2 Τα υγρά απόβλητα της παραγωγικής διαδικασίας διοχετεύονται στο δίκτυο αποχέτευσης μετά από σχετική άδεια, ή συλλέγονται σε στεγανή δεξαμενή και οδηγούνται για περαιτέρω διαχείριση σε νομίμως λειτουργούντα και κατάλληλα αδειοδοτημένο φορέα, γεγονός που αποδεικνύεται από την ύπαρξη σχετικής σύμβασης.».
2. Η δέσμευση Ε3 του πίνακα 1 του Παραρτήματος Ι αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Ε3-1(5) Ειδικά για τα ελαιουργεία: Τα υγρά απόβλητα της παραγωγικής διαδικασίας, μετά από προεπεξεργασία οδηγούνται σε εδαφοδεξαμενή, σύμφωνα με το μέρος Α του Παραρτήματος ΙΙ.
Ε3-2 Ειδικά για τα ελαιουργεία: Τα υγρά απόβλητα της παραγωγικής διαδικασίας μετά από προεπεξεργασία που περιλαμβάνει λιποσυλλογή και καθίζηση ή άλλη ισοδύναμη επεξεργασία, διατίθενται για υδρολίπανση δενδρωδών καλλιεργειών, με μέγιστο όγκο ετήσιας εφαρμογής τα 8 m3 ανά στρέμμα, σύμφωνα με το μέρος Β του Παραρτήματος ΙΙ.».
3. Στο τέλος του πίνακα 1 του Παραρτήματος Ι και στην ενότητα σχόλια προστίθεται σχόλιο με α/α 5 ως εξής:
«(5) Οι δεσμεύσεις Ε3-1 και Ε3-2 αποτελούν εναλλακτικούς τρόπους διάθεσης των υγρών αποβλήτων της παραγωγικής διαδικασίας και θα πρέπει να επιλέγεται τουλάχιστον μία από αυτές με βάση πληροφορίες που δίνει ο φορέας κατά την υποβολή της Υπεύθυνης Δήλωσης.».
4. Η δεύτερη περίπτωση του όρου Ζ8 του πίνακα 1 του Παραρτήματος Ι αντικαθίσταται ως ακολούθως:
« ● Οι ελαιοπυρήνες διατίθενται σε πυρηνελαιουργεία, ή οδηγούνται για περαιτέρω διαχείριση σε νομίμως λειτουργούντα και κατάλληλα αδειοδοτημένο φορέα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία.».
5. Στον πίνακα 2 του Παραρτήματος Ι, η στήλη «Στερεά απόβλητα» για τον ΣΤΑΚΟΔ 10.3 αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Ζ1, Ζ2, Ζ3, Ζ8, Ζ9, Ζ12»
6. Στον πίνακα 2 του Παραρτήματος Ι, η στήλη «Υγρά απόβλητα» για τον ΣΤΑΚΟΔ 10.4 αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Ε1, Ε2 ή/και Ε3»
7. Στον πίνακα 2 του Παραρτήματος Ι, η στήλη «Στερεά απόβλητα» για τον ΣΤΑΚΟΔ 10.4 αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Ζ1, Ζ2, Ζ3, Ζ8, Ζ12»
8.Μετά το τέλος του Παραρτήματος Ι προστίθεται Παράρτημα ΙΙ ως εξής:
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ
Μέρος Α: Εξειδίκευση του όρου Ε3-1
Τα υγρά απόβλητα που προκύπτουν από την παραγωγική διαδικασία υφίστανται προεπεξεργασία που περιλαμβάνει :
- λιποσυλλογή και καθίζηση (να προβλέπεται τουλάχιστον 3ωρη παραμονή) σε στεγανή δεξαμενή και
- εξουδετέρωση (προσθήκη τουλάχιστον 5 κιλών ασβέστη ανά τόνο ελαιοκάρπου ή 2 % ανά μονάδα όγκου των υγρών αποβλήτων) στην ανωτέρω στεγανή δεξαμενή ή στην εδαφοδεξαμενή.
Αντί των ανωτέρω δύναται να ακολουθείται άλλη ισοδύναμη προεπεξεργασία.
