Από τη σπατάλη σε ένα νέο αγροτικό μοντέλο με επάρκεια και υπεραξία

∆υνατότητες επανακαθορισµού του ρόλου της αγροτικής παραγωγής και επανασχεδιασµού πολιτικών µε επίκεντρο τον αγρότη, διαµορφώνουν οι ειδικές συνθήκες που δηµιουργεί στη χώρα µας αλλά και παγκοσµίως ο κορωνοϊός.

Για την Ελλάδα το νέο περιβάλλον θα µπορούσε να αποτελέσει µια πρώτης τάξεως ευκαιρία αναδιάταξης του αγροτικού χώρου µε προσανατολισµό την εγνωσµένης ποιότητας και υψηλής προστιθέµενης αξίας ντόπια παραγωγή. Είναι σαφές ότι ο τοµέας της αγροδιατροφής είναι αυτός που θα έχει τον πρώτο λόγο στις συνθήκες της επόµενης µέρας, ωστόσο, η νέα προσπάθεια θα πρέπει να γίνει µε οργανωµένο τρόπο και να µην επαφίεται στις ατοµικές πρωτοβουλίες που έρχονται ασύντακτα να καλύψουν κάποιες χαραµάδες της αγοράς.

Οι µέρες του Covid 19 που βιώνει η ανθρωπότητα, έχουν αναδείξει µε θεαµατικό τρόπο, µετά από πολλά χρόνια αφθονίας και σπατάλης, τη σηµασία της διατροφικής επάρκειας και του µοναδικού ρόλου που καλείται να επιτελέσει σ’ αυτή την υπόθεση ο πρωτογενής τοµέας. Είναι βέβαια προφανές ότι ο ρόλος αυτός δεν µπορεί να είναι µονοδιάστατος. Απαιτείται διεπαγγελµατική συνεργασία και συνεισφορά απ’ όλους τους κρίκους της αλυσίδας αξίας. Ωστόσο, τίποτα δεν µπορεί να «δουλέψει» χωρίς την κατάλληλη πρώτη ύλη.

Μ’ αυτή την έννοια, οι εδώ ιθύνοντες, ίσως και να αποδίδουν πολύ µεγαλύτερη σηµασία στις καφετέριες και τα σουβλατζίδικα που παραµένουν κλειστά αυτό τον καιρό, σε σχέση µε την φροντίδα που θα ‘πρεπε να έχουν για την οµαλή εξέλιξη της αγροτικής παραγωγής, την προσαρµογή των αγροτικών εκµεταλλεύσεων στα νέα δεδοµένα και τη διαµόρφωση συνθηκών που θα εξασφαλίσουν οµαλή ροή προϊόντων, τόσο στη µεταποιητική βιοµηχανία, όσο και στη λιανική. Μέχρι αυτή τη στιγµή, οι έχοντες την πολιτική ευθύνη για τα θέµατα του αγροτικού χώρου, είναι σαν να µην κατάλαβαν τίποτα.

∆εν κατέγραψαν ανεπανόρθωτες καταστροφές, δεν διέγνωσαν µεγάλη γκρίνια, δεν ενδιαφέρθηκαν και πολύ για τους αγρότες. Κι όµως, ήταν και είναι ακόµα, ευκαιρία να αλλάξουν πολλά και να µπει ο αγροτικός τοµέας σε νέες βάσεις, γιατί:

• Πρώτη φορά το κοινοτικό πλαίσιο λειτουργίας καθίσταται πιο ελαστικό και επιτρέπει χειρισµούς που σε διαφορετικές συνθήκες θα ήταν αδύνατοι.
• Πρώτη φορά, παρέχεται η δυνατότητα διάθεσης εθνικών πόρων οι οποίοι θα µπορούσαν να µεταβάλλουν ριζικά τον προσανατολισµό της γεωργίας.
• Πρώτη φορά καθίσταται δυνατή η διαµόρφωση χρηµατοδοτικών εργαλείων τα οποία θα µπορούσαν να βελτιώσουν πολύ τη συγκρότηση των µονάδων.
• Πρώτη φορά, οι συντελεστές της αγροτικής παραγωγής είναι τόσο έτοιµοι να δεχθούν και να ενσωµατώσουν τις αλλαγές στη δραστηριότητά τους.
• Πρώτη φορά, τέλος, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει στη διάθεσή του πρόσβαση σε πόρους που του επιτρέπουν να ασκήσει εθνική πολιτική.

∆εν είναι λίγα 600 εκατ. ευρώ για τη γεωργία του αύριο

Στα 150 εκατ. ευρώ που εκχώρησε στις αρχές της εβδοµάδας ο Χρήστος Σταϊκούρας και στα άλλα 150 εκατ. ευρώ των de minimis (για την προσεχή τριετία) θα µπορούσαν να προστεθούν, έτσι όπως έχουν τα πράγµατα, επιπλέον 300 εκατ. ευρώ που εξοικονοµήθηκαν µετά την πρόσφατη ευνοϊκή απόφαση του Ευρωπαϊκού ∆ικαστηρίου για τις βοσκήσιµες γαίες. Βέβαια τα χρήµατα αυτά είναι πολύ λίγα αν διατεθούν αλόγιστα σε πελατειακές προσεγγίσεις και σε ισχυρές επιρροές και είναι πάρα πολλά, αν συνοδευτούν µε αναπτυξιακό πρόσηµο και δοθούν βάσει κατάλληλου σχεδιασµού για την ελληνική γεωργία της επόµενης µέρας. Όταν το κύµα της πανδηµίας του κορωνοϊού καταλαγιάσει, αυτό είναι που θα έχει ανάγκη ο τόπος µας, αυτό είναι που περιµένει και η ελληνική κοινωνία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.