Ένας μηχανολόγος μηχανικός που ενέδωσε στην καλλιέργεια της ντομάτας και έκανε βασίλισσα την "Ελπίδα"

Από αυτά, 14 στρέµµατα συνολικά, µε ντοµάτες µιας ποικιλίας που φέρνει το πολύ όµορφο όνοµα «Ελπίδα», τρέχει για να φτάσει τα χαράµατα στη ∆’ Λαϊκή Αγορά Αθηνών, όπου και στήνει τον πάγκο του. Έχει τελειώσει µηχανολόγος µηχανικός, αλλά δεν έχει ασχοληθεί ποτέ µε το αντικείµενο, καθώς ακολούθησε τα χνάρια του πατέρα του στην παραγωγή ντοµάτας και άλλων πράσινων λαχανικών.

 Μία µόνο ηµέρα στη λαϊκή αγορά, δεν µπορεί να αποδώσει ικανό εισόδηµα για κάποιον παραγωγό κι έτσι ο κ. Σαρρής έχει τακτικά συναλλαγές και µε χονδρεµπόρους της Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών.


Η ελληνική  ποικιλία «Ελπίδα» είναι προσωπική του επιλογή, καθώς δίνει µεγάλες, εύσχηµες κατακόκκινες ντοµάτες, ανθεκτικές, ζουµερές, εξαιρετικά γευστικές και γενικά πολύ ελκυστικές στο καταναλωτικό κοινό, γεγονός που διαπιστώνει κανείς πολύ εύκολα, αφού σχεδόν στο 100% των πάγκων σε όλη τη λαϊκή αγορά η ντοµάτα, είναι αυτής της ποικιλίας.

Αν ασχοληθεί κανείς µε τις ποικιλίες ντοµάτας, που διακινούνται στην αγορά θα εντυπωσιαστεί, αν µη τι άλλο, από τα ονόµατα των ποικιλιών και δεν µιλάµε για την «Ελπίδα», αλλά για την άλλη διαδεδοµένη ελληνική ρίζα  που ονοµάζεται …«Έκσταση»!

Ο σπόρος της παραγγέλνεται από τον όµιλο Σπύρου στην Κρήτη και στέλνεται στον παραγωγό σε µικρά σακίδια. Οι περισσότεροι παραγωγοί ωστόσο, όπως και  ο Γιώργος Σαρρής, προτιµούν να προµηθεύονται έτοιµα τα φυτά, γιατί αυτά είναι πιο εύκολα διαχειρίσιµα. Κοστίζουν περίπου 35 λεπτά η ρίζα και χρειάζονται εκατοντάδες από αυτά για να στηθεί µια επαγγελµατική καλλιέργεια είτε στο θερµοκήπιο είτε υπαίθρια.

Η ελληνική  ποικιλία «Ελπίδα» είναι προσωπική του επιλογή, καθώς δίνει µεγάλες, εύσχηµες κατακόκκινες ντοµάτες, ανθεκτικές, ζουµερές, εξαιρετικά γευστικές.

Η κάθε ρίζα φυτού κάνει τρείς µε τέσσερις µήνες για να αποδώσει καρπό και πρέπει να ανανεώνεται συχνά, περίπου κάθε 20-30 ηµέρες, για να υπάρχει συνεχής παραγωγή. Κάθε ρίζα µπορεί να αποδώσει από 7 έως 10 κιλά ντοµάτα, οι οποίες κόβονται σταδιακά, σε διάστηµα ενός µηνός συνήθως, καθώς δεν ωριµάζουν ταυτόχρονα και δεν πιάνουν σχεδόν ποτέ ακριβώς το ίδιο µέγεθος, σχήµα ή χρώµα, όταν ωριµάσουν.

Βοηθάει πάντα ο καιρός στο Λεωνίδιο Αρκαδιας

Ανάλογα µε τις καιρικές συνθήκες, που συνήθως στο Λεωνίδιο είναι ιδανικές, δηλαδή ούτε πολύ θερµό ούτε πολύ υγρό κλίµα, στο θερµοκήπιο ανά στρέµµα η απόδοση µπορεί να φτάσει και τους 15 τόνους. Υπαίθρια ντοµάτα έχει ακόµη από τη φύτευση στις 20 Ιουλίου και από αυτή θα υπάρχει διάθεση µέχρι και τον ∆εκέµβριο, επειδή βοηθάει ο καιρός και δεν κάνει παγωνιές…

