Η λαϊκιστική κυβέρνηση της Ρώμης ώθησε τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων ψηφίζοντας έναν προϋπολογισμό που αγνοεί τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ. Και δεδομένου ότι οι ιταλικές τράπεζες εξακολουθούν να κατέχουν σημαντικά ποσά από αυτά τα ομόλογα, οι επενδυτές έχουν τρομάξει, "απορρίπτοντας" τις μετοχές τους.
Η χρηματοπιστωτική βιομηχανία της χώρας είναι καλύτερα τοποθετημένη σήμερα για να αντιμετωπίσει ένα σοκ από ό, τι ήταν πριν από μερικά χρόνια. Αλλά οι συνέπειες της παρατεταμένης αναταραχής δεν πρέπει να υποτιμηθούν. Οι τράπεζες θα μπορούσαν να περιορίσουν τις χορηγήσεις, κάτι που θα επιβάρυνε την οικονομία. Και αν μία από τις πιο αδύναμες τράπεζες άρχιζε να παρουσιάζει σοβαρό πρόβλημα, η ιταλική κυβέρνηση θα βρισκόταν αντιμέτωπη με κάποιες δυσάρεστες επιλογές. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να επιφέρει σφοδρό πλήγμα στην εμπιστοσύνη.
Μετά τη μακρά ύφεση της Ιταλίας, οι τράπεζές της υπέστησαν έντονες πιέσεις εξαιτίας του μεγάλου όγκου μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ωστόσο, υπήρξε βελτίωση. Τα επισφαλή δάνεια αντιστοιχούσαν στο 11,4% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2018, από 15,2% την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ιταλίας. Ορισμένες από τις τράπεζες που βρίσκονταν στην πιο δεινή θέση, όπως η Veneto Banca και η Banca Popolare di Vicenza, εκκαθαρίστηκαν.
Οι επενδυτές είχαν αναθαρρήσει από αυτά που έβλεπαν. Στο διάστημα από την εκκαθάριση των δύο τραπεζών τον Ιούνιο του 2017 έως τα μέσα του φετινού Μαΐου, ένας τραπεζικός δείκτης που περιλαμβάνει τις ιταλικές τράπεζες αυξήθηκε κατά περισσότερο από 80%. Αλλά ο σχηματισμός ενός λαϊκιστικού συνασπισμού το Μάιο μεταξύ του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της Λέγκας ανέκοψε το ράλι. Ο ίδιος δείκτης έχει υποχωρήσει πάνω από 30% τους τελευταίους πέντε μήνες.
Οι μετοχές των ιταλικών τραπεζών ανέκαμπταν μέχρι που οι λαϊκιστές σχημάτισαν κυβέρνηση
Οι ιταλικές τράπεζες αντιμετωπίζουν μερικές πολύ ισχυρές προκλήσεις, καθώς η κυβέρνηση της χώρας αποκάλυψε έναν μακρύ κατάλογο πλούσιων υποσχέσεων και έχει αρχίσει ήδη να υλοποιεί μερικές. Δεδομένου ότι οι τράπεζες έχουν σημαντική έκθεση στο ιταλικό χρέος, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες σε τυχόν επιδείνωση της αξιοπιστίας του ιταλικού κράτους. Η διεύρυνση κατά 100 μονάδες βάσης του spread των κρατικών ιταλικών ομολόγων έναντι των γερμανικών μειώνει τον δείκτη Commo Equity Tier 1 των Intesa Sanpaolo και UniCredit, των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της Ιταλίας, κατά 35 μονάδες βάσης, σύμφωνα με σημείωμα της Citi Research. Για την UBI Banca και την Banco BPM, δύο μεσαίου μεγέθους τράπεζες, η μείωση είναι μεγαλύτερη -κατά 56 και 66 μονάδες βάσης.
