Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, και με όσα δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Παναγιώτης Βερίλλης, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το 2015 η συνολική αξία των εξαγωγών αλιευτικών προϊόντων ανήλθε σε 653,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας αντιπροσωπεύουν το 82% της αξίας των εξαγωγών αυτής της κατηγορίας.
Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι το 1985 υπήρχαν δώδεκα μονάδες με συνολική παραγωγή περίπου 100 τόνους και τρεις δεκαετίες αργότερα, η παραγωγή αυξήθηκε κατά 1000%, αριθμώντας πάνω από 300 μονάδες και παραγωγή που ξεπερνούσε τους 100.000 τόνους. Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια έφτασε το ιστορικό υψηλό των 144.000 τόνων το 2008.
Ποια είδη όμως εκτρέφονται; Όπως κάνει γνωστό ο κ. Βερίλλης, στις ελληνικές θάλασσες εκτρέφονται μεσογειακά είδη, τσιπούρα και λαβράκι κατά κύριο λόγο, και σε μικρότερο ποσοστό φαγκρί, κρανιός, μυτάκι, συναγρίδα κ.α.
Εκτός από τις θαλάσσιες ιχθυοκαλλιέργειες, στην Ελλάδα υπάρχουν και μονάδες εκτροφής ιχθύων εσωτερικών υδάτων. Σήμερα δραστηριοποιούνται περί τις 80 μονάδες εντατικής εκτροφής ιχθύων εσωτερικών υδάτων. Σημαντικός είναι επίσης και ο αριθμός των μονάδων, περί τις 600, που ασχολούνται με την οστρακοκαλλιέργεια, εκτρέφοντας σχεδόν αποκλειστικά το μεσογειακό μύδι.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Θαλασσοκαλλιεργειών (ΣΕΘ), το 2015 ο συνολικός όγκος παραγωγής ψαριών και οστράκων ανήλθε σε 134.065 τόνους αξίας 628,3 εκατ. ευρώ.
Τα ψάρια που εκτρέφονται στη θάλασσα αντιπροσωπεύουν το 97% του συνολικού όγκου εκτρεφόμενων ψαριών. Τα αλιευτικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων και αυτών της ιχθυοκαλλιέργειας, είναι ο πρώτος κλάδος ζωικής παραγωγής σε εξαγωγές και τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στην κορυφή των εξαγώγιμων αγροτικών προϊόντων. Στην Ελλάδα τα κύρια εκτρεφόμενα είδη ψαριών είναι η τσιπούρα και το λαβράκι.
Περίπου το 78% της παραγωγής εξάγεται και το υπόλοιπο 22% διατίθεται στην εγχώρια αγορά. Το 2016 η παραγωγή τσιπούρας και λαβρακιού ανήλθε σε 105.000 τόνους αξίας σχεδόν 553 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2016 η τσιπούρα και το λαβράκι εξήχθησαν σε 32 χώρες εντός και εκτός της ΕΕ. Η εκτίμηση του ΣΕΘ για το 2017 (τα συνολικά στοιχεία δεν έχουν συλλεχθεί ακόμα) είναι ότι η παραγωγή θα παρουσιάσει αύξηση 4,6% και θα επανέλθει στους 110.000 τόνους.
Παραδοσιακά οι Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία είναι οι χώρες εντός ΕΕ που απορροφούν συνολικά σχεδόν το 57% της ελληνικής παραγωγής. To 2016 εξήχθησαν συνολικά περί τους 82.000 τόνους τσιπούρας και λαβρακιού, εκ των οποίων το 58% ήταν τσιπούρα και το 42% λαβράκι. Το σύνολο σχεδόν των εξαγωγών ήταν προς χώρες της ΕΕ (98%). Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων (FAO) και της Παγκόσμιας Τράπεζας μέχρι το 2030 πάνω από το 65% των αλιευτικών προϊόντων θα προέρχεται από την υδατοκαλλιέργεια.
Στόχος για τον κ. Βερίλλη είναι το 2020 οι εξαγωγές να φθάσουν τους 105.000 τόνους και το 2030 τους 204.000 τόνους. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, παρά τη συνεχώς αυξανόμενη δυναμική του κλάδου, υπάρχει έντονος προβληματισμός για την αύξηση των μεριδίων αγοράς της Τουρκίας. «Οι κρατικές ενισχύσεις που λάμβαναν μέχρι πρόσφατα οι Τούρκοι παραγωγοί τους επιτρέπουν να διαθέτουν το προϊόν τους σε χαμηλότερες τιμές, η διαφορά μπορεί να πλησιάσει και το 1 ευρώ/κιλό, δημιουργώντας έτσι συνθήκες άνισου ανταγωνισμού. Για να μπορέσει ο κλάδος να συνεχίσει απρόσκοπτα την ανάπτυξή του, εγκρίθηκε το 2014 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Πολυετές Εθνικό Σχέδιο της Ελλάδας που περιγράφει δράσεις-στόχους σε σχέση με στρατηγικούς τομείς στους οποίους εντοπίζονται οι κύριες αιτίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας. Οι άξονες αυτοί αφορούν την απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών, την ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας (οργάνωση των παραγωγών, ανάπτυξη έρευνας και καινοτομίας) και την καθιέρωση ισότιμων όρων ανταγωνισμού».
Τέλος, ο ίδιος ενημερώνει πως το Τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος διεξάγει έρευνα υψηλού επιπέδου στον τομέα των ιχθυοκαλλιεργειών μέσω εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Τα αποτελέσματα της έρευνάς του διαχέονται μέσω δημοσιεύσεων σε επιστημονικά περιοδικά και ανακοινώσεων σε διεθνή συνέδρια.
Το συγκεκριμένο Τμήμα είναι συνδιοργανωτής του διεθνούς συνεδρίου HydroMediT για θέματα που άπτονται της εφαρμοσμένης ιχθυολογίας και του υδάτινου περιβάλλοντος. Το συνέδριο γίνεται κάθε δύο χρόνια. Φέτος θα διεξαχθεί στις 8-11 Νοεμβρίου 2018 στον Βόλο.
Το συνέδριο έχει ως κύριο στόχο την προβολή, δημοσιοποίηση και διάχυση του επιστημονικού και ερευνητικού έργου του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας μέσω της αειφόρου χρήσης των υδάτινων πόρων.
Τα διεθνή συνέδρια HydroMediT προέκυψαν αρχικά από τη συνεργασία του Τμήματος Γεωπονίας Ιχθυολογίας & Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Πανελλήνιου Συλλόγου Τεχνολόγων Ιχθυολόγων (ΠΑΣΤΙ). Στη συνέχεια συμμετείχε και το Τμήμα Τεχνολογίας Αλιείας – Υδατοκαλλιεργειών (ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας).
Στα HydroMediT 2014 (Βόλος) και HydroMediT 2016 (Μεσολόγγι) έλαβαν μέρος από 500 σύνεδροι περίπου και παρουσιάστηκαν 85 εργασίες (17 χώρες), και 128 εργασίες (21 χώρες) αντίστοιχα.
Επιπλέον, το HydroMediT ενδυναμώνεται με την προσθήκη στους διοργανωτές και του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), ενώ στους βασικούς συνδιοργανωτές – εκτός από το ΓΕΩΤΕΕ και την EAS – συμπεριλαμβάνεται πλέον και η Πανελλήνια Ένωση Τεχνολόγων Τροφίμων (ΠΕΤΕΤ).
Περισσότερες πληροφορίες: hydromedit.gr
Πηγή: ΑΠΕ, ΜΠΕ, alieftikanea.gr
