Αναχρονιστική οδηγία για ΓΤΟ λένε επιστημονικοί σύμβουλοι της Ε.Ε

Η ομάδα εφτά συμβούλων της Επιτροπής (SAM), υποστηρίζουν  πως η τελευταία πρέπει να επανεξετάσει την οδηγία για τους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς 2001/18/EC με αφορμή πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η οποία αναδεικνύει το γεγονός ότι η οδηγία δεν συμβαδίζει με την επιστήμη. «Είναι αναγκαίο να βελτιωθεί η ευρωπαϊκή νομοθεσία σχετικά με τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, ώστε να είναι ξεκάθαρη, βασισμένη σε στοιχεία, εφαρμόσιμη, αναλογική και ευέλικτη αρκετά ώστε να συμβαδίζει με τις μελλοντικές προόδους στην επιστήμη και την τεχνολογία στον τομέα αυτό», υποστηρίζουν  οι σύμβουλοι.

Ειδικότερα, πρότειναν να εξακριβωθεί κατά πόσο η αναφορά της Οδηγίας σε «φυσικότητα» μπορεί να διατηρηθεί τώρα που νέες τεχνολογίες στοχευμένης μετάλλαξης, όπως είναι η επεξεργασία γονιδίων, μπορούν να δημιουργήσουν καλλιέργειες με γενετικές διαφοροποιήσεις που δεν διαφέρουν ούτε στο ελάχιστο από αυτές που συμβαίνουν σε καλλιέργειες είτε από μια φυσική διαδικασία μετάλλαξης, είτε από μια τυχαία μεταλλαξογένεση. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί πως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, συνέστησε να μην εξαιρεθούν οι καλλιέργειες που έχουν επεξεργαστεί με την τεχνολογία αυτή από τα ην Ευρωπαϊκή Οδηγία για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, αλλά καλλιέργειες που έχουν υποστεί μετάλλαξη μέσω χημικής επεξεργασίας ή ακτινοβολίας, λόγω της μακροχρόνιας έρευνας για την ασφάλειά τους.

Οι σύμβουλοι υποστηρίζουν ότι έχει αποδειχθεί ότι τα «μη επιδιωκόμενα αποτελέσματα θα εμφανιστούν λιγότερο συχνά σε γονιδιακά επεξεργασμένα προϊόντα» και ότι «τα προϊόντα αυτά είναι δυνητικά ασφαλέστερα από τα προϊόντα τυχαίας μεταλλαξιογένεσης». Προκειμένου να εκτιμηθεί κατά πόσον ένα νέο χαρακτηριστικό της καλλιέργειας, όπως η ανοχή σε κάποιο ζιζανιοκτόνο, συνιστά κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, η επιστημονική ομάδα συνιστά να «εξεταστούν τα χαρακτηριστικά των τελικών προϊόντων ανεξάρτητα από την τεχνική που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των εν λόγω προϊόντων».

Ακόμα, οι σύμβουλοι τόνισαν ότι είναι εσφαλμένη η αντίληψη ότι η υπαγωγή καλλιεργειών που έχουν υποστεί γονιδιακή επεξεργασία στο ρυθμιστικό καθεστώς της Οδηγίας της ΕΕ για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, θα δημιουργήσει περισσότερη διαφάνεια ή κάποια ελευθερία επιλογής στους καταναλωτές της ΕΕ, όπως υποστηρίζουν  ορισμένες ΜΚΟ. «Δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα προϊόντα σαν και αυτά να εισέρχονται στην ευρωπαϊκή αγορά, χωρίς να είναι δυνατό να ανιχνευθούν. Θα είναι απίθανο να ορίσει κανείς το κατά πόσο η μετάλλαξη συνέβη με φυσικό τρόπο ή εάν έγινε με ανθρώπινη παρέμβαση και άρα να προσδοθούν σε μια συγκεκριμένη τεχνική όπως είναι η τυχαία ή η κατευθυνόμενη μετάλλαξη».

Οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές θα έρθουν αντιμέτωπες με αυτό το πρόβλημα, όταν εξαγωγικές χώρες αρχίσουν να προωθούν στην αγορά ποικιλίες που προέκυψαν από γονιδιακή επεξεργασία, τις οποίες δεν ρύθμισαν νομοθετικά. Σύμφωνα με τους συμβούλους, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Εργαστηρίων Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών, ετοιμάζουν αυτή τη στιγμή ένα έγγραφο το οποίο θα αναδεικνύει τα προβλήματα που θα προκύψουν με την ανίχνευση και την ποσοτικοποίηση τoy γενετικά επεξεργασμένου DNA.

Ωστόσο οι σύμβουλοι δεν τίθενται υπέρ της αλλαγής της σχετικής Οδηγίας χωρίς την έγκριση της κοινής γνώμης. Προωθούν πάντως την έναρξη ενός διευρυμένου κοινωνικού διαλόγου σχετικά με «τον τρόπο με τον οποίο θέλουμε να παράγεται το φαγητό μας στην Ευρώπη», προκειμένου να εξασφαλιστεί η «κατά το μέγιστο δυνατή προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος» όσο ταυτόχρονα δημιουργείται και ένα ευνοϊκό για την καινοτομία κανονιστικό περιβάλλον, ώστε η κοινωνία να μπορεί να επωφεληθεί από τις νέες επιστήμες και την τεχνολογία.