Ειδικότερα, η εδαφοδεξαμενή θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 300μ. από το όριο των οικισμών, από παρακείμενες οικίες, από τουριστικές ζώνες, από εθνικές οδούς ή από άλλες θεσμοθετημένες περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος. Η εδαφοδεξαμενή θα πρέπει να χωροθετείται σε απόσταση τουλάχιστον 100μ. από επαρχιακούς δρόμους και από το όριο της παραλίας.
Η εδαφοδεξαμενή θα πρέπει να διαθέτει περίφραξη ελάχιστου ύψους 1,5μ., περιμετρική δενδροφύτευση και ανάχωμα για την αποφυγή υπερχειλίσεων, το οποίο θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 5μ. από το όριο του γειτονικού οικοπέδου.
Η εδαφοδεξαμενή πρέπει να είναι απολύτως στεγανή και να απέχει απόσταση τουλάχιστον 200μ. από πηγές υδροληψίας πόσιμου νερού και απόσταση τουλάχιστον 100μ. από πηγές υδροληψίας νερού άρδευσης και υδατορέματα.
Η διαστασιολόγηση της εδαφοδεξαμενής θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά μέσο όρο η αναλογία ελαιόλαδο / υγρό απόβλητο είναι 1 m3 / 4 m3 Το βάθος της εδαφοδεξαμενής δεν πρέπει να ξεπερνάει το 1,5 μέτρο και η στάθμη των υγρών αποβλήτων το 80% του βάθους αυτής. Οι τιμές αυτές είναι ενδεικτικές και μπορούν να προσδιοριστούν ακριβέστερα μετά την κατάθεση επιστημονικά τεκμηριωμένης έκθεσης, όπου θα λαμβάνονται υπόψη η διαθέσιμη τεχνολογία της εγκατάστασης και οι ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής (βροχοπτώσεις, κλίσεις εδάφους, κ.α.).
Για την πρόληψη των οσμών θα πρέπει να γίνεται ανάδευση και εφόσον διαπιστωθούν οχλήσεις να γίνεται οξείδωση (προσθήκη υπεροξειδίου του υδρογόνου 1% ανά μονάδα όγκου των υγρών αποβλήτων).
Σε κάθε παραγωγική περίοδο θα πρέπει να πραγματοποιούνται αναλύσεις δειγμάτων (τουλάχιστον δύο) από γειτονικές υδροληψίες, που θα καθορίζονται από την αρμόδια υπηρεσία, η πρώτη στην έναρξη της περιόδου και η δεύτερη μετά από ένα εξάμηνο. Τα αποτελέσματα ανάλυσης των δειγμάτων θα πρέπει να τηρούνται σε αρχείο, το οποίο θα είναι διαθέσιμο στις αρμόδιες υπηρεσίες.
Μέρος Β: Εξειδίκευση του όρου Ε3-2
Για την εφαρμογή της μεθόδου αυτής, ο φορέας της δραστηριότητας υποβάλλει προς γνωστοποίηση στην Αδειοδοτούσα Αρχή τεχνική έκθεση, σε τρία αντίτυπα, η οποία συντάσσεται και υπογράφεται από κατάλληλο τεχνικό εμπειρογνώμονα (γεωπόνο ή γεωλόγο) εγγεγραμμένο στα αντίστοιχα επαγγελματικά μητρώα. Η Αδειοδοτούσα Αρχή κοινοποιεί την έκθεση στη Διεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας. Το περιεχόμενο της τεχνικής έκθεσης περιγράφεται κατωτέρω στην ενότητα Δ. Ειδικά για την ελαιοκομική περίοδο 2016-2017 ο φορέας δύναται να υποβάλει την τεχνική έκθεση έως 30 Ιουνίου 2017. Στην περίπτωση αυτή υποχρεούται να μεριμνήσει για την διεξαγωγή των αναλύσεων της παραγράφου Δ3, πριν την εφαρμογή της υδρολίπανσης.