Όπως επεσήμανε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην Έκθεση Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η επανεμφάνιση του δεσμού ανάμεσα στο τραπεζικό σύστημα και τον κρατικό κίνδυνο στην Ιταλία θα μπορούσε να λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά.
Ευτυχώς, υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι τράπεζες της Ιταλίας βελτίωσαν την κεφαλαιακή τους θέση. Ο μέσος δείκτης CET1 ήταν 13,8% στα τέλη του περασμένου έτους, σε σύγκριση με 7,1% το 2008, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ιταλίας που περιλαμβάνονται σε μελέτη της Intesa. Ενώ οι μεγαλύτερες τράπεζες φαίνονται σε καλύτερη κατάσταση, κάποιες μικρότερες τράπεζες βρίσκονται σε πιο επικίνδυνη θέση.
Πράγματι, οι επενδυτές δεν πρέπει να επαναπαυτούν λόγω της κεφαλαιακής επάρκειας, ακόμη και για τις μεγαλύτερες τράπεζες. Καταρχάς, οι ιταλικές τράπεζες καλούνται να αντιμετωπίσουν την αύξηση του κόστους χρηματοδότησης τους λόγω της ανόδου των αποδόσεων των ομολόγων. Εάν αυτό διαρκέσει για παρατεταμένο διάστημα, θα μπορούσε να επηρεάσει την ικανότητά τους να δανείζουν. Το κόστος δανεισμού για τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλό, αλλά άρχισε να αυξάνεται τον Αύγουστο. Εάν αυξηθεί περαιτέρω, θα μπορούσε να επισπεύσει την εκκολαπτόμενη οικονομική επιβράδυνση της Ιταλίας. Μια νέα ύφεση θα υπονόμευε τις προσπάθειες των τραπεζών να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και θα επηρέαζε την κερδοφορία τους.
Ο χειρισμός μιας προβληματικής τράπεζας θα ήταν δύσκολη υπόθεση. Η νέα ιταλική κυβέρνηση αντιτάσσεται στους τραπεζικούς κανόνες της ΕΕ, οι οποίοι υπαγορεύουν ότι οι μέτοχοι και οι ομολογιούχοι θα επιβαρύνονται με ζημιές προτού μια κυβέρνηση παρέμβει για να διασώσει μια τράπεζα. Παρολ’αυτά, εάν μια ιταλική τράπεζα βρισκόταν υπό έντονη πίεση, θα ήταν δύσκολο για τη Ρώμη να αποφύγει την κρατική παρέμβαση. Οι επενδυτές θα ήταν απρόθυμοι να παράσχουν νέα κεφάλαια και οι ξένες τράπεζες θα είχαν καλύτερα πράγματα να κάνουν από το να σώσουν μια ιταλική τράπεζα. Όσο για τις υπόλοιπες ιταλικές τράπεζες, βιώνουν ήδη τις συνέπειες της τελευταίας κρίσης. Θα ήταν δύσκολο για αυτές να σπεύσουν σε διάσωση. Αυτό θα μπορούσε να αφήσει την κυβέρνηση χωρίς άλλη επιλογή από το να διαπραγματευτεί ένα πακέτο διάσωσης με τις Βρυξέλλες και τη Φραγκφούρτη - ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, δεδομένης της αντίθεσης της Ιταλίας στους κανόνες.
Οι ιταλικές τράπεζες μπορούν να κατηγορήσουν τους εαυτούς τους για το γεγονός ότι διακρατούν τόσα πολλά κρατικά ομόλογα στους ισολογισμούς τους. Αλλά υπάρχουν πολλά πράγματα για τα οποία φέρουν μικρή ευθύνη, από τον κίνδυνο ύφεσης έως τις συγκρούσεις με τις Βρυξέλλες. Η ελπίδα τους - ίσως μάταιη - είναι ότι οι πολιτικοί θα ενεργήσουν λογικά πριν να είναι πολύ αργά.
* ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΥ BLOOMBERG ΚΑΙ LA REBUPPLICA
Πηγή:capital.gr