Για να έχει απόδοση ένα στρέµµα µε τον σύγχρονο τρόπο που φυτεύονται οι ντοµάτες, χρειάζονται πάνω από 2.500 ρίζες φυτά. Η τιµή της ντοµάτας στον πάγκο της λαϊκής ξεκινά αισιόδοξα µε τιµή πάνω από τα 1,50 ευρώ το πρωί, για να πέσει κάποια στιγµή πολύ αγχωµένα λόγω ανταγωνισµού κάτω από το 1 ευρώ ανάλογα µε την εµφάνισή της. Κι όταν λέµε εµφάνιση, κάνουµε λόγο για τη µανία των Ελλήνων καταναλωτών να αποφεύγουν να προµηθευτούν ντοµάτες που έχουν στη φλούδα τους κάποιο στίγµα ή χτύπηµα.

Αυτό το προϊόν, µαζί µε τις πολύ ώριµες ντοµάτες (τη λεγόµενη σάλτσα), κατατάσσονται µοιραία σε δεύτερη και τρίτη κατηγορία (όχι πάντα δικαιολογηµένα) και σπάνε ρεκόρ χαµηλής τιµής, φτάνοντας το µεσηµέρι ακόµη και τα 30 λεπτά το κιλό, αν και ο Γιώργος Σαρρής είναι από τους παραγωγούς που φέρνουν µόνο την υψηλή ποιότητα στη λαϊκή.

Αυτή η κατηγορία του προϊόντος αποτελεί τη «φύρα» που φαίνεται, γιατί υπάρχει και η αφανής φύρα, δηλαδή η ζηµιά που γίνεται στον καρπό, η οποία δεν µπορεί να τρυγηθεί στο χωράφι, επειδή το χτυπά σοβαρά κάποια ασθένεια ή οι κακές καιρικές συνθήκες.

Απλήρωτος ακόµα από το πρόγραµµα Νέων Αγροτών

Ο κ. Σαρρής έχει επιδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση µόνο µία φορά µέχρι σήµερα, από το πρόγραµµα Νέων Αγροτών του 2014 µε συνολικά 20.000 ευρώ, ποσό, το οποίο δεν έχει λάβει ακόµη ολόκληρο, παρά το ότι φτάσαµε στο 2018. Αξίζει να σηµειωθεί ότι και οι αποζηµιώσεις για ζηµιές στα θερµοκήπια είναι τόσο χαµηλές που κάποιοι δεν µπαίνουν καν στον κόπο να κάνουν τις σχετικές αιτήσεις.

Πρώτη µεριµνα η φυτοπροστασια, κανείς ντοµατοπαραγωγός δεν κοιµάται ήσυχος

Η ντοµάτα, σαν καλλιέργεια, κινδυνεύει κυρίως από µύκητες όπως το ωίδιο, που πρώτα χτυπάνε το φυτό και αλλοιώνουν το χρώµα των φύλλων του, γεµίζουν κηλίδες τον κορµό, ιδιαίτερα στις πρώιµες καλλιέργειες θερµοκηπίου. Η ζηµιά επεκτείνεται εύκολα καθώς οι µύκητες είναι αεροµεταφερόµενοι, ενώ τη χαριστική βολή δίνουν ζηµιές από το έντοµο Αλευρώδη ή τον Τετράνυχο και ένα σωρό άλλα κακά έντοµα που η καταστροφική τους δράση απλώνεται γρήγορα και πολλές φορές δεν καταπολεµείται ούτε από τα ειδικά ευρέως διαδεδοµένα και όχι ιδιαίτερα φτηνά σε τιµή, φυτοπροστατευτικά σκευάσµατα, όπως οι βάκιλοι και το etoxazol, το acetamiprid, το abamectin και άλλα.

Το ρίσκο για τον παραγωγό είναι µεγάλο, καθώς οι ψεκασµοί µε τα εγκεκριµένα αυτά φυτοπροστατευτικά σκευάσµατα, για τα έντοµα που προσβάλλουν τα φυτά, δεν γίνονται προληπτικά, αλλά µε τη διαπίστωση της προσβολής των φυτών από τις ασθένειες… Αυτό σηµαίνει ότι κανένας ντοµατοπαραγωγός που ζει από την παραγωγή του, δεν πάει ποτέ να κοιµηθεί ήσυχος το βράδυ αν πρώτα δεν ελέγξει οτι τα φυτά του είναι ασφαλή. Όταν τα φυτά προσβάλλονται, φαίνεται στα φύλλα µε γυµνό µάτι και ο έµπειρος καλλιεργητής γνωρίζει πλέον καλά πότε γίνεται απαραίτητη η χρήση των κατάλληλων για την καλλιέργειά του φυτοπροστατευτικών σκευασµάτων. Να σηµειωθεί ότι υπάρχει βεβαίως και προληπτική θεραπεία για τους µύκητες κυρίως, µε βιολογικές µυκόριζες, αλλά και συµβατικά µέσα λιγότερο.