Α. Ποσότητα και δόσεις Υγρών Αποβλήτων Ελαιουργείων (ΥΑΕ) για ετήσια εφαρμογή υδρολίπανσης
Ως μέγιστος όγκος εφαρμογής διασποράς / υδρολίπανσης ορίζονται τα 8 m3/στρέμμα/έτος. Η εφαρμογή μπορεί να πραγματοποιηθεί τμηματικά κατά τη διάρκεια του έτους, με τον αριθμό των δόσεων να καθορίζεται και από τις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής. Η υδρολίπανση εφαρμόζεται ομοιόμορφα και όχι κατά τη διάρκεια βροχόπτωσης ή χιονόπτωσης ή όταν έχει προηγηθεί βροχόπτωση ή χιονόπτωση που έχει καταστήσει το έδαφος κορεσμένο σε νερό.
Β. Αποθήκευση
Η αποθήκευση των προεπεξεργασμένων υγρών αποβλήτων πραγματοποιείται, είτε σε εδαφοδεξαμενή με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο μέρος Α του παρόντος Παραρτήματος, είτε σε κλειστές στεγανές δεξαμενές, προκειμένου να εφαρμοστεί η διασπορά υγρών αποβλήτων ελαιουργείων στο έδαφος, σύμφωνα με τα παρακάτω αναφερόμενα. Στην περίπτωση αποθήκευσης σε κλειστές στεγανές δεξαμενές ο μέγιστος χρόνος παραμονής τους πριν την εφαρμογή της υδρολίπανσης θα είναι το μέγιστο 10 ημέρες. Η αποθηκευτική ικανότητα των δεξαμενών υγρών αποβλήτων του ελαιοτριβείου σε προεπεξεργασμένα υγρά απόβλητα πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον το διπλάσιο της αδειοδοτημένης ημερήσιας δυναμικότητας, όσον αφορά τα ελαιοτριβεία με μεταποιητική δυναμικότητα έως 6 τόνους ελαιοκάρπου ανά οκτάωρο και τουλάχιστον το τετραπλάσιο της αδειοδοτημένης ημερήσιας δυναμικότητας, όσον αφορά τα υπόλοιπα ελαιουργεία.
Γ. Κριτήρια καταλληλότητας αγροτεμαχίων
- Εδάφη που τηρούν κατάλληλες αποστάσεις από περιοχές συλλογής νερού για ανθρώπινη κατανάλωση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγκεκριμένο οικείο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών
- Εδάφη σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μέτρων από κατοικημένες περιοχές
- Εδάφη όπου το βάθος του υπόγειου υδροφορέα είναι μεγαλύτερο των 10 μέτρων
- Εδάφη με βάθος μεγαλύτερο του 0,5 μ.
- Εδάφη που δεν είναι κορεσμένα σε νερό
- Εδάφη με μικρές κλίσεις (<15%) ή διαμορφωμένα σε αναβαθμίδες, χωρίς επιφανειακές απορροές (υδραυλική αγωγιμότητα < 5 mm/ώρα) και χωρίς επίδραση σε επιφανειακά ύδατα
- Εδάφη που δεν χαρακτηρίζονται αμμώδη ή ελαφριάς σύστασης
- Εδάφη με pH > 5,6
- Εδάφη που δεν είναι πλούσια σε άλατα (αγωγιμότητα<4 mS/cm)
- Εδάφη που δεν είναι γηγενώς επιβαρυμένα με βαρέα μέταλλα.
Η τεκμηρίωση τήρησης των παραπάνω κριτηρίων καταλληλότητας αγροτεμαχίων για την εφαρμογή της διασποράς ΥΑΕ, γίνεται μέσω της τεχνικής έκθεσης, που υποβάλλεται από το φορέα της δραστηριότητας.
Δ. Περιεχόμενο τεχνικής έκθεσης
Δ1. Δεδομένα ελαιουργείου
·Αναλυτική περιγραφή των εγκαταστάσεων αποθήκευσης των υγρών αποβλήτων.
· Αναφορά των τεχνικών χαρακτηριστικών και τεκμηρίωση της διαστασιολόγησης του συστήματος προεπεξεργασίας (λιποσυλλογή, καθίζηση) των υγρών αποβλήτων του ελαιουργείου.
· Τιμές/συγκεντρώσεις των παρακάτω παραμέτρων των υγρών αποβλήτων μετά την προεπεξεργασία:
- Αιωρούμενα στερεά
- Λίπη και έλαια
- BOD5
- COD
- Φαινόλες
- pH
- Ηλεκτρική αγωγιμότητα
- Ολικό Ν
- P2O5
- K2O
- Θειϊκά, χλωριούχα
- Νάτριο
- Υπολογισμός της ετήσιας ποσότητας βασικής λίπανσης (Ν, P2O5 και K2O) που θα παρέχεται ανά στρέμμα με την υδρολίπανση.
- Περιγραφή του τρόπου εφαρμογής της διασποράς στο αγροτεμάχιο, τεκμηρίωση ομοιόμορφης εφαρμογής σύμφωνα με τις ορθές γεωργικές πρακτικές για την άρδευση.
Δ2. Δεδομένα αγροτεμαχίων εφαρμογής υδρολίπανσης
· Αντίγραφο αίτησης ενιαίας ενίσχυσης του παραγωγού,
·Απόσπασμα ορθοφωτοχάρτη ή τοπογραφικό διάγραμμα ή τοπογραφικό σκαρίφημα σε κατάλληλη κλίμακα, απ’ όπου θα προκύπτει η κλίση του αγροτεμαχίου και θα απεικονίζονται πηγές, ρέματα, γεωτρήσεις, αγροτικοί δρόμοι, οικισμοί, κ.α. σε απόσταση 500 μ. από την περιοχή ενδιαφέροντος.
·Υπεύθυνη δήλωση του παραγωγού για την παραχώρηση του αγροτεμαχίου του για εφαρμογή υδρολίπανσης με ΥΑΕ.
Δ3. Δεδομένα καταλληλότητας εδαφών
Η καταλληλότητα εδαφών τεκμηριώνεται σε επίπεδο χαρτογραφικής ενότητας με βάση τα ακόλουθα:
· Υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά εδάφους που να τεκμηριώνουν τη μη επίδραση σε επιφανειακά και υπόγεια ύδατα (ενδεικτικά: βάθος εδάφους, υδατικό ισοζύγιο, ενεργό πορώδες, ταχύτητα διήθησης, κατακόρυφη κατανομή υπόγειου νερού, χαρακτηριστική καμπύλη υγρασίας εδάφους, υδραυλική αγωγιμότητα).
· Αποτελέσματα εργαστηριακών αναλύσεων των παρακάτω εδαφικών παραμέτρων:
- Μηχανική σύσταση του δείγματος εδάφους
- Ηλεκτρική αγωγιμότητα
- Οργανική ουσία
- Ολικό άζωτο
- Ολικές φαινόλες
- Διαθέσιμος φώσφορος
- Ανταλλάξιμο κάλιο
- pH
Για τη διεξαγωγή των ανωτέρω εδαφολογικών αναλύσεων λαμβάνεται ένα δείγμα εδάφους ανά 25 στρέμματα δενδρωδών καλλιεργειών της ίδιας χαρτογραφικής ενότητας.
Οι πληροφορίες της παραγράφου Δ3 δύνανται να χρησιμοποιηθούν από περισσότερα του ενός ελαιουργεία που διαθέτουν τα ΥΑΕ τους στη συγκεκριμένη χαρτογραφική ενότητα.
Δ4. Αξιολόγηση - Συμπεράσματα
Επεξεργασία, ανάλυση και αξιολόγηση των παραπάνω δεδομένων και αποτελεσμάτων, προκειμένου να τεκμηριωθεί η δυνατότητα εφαρμογής της υδρολίπανσης.
Σε περίπτωση προσθήκης εδαφών χωρίς μεταβολή των δεδομένων του ελαιουργείου υποβάλλεται συμπληρωματική τεχνική έκθεση ως προς τα ως άνω Δ2, Δ3 και Δ4 δεδομένα και συμπεράσματα.
Ε. Δειγματοληψία – ανάλυση εδαφικών δειγμάτων
Η δειγματοληψία θα πραγματοποιείται από διαπιστευμένα εργαστήρια ή κρατικά εργαστήρια ή εργαστήρια πανεπιστημιακών ή ερευνητικών ιδρυμάτων ή εποπτευόμενων από το κράτος φορέων. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατόν η δειγματοληψία να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τα ανωτέρω, λόγω αδυναμίας του εργαστηρίου να την πραγματοποιήσει, είναι δυνατόν η δειγματοληψία να γίνεται από το συντάκτη της τεχνικής έκθεσης ή από τον παραγωγό.
Η ανάλυση των εδαφικών δειγμάτων θα πραγματοποιείται από διαπιστευμένα εργαστήρια ή κρατικά εργαστήρια ή εργαστήρια πανεπιστημιακών ή ερευνητικών ιδρυμάτων ή εποπτευόμενων από το κράτος φορέων.
Η δειγματοληψία γίνεται ως εξής: Συλλέγεται ένα δείγμα εδάφους για κάθε 25 στρέμματα δενδρωδών καλλιεργειών της ίδιας χαρτογραφικής ενότητας. Το δείγμα εδάφους (περίπου 2 kg) συλλέγεται με γεωγραφικό εντοπισμό της θέσης του (GPS), από βάθος 30-60 cm.
Δειγματοληψία πραγματοποιείται:
Μια φορά για τις ανάγκες εκπόνησης της τεχνικής έκθεσης.
Μία φορά ετησίως, περίπου ένα μήνα μετά την διασπορά των αποβλήτων για τις ανάγκες παρακολούθησης και από το ίδιο σημείο από το οποίο ελήφθη το αρχικό δείγμα της τεχνικής έκθεσης.
ΣΤ. Παρακολούθηση
Για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής της διασποράς, στα εδαφικά δείγματα που συλλέγονται σε ετήσια βάση μετρώνται εργαστηριακά και υπολογίζονται οι παρακάτω παράμετροι:
- Ηλεκτρική αγωγιμότητα
- Οργανική Ουσία
- Ολικό Άζωτο
- Ολικές φαινόλες
- Διαθέσιμος φώσφορος
- Ανταλλάξιμο κάλιο
- pH
Σε περίπτωση που για κάποιες παραμέτρους δεν παρατηρούνται μεταβολές μεγαλύτερες του 5% από έτος σε έτος, είναι δυνατόν οι αναλύσεις να πραγματοποιούνται ανά δύο έτη και σε περίπτωση που μετά από πενταετία μια παράμετρος δεν έχει μεταβληθεί περισσότερο από 5%, ανά τρία έτη.
Τουλάχιστον 10 ημέρες πριν την έναρξη εφαρμογής της υδρολίπανσης (για κάθε ελαιοκομική περίοδο) ο φορέας της δραστηριότητας υποβάλλει στην Αδειοδοτούσα Αρχή γνωστοποίηση, σε δυο αντίτυπα. Η Αδειοδοτούσα Αρχή κοινοποιεί τη γνωστοποίηση στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας. Η γνωστοποίηση περιλαμβάνει το σχέδιο διάθεσης των αποβλήτων (ποσότητα, περίοδο, χρήση εξοπλισμού) και τα αποτελέσματα των εδαφικών αναλύσεων του προηγούμενου έτους.
Πριν από κάθε μεμονωμένη εφαρμογή, ο φορέας εκμετάλλευσης του ελαιοτριβείου υποχρεούται να ενημερώνει την Αδειοδοτούσα Αρχή και τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας από την προηγούμενη ημέρα, σχετικά με τα αγροτεμάχια στα οποία θα γίνει η εφαρμογή και με την ποσότητα των ΥΑΕ που θα διατεθεί. Οι ως άνω υπηρεσίες δύνανται να πραγματοποιούν έλεγχο κατά τη διάρκεια της εφαρμογής.
Σε περίπτωση διαπίστωσης δυσμενών επιπτώσεων στο έδαφος ή στα επιφανειακά ή υπόγεια ύδατα η Αδειοδοτούσα Αρχή δύναται να αναστέλλει ή να τροποποιεί την εφαρμογή της υδρολίπανσης σε επίπεδο χαρτογραφικής ενότητας».
Άρθρο 2
Κατά τα λοιπά εξακολουθεί να ισχύει η υπ’ αρ. Φ.15/4187/266/2012 (Β΄ 1275) Κοινή Απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας & Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής “Καθορισμός Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ), κατά κλάδο δραστηριότητας στην Άδεια Εγκατάστασης-Λειτουργίας, για τις δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν.3982/2011 και κατατάσσονται στην Β κατηγορία του Άρθρου 1 του Ν.4014/11”.
Η ισχύς της παρούσας Απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευση τηςΑλέξανδρος Μπίκας