Η λαϊκή αγορά, ωστόσο, συµφέρει για τον παραγωγό, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που η απόδοση του θερµοκηπίου ή της υπαίθριας καλλιέργειας είναι χαµηλή και πέφτει κάτω ακόµη και από το 60%.


Αφοσίωση και προσωπική εργασία απαιτούν τα κηπευτικά

 Μία µόνο ηµέρα στη λαϊκή αγορά, δεν µπορεί να αποδώσει ικανό εισόδηµα για κάποιον παραγωγό κι έτσι ο κ. Σαρρής έχει τακτικά συναλλαγές και µε χονδρεµπόρους της Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών, τρία ή τέσσερα διαφορετικά καταστήµατα, από τα οποία είναι απόλυτα ευχαριστηµένος, όπως ο ίδιος δηλώνει.

Η λαϊκή αγορά, ωστόσο, συµφέρει για τον παραγωγό, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που η απόδοση του θερµοκηπίου ή της υπαίθριας καλλιέργειας είναι χαµηλή και πέφτει κάτω ακόµη και από το 60%, αυξάνοντας σηµαντικά το κόστος της παραγωγής. Σ’ αυτή την περίπτωση, η ηµέρα στον πάγκο, δεν θα πάει χαµένη για τον παραγωγό και το κέρδος θα έρθει απ’ την έλλειψη της πληρωµής του «µεσάζοντα»,  που σε αντίθετη περίπτωση θα είχε προστεθεί στο συνολικό κόστος παραγωγής.

Μία σύγχρονη θερµοκηπιακή µονάδα µπορεί να φτάσει να απλώνεται µέχρι και σε 20 στρέµµατα και κοστίζει περίπου 20.000 ευρώ το στρέµµα για να κατασκευαστεί, αν θές βεβαίως µια στιβαρή κατασκευή που να αντέχει και να µην καταστρέφεται εύκολα µε τους πρώτους ανέµους, λένε οι ίδιοι οι παραγωγοί που ασχολούνται. «Οι δικές µου µονάδες είναι τµηµατικές 3 µε 4 στρέµµατα η κάθε µία» εξηγεί ο κ. Σαρρής και προσθέτει ότο «στις µη καθετοποιηµένες καλλιέργειες χρησιµοποιούνται µικρά τρακτέρ για άροση, εγώ έχω ένα µεγάλο και 4 µικρά, τα οποία δουλεύω ο ίδιος».

Στην υδροπονία οι ντοµάτες δεν έχουν την ίδια γεύση

Η δουλειά στα κηπευτικά είναι 24ωρη 360 ηµέρες το χρόνο και χρειάζεται απόλυτη αφοσίωση και πολύ προσωπική εργασία. «Υδροπονική καλλιέργεια, δεν θα έκαναν ποτέ», συνεχίζει, «επειδή, οι ντοµάτες µόνο µε νερό, δεν παίρνουν τις ουσίες που βγάζει το χώµα και βεβαίως το αποτέλεσµα είναι, να µην είναι τόσο γευστικές όσο αυτές που καλλιεργώ τώρα».

Κάποιες φορές απογοητεύεσαι

«Υπάρχουν στιγµές που θέλεις να τα παρατήσεις», λέει στην εφηµερίδα Agrenda ο κ. Σαρρής, «επειδή βλέπεις ότι, επί παραδείγµατι, τ’ αγγούρια έχουν µεγαλύτερες αποδώσεις σε κιλά και κόβεις σε 60 µέρες, έχουν καλές τιµές, καλή ζήτηση στην αγορά και δεν έχουν την ταλαιπωρία και τα ρίσκα της ντοµάτας».

Η ντοµάτα της ποικιλίας «Ελπίδα» ωστόσο διατηρεί αδιαµφισβήτητα τον τίτλο της «βασίλισσας» στον πάγκο, αφού η ζήτηση της ξεπερνά κάθε άλλο λαχανικό, ενώ και η τιµή και το κέρδος της, είναι πάνω από το µέσο όρο, οποιουδήποτε άλλου προϊόντος, µέσα στη λαϊκή αγορά